Quy định về thời hiệu khởi kiện dân sự

Theo quy định của Bộ luật Dân sự năm 2015 thì thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự là thời hạn mà chủ thể được quyền khởi kiện để yêu cầu tòa án giải quyết vụ án dân sự bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm; nếu thời hạn đó kết thúc thì mất quyền khởi kiện.

Luật sư Nguyễn Đức (Hội Luật gia tỉnh) cho hay, thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự được tính từ ngày người có quyền yêu cầu biết hoặc phải biết quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm. Do đó, một khi thời hiệu khởi kiện không còn thì đồng nghĩa với việc nguyên đơn, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan trong tranh chấp dân sự sẽ mất đi quyền này.

Luật sư Đức bày tỏ, Điều 149, Bộ luật Dân sự năm 2015 và Điều 181, Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 đều quy định, tòa án chỉ áp dụng quy định về thời hiệu theo yêu cầu áp dụng thời hiệu của một bên hoặc các bên với điều kiện yêu cầu này phải được đưa ra trước khi tòa án cấp sơ thẩm ra bản án, quyết định giải quyết vụ việc.

“Nếu thẩm phán giải thích mà đương sự yêu cầu thì tòa án sẽ đình chỉ giải quyết vụ án hoặc đình chỉ giải quyết yêu cầu phản tố của bị đơn, yêu cầu độc lập của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan. Nếu thẩm phán không giải thích và đương sự không biết được quyền yêu cầu áp dụng quy định về thời hiệu thì tòa án sẽ giải quyết vụ án theo thủ tục chung” - luật sư Đức hướng dẫn.

Luật sư Đức lưu ý, tại Điều 155, Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định, thời hiệu khởi kiện không áp dụng trong trường hợp sau: yêu cầu bảo vệ quyền nhân thân không gắn với tài sản. Yêu cầu bảo vệ quyền sở hữu, trừ trường hợp bộ luật này, luật khác có liên quan quy định khác. Tranh chấp về quyền sử dụng đất theo quy định của Luật Đất đai năm 2013. Các trường hợp khác do luật quy định.

“Thời hiệu khởi kiện để yêu cầu tòa án giải quyết tranh chấp hợp đồng là 3 năm, kể từ ngày người có quyền yêu cầu biết hoặc phải biết quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm. Thời hiệu khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại là 3 năm, kể từ ngày người có quyền yêu cầu biết hoặc phải biết quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm. Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản, 10 năm đối với động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế. Hết thời hạn này thì di sản thuộc về người thừa kế đang quản lý di sản đó” - luật sư Đức cho hay.

Đoàn Phú(ghi)