Nước mát Plei Keo

“Mùa vàng” ở vùng căn cứ cách mạng

Xã Ayun là vùng căn cứ cách mạng. Trước đây, cuộc sống người dân gặp nhiều khó khăn do khí hậu khắc nghiệt, mùa khô thì khan hiếm nước tưới do chưa có công trình thủy lợi lớn phục vụ sản xuất nông nghiệp.

Suốt một thời gian dài, chính quyền địa phương luôn trăn trở về việc xây dựng một công trình thủy lợi dẫn nước về cánh đồng rộng lớn giúp người dân sản xuất lúa nước và hoa màu để phát triển kinh tế, ổn định cuộc sống.

Niềm vui rồi cũng đến với người dân Ayun vào năm 2017. Trong chuyến thăm và làm việc tại xã Ayun, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã thống nhất chủ trương đầu tư xây dựng công trình thủy lợi Plei Keo cùng hệ thống kênh dẫn phục vụ nước tưới cho cánh đồng 400 ha lúa nước và 100 ha hoa màu của người dân vùng đất khó này.

Công trình thủy lợi Plei Keo được đầu tư xây dựng các hạng mục gồm: cụm đầu mối; hệ thống kênh dẫn chính và 2 tuyến kênh N1, N2 với tổng mức đầu tư khoảng 119 tỷ đồng. Cuối năm 2020, công trình thủy lợi này được đưa vào sử dụng. Từ đây, người dân các làng Vơng Chép, A Chông và làng Keo chuyển từ sản xuất lúa 1 vụ sang 2 vụ/năm.

Người dân làng Vơng Chép (xã Ayun, huyện Chư Sê) thu hoạch lúa Đông Xuân. Ảnh: N.D

Ông Kpă Plơt (làng Vơng Chép) cho biết: Gia đình ông có 1 ha đất trồng lúa. Trước đây, ông chỉ sản xuất được 1 vụ vào mùa mưa, còn mùa khô thì bỏ hoang do không có nước tưới. Khi công trình thủy lợi Plei Keo đưa vào sử dụng, hệ thống kênh mương dẫn nước đến chân ruộng, ông đã sản xuất 2 vụ lúa/năm, mỗi vụ thu được gần 100 bao lúa.

“Trước đây, bà con sản xuất chủ yếu dựa vào nước trời. Còn bây giờ, nguồn nước từ thủy lợi Plei Keo đã tới chân ruộng nên làm lúa không chỉ đủ ăn mà còn dư để bán, giúp người dân tăng thu nhập, ổn định cuộc sống”-ông Plơt nói.

Còn ông Kpă Gôm-Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng thôn Vơng Chép thì cho hay: “Hiện tại, bà con trong làng sản xuất 2 vụ lúa/năm chứ không còn bỏ đất hoang nữa. Công trình thủy lợi Plei Keo do Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tặng có ý nghĩa rất đặc biệt, giúp đời sống người dân xã Ayun đang đổi thay từng ngày”.

Ông Phạm Ngọc Tuấn-Phó Chủ tịch UBND xã Ayun-thông tin: Từ khi công trình thủy lợi Plei Keo đưa vào sử dụng, người dân trong xã rất phấn khởi. Những năm trước đây, năng suất lúa bình quân chỉ đạt 5-5,5 tấn/ha. Tuy nhiên, vụ mùa 2023, năng suất đã đạt 6-6,5 tấn/ha.

Nhờ nguồn nước tưới ổn định, bà con đưa những giống lúa mới có năng suất, chất lượng cao vào canh tác như: Đài Thơm 8, An Sinh 1399… đồng thời, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Năng suất, sản lượng lúa tăng hơn trước đây rất nhiều, đời sống người dân dần ổn định. Thu nhập bình quân đầu người của xã cuối năm 2023 đạt 38 triệu đồng, tăng 9 triệu đồng so với năm 2020.

Đầu tư mở rộng hệ thống kênh nhánh

Thông tin từ Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Chư Sê, để công trình thủy lợi Plei Keo phát huy hiệu quả cao nhất, huyện đã đầu tư san ủi thêm khoảng 17 ha và hỗ trợ giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật cho người dân. Bên cạnh đó, huyện vận động người dân chuyển đổi giống cây trồng, mở rộng phát triển giống lúa nước 2 vụ tại các cánh đồng trên địa bàn xã Ayun nhằm khai thác hiệu quả nguồn nước tưới từ công trình thủy lợi Plei Keo.

Ông Nguyễn Văn Hợp-Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Chư Sê-cho biết: Từ khi đưa vào sử dụng, công trình thủy lợi Plei Keo từng bước phát huy hiệu quả, giúp người dân xã Ayun mở rộng diện tích sản xuất, nâng cao thu nhập. Đến nay, công trình đã tưới được cho trên 250 ha lúa nước và hoa màu.

Trong giai đoạn 2023-2026, công trình thủy lợi Plei Keo được đầu tư xây dựng hệ thống kênh cấp 1 có chiều dài 5.580 m bằng bê tông cốt thép và hệ thống kênh cấp 2 có chiều dài 6.320 m cùng nhiều hạng mục khác để phát huy hiệu quả cao nhất. Đây là động lực để người dân vùng căn cứ cách mạng Ayun phát triển kinh tế, vươn lên thoát nghèo trong những năm tới.

Nước tưới dồi dào từ thủy lợi Plei Keo. Ảnh: N.D

Trong chuyến khảo sát thực tế ngày 25-10-2023, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Hồ Văn Niên đánh giá: Công trình thủy lợi Plei Keo đang phát huy hiệu quả khi đã cung cấp nước tưới cho trên 250 ha lúa nước và hoa màu của người dân. Đặc biệt, đây là công trình do Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tặng nên chúng ta phải quan tâm thực hiện để phát huy hiệu quả hơn nữa giúp người dân thoát nghèo.

“Thời gian tới, chính quyền địa phương và các cấp, ngành chức năng cần phối hợp tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc liên quan đến quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, vận động bà con hiến đất để sớm triển khai xây dựng hệ thống kênh nhánh nhằm phát huy tối đa năng lực tưới của công trình như mục tiêu đặt ra, giúp người dân vùng đất khó Ayun mở rộng diện tích canh tác lúa nước và hoa màu, nâng cao năng suất, chất lượng các loại cây trồng, phát triển kinh tế, ổn định cuộc sống, giảm nghèo bền vững”-Bí thư Tỉnh ủy nhấn mạnh.

NGUYỄN DIỆP