Pháp cải tổ Nội các: Giữa ổn định và đột phá

Tân Thủ tướng Attal cam kết về một Chính phủ hành động, hiệu quả. Ảnh: Straits Times

Một chính phủ "hành động, hiệu quả"

Cuộc cải tổ diễn ra sau khi ông Macron bổ nhiệm ông Gabriel Attal, 34 tuổi, làm thủ tướng, một động thái mà ông Macron hy vọng sẽ mang lại động lực mới cho nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của ông.

Tại Điện Elyseé, Tổng thư ký Phủ Tổng thống Pháp Alexis Kohler đã công bố danh sách các bộ trưởng đầu tiên gồm 14 người, với 7 nam và 7 nữ. Thành phần chính phủ mới sẽ tiếp tục được bổ sung trong những ngày tới, gồm các thứ trưởng và quốc vụ khanh.

Cụ thể, Tổng thư ký đảng Phục hưng của ông Macron, Stephane Sejourne, 38 tuổi, đã được bổ nhiệm làm Ngoại trưởng thay cho bà Catherine Colonna. Trong khi đó, các bộ trưởng chủ chốt khác bao gồm Bộ trưởng Nội vụ Gerald Darmanin và Bộ trưởng Tài chính Bruno Le Maire vẫn giữ chức vụ. Với việc Bộ trưởng Quốc phòng Sebastien Lecornu cũng ở lại, điều này khiến tất cả các vị trí chủ chốt trong Chính phủ đều nằm trong tay nam giới, sau khi nữ Thủ tướng Elisabeth Borne cũng từ chức cách đây vài ngày.

Ông Rachida Dati, 58 tuổi, Bộ trưởng Tư pháp dưới thời cựu tổng thống Nicolas Sarkozy và là thành viên của đảng Cộng hòa đối lập, được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Văn hóa trong một lựa chọn bất ngờ.

Bộ trưởng Thể thao Amelie Oudea-Castera, 45 tuổi, cựu vô địch quần vợt người Pháp, người sẽ phải đối mặt với nhiệm vụ to lớn là giám sát khâu tổ chức Thế vận hội Olympic vào mùa hè này ở Paris, giờ đây sẽ đứng đầu một siêu bộ mới hợp nhất giữa Bộ Thể thao và giáo dục, cơ quan cũ của tân Thủ tướng Attal.

Phát biểu trên kênh truyền hình TF1 ngay sau khi danh sách các bộ trưởng do ông Attal đề xuất được công bố, tân Thủ tướng cho biết, Chính phủ mới sẽ chú trọng tới hành động và hiệu quả. “Điều tôi muốn là hành động, hành động và hành động”.

Ông ca ngợi “năng lượng” của các bộ trưởng mà ông nói đã “cam kết 200% để đáp ứng mong đợi của người Pháp”; đồng thời cam kết sẽ thực hiện lời hứa của Macron là cắt giảm thuế cho tầng lớp trung lưu, mặc dù ông sẽ không bị ràng buộc vào thời gian biểu.

Nội các thiên hữu?

Khi Macron lên nắm quyền vào năm 2017, chính phủ của ông có sự kết hợp giữa các nhân vật cánh hữu và cánh tả nhưng nội các mới nổi bật với những cái tên cánh hữu. Theo kênh tin tức Pháp BFM TV, trong số 14 bộ trưởng được nêu tên, có 8 người thuộc cánh hữu.

Trong số 11 bộ trong nội các được thu gọn, có 7 bộ trưởng nam và 4 bộ trưởng nữ, không bao gồm chính Attal, cũng như 3 bộ trưởng cấp dưới đều là phụ nữ.

Lãnh đạo Đảng Xã hội Olivier Faure nói trên nền tảng X rằng thay vì hứa hẹn sự tái sinh, chính phủ lại bị đánh dấu bởi những gương mặt của Sarkozy.

Trong khi đó, Lãnh đạo của các nghị sĩ cánh tả France Unbowed (LFI) trong Quốc hội, Matilde Panot, thì bày tỏ thất vọng vì cuộc cải tổ đánh dấu "sự xuống hạng của phụ nữ".

Sự chuẩn bị cho bầu cử EU và bầu cử Tổng thống 2027

Việc giữ lại hầu hết các vị trí chủ chốt trong nội các cho thấy Tổng thống Macron muốn đảm bảo tính liên tục cho bộ máy hành pháp của ông. Trong khi đó, việc ông thay đổi người đứng đầu chính phủ được cho là nhằm thúc đẩy các nỗ lực cạnh tranh với phe cực hữu của bà Marine Le Pen trong cuộc bầu cử Nghị viện châu Âu (EP) vào tháng 6.2024. Tân Ngoại trưởng Sejourne là người đang được kỳ vọng có thể sát cánh cùng Thủ tướng Attal hàn gắn rạn nứt trong phe đa số để chuẩn bị cho sự kiện mà theo các cuộc thăm dò mới đây, phe cực hữu đang dẫn trước phe của Tổng thống Macron tới gần 10 điểm.

Các bộ trưởng nội các cũng nhận thức sâu sắc rằng Macron không thể tái tranh cử trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2027, đây sẽ là cơ hội tốt nhất từ trước đến nay của Le Pen để chiếm lấy Điện Elysee.

Khi được hỏi về tham vọng tổng thống của chính mình, ông Attal nói "2027 không phải là chủ đề, điều khiến tôi quan tâm là năm 2024”.

Truyền thông Pháp cho rằng tuổi tác và hạn chế tương đối về kinh nghiệm của ông Attal có nghĩa là ông phải lèo lái trong các vùng chính trị phức tạp trước các cuộc bầu cử sắp đến.

Công chức cấp cao và cựu giám đốc ngân khố Emmanuel Moulin, 55 tuổi, đã được bổ nhiệm làm chánh văn phòng của ông Attal. Đồng thời, thủ tướng cũng mang theo bốn cố vấn đặc biệt trẻ tuổi thuộc thế hệ của ông được truyền thông Pháp mệnh danh là “những người kiểm lâm quyền lực”.

Một yếu điểm khác là đảng của ông Macron đã không giành được đa số trong Quốc hội sau cuộc bầu cử lại năm 2022 của ông, điều đó có nghĩa là Thủ tướng Attal - giống như người tiền nhiệm Elisabeth Borne mà ông thay thế - sẽ phải tìm kiếm sự ủng hộ của phe đối lập để thông qua những điều luật quan trọng. “Chúng tôi sẽ phải cố gắng hợp tác với họ”, ông Attal đề cập tới phe đối lập khi trả lời trên TF1.

Quỳnh Vũ