Nữ đạo diễn gốc Á 'sáng giá' trên đường đua Oscar

Celine Song sinh ra ở Hàn Quốc, tới năm 12 tuổi, gia đình cô chuyển qua Canada. Chính cuộc sống cá nhân là nguồn cảm hứng để Song thực hiện tác phẩm điện ảnh đầu tay – Past Lives (Muôn Kiếp Nhân Duyên).

Phim được khởi chiếu tại Việt Nam hồi cuối tháng 9/2023 với nhận định là một trong những tác phẩm xuất sắc nhất tranh giải Oscar năm nay.

Past Lives chạm tới cảm xúc sâu thẳm của người xem bởi khai thác một câu chuyện rất đỗi bình thường, tưởng như ai cũng sẽ từng có một mối quan hệ như vậy. Một tình yêu đầu đời của tuổi học trò, những chia cắt, tìm lại và cảm giác hoài niệm quá khứ.

Na Young – hay Nora (do nữ diễn viên Greta Lee thủ vai) và Hae Sung (do nam do diễn viên Teo Yoo đóng), học cùng lớp cấp hai và đi bộ về nhà cùng nhau hàng ngày. Trong tâm thức của 2 đứa trẻ lúc đó đã có sự cảm mến nhau. Na Young nhất định sau này lớn lên sẽ cưới Hae Sung. Nhưng rồi cô theo gia đình định cư ở Canada. 12 năm sau, Hae Sung tìm thấy Na Young (lúc này đã có tên là Nora) qua mạng xã hội. Cả hai trò chuyện online ngày đêm dù khác biệt về múi giờ, hẹn nhau giữa New York tấp nập. Nhưng rồi 12 năm nữa lại trôi qua, họ mới được gặp nhau.

Quả thực, câu chuyện 3 nhân vật Na Young, Hae Sung và người chồng Mỹ là Arthur (do nam diễn viên John Magaro thủ vai) khá tương đồng với cuộc sống của Celine Song. Cô không chia sẻ quá nhiều về bản thân mình mà mượn chuyện phim để lồng ghép những thông điệp về tình cảm. Trước khi ra mắt phim đầu tay này, Celine Song làm về nhạc kịch. Cô lấy chồng người Mỹ - nhà văn Justin Kuritzkes (giống như Nora trong phim).

Past Lives đã rất tinh tế khi khai thác chuyện mất kết nối của con người giữa thời đại công nghệ phát triển. Tại sao mất tới 24 năm, Na Young và Hae Sung mới gặp lại nhau, trong khi họ hoàn toàn có thể giữ liên lạc và chỉ cần một cú click chuột là có thể nhìn thấy nhau? Những điểm chạm của phim với vấn đề thời đại được khai thác một cách nhẹ nhàng, ý nhị, như thể một món đồ uống tưởng như đơn giản, nhưng hậu vị lại rất sâu và nồng nàn.

Giữa bối cảnh New York hoa lệ, hai người bạn thưở ấu thơ ở Hàn Quốc gặp lại nhau sau 24 năm (2 lần vòng lặp 12 năm), khi mỗi người giờ đây đã có một cuộc sống riêng, trưởng thành theo những cách khác nhau.

Đạo diễn Celine Song (giữa) và 2 diễn viên chính của Past Lives.

Yếu tố khác biệt văn hóa phương Đông và phương Tây thể hiện rất rõ qua cách xây dựng hai nhân vật chính. Nora đi định cư từ năm 12 tuổi, vẫn là một phụ nữ châu Á nhưng phóng khoáng cả về suy nghĩ lẫn tư tưởng. Trong khi đó, Hae Sung là một chàng trai “thuần phương Đông” với những định kiến về tư duy, về những lựa chọn cho tương lai và cuộc sống. Cả hai có chung ký ức tươi đẹp thời thơ ấu và giữ mãi những hình ảnh đó về nhau. Past Lives đưa ra một cụm từ quen thuộc trong tiếng Hàn Quốc - "inyeon", tức là "ý trời" hay "nhân duyên". Mọi cuộc gặp gỡ, sự gắn kết giữa các nhân vật trong bộ phim đều là nhân duyên.

Đạo diễn Celine Song chia sẻ: “Past Lives là một bộ phim được lấy cảm hứng từ chính những khoảnh khắc thực tế diễn ra trong cuộc đời của tôi. Khi tôi ngồi trong một quán bar ở làng phía Đông, thành phố New York, giữa người yêu thời thơ ấu của tôi, đã từ Hàn Quốc tới thăm tôi và chồng của tôi hiện tại, tôi dịch cuộc nói chuyện giữa 2 người. Nhưng việc này vượt xa cả dịch 2 ngôn ngữ, 2 nền văn hóa, tưởng chừng như tôi đang chuyển dịch giữa 2 phần của chính mình. Điều đó khiến tôi cảm thấy hoàn toàn trái ngược, vừa kỳ lạ, vừa kỳ diệu và thôi thúc để tôi kể một câu chuyện, làm một bộ phim như thế này.”

Đạo diễn Celine Song

Past Lives có nhiều cảnh quay đẹp, giàu cảm xúc, có ngụ ý sâu xa. Nhà sản xuất của phim chính là A24 – studio đình đám đứng sau rất nhiều tác phẩm lớn giành giải thưởng Oscar và Quả Cầu Vàng vài năm trở lại đây, như “Everything Everywhere All at Once” hay “The Farewell”.

Tác phẩm đầu tay của đạo diễn Celine Song cũng mới giành giải Phim xuất sắc và Đạo diễn xuất sắc tại giải Tinh thần Độc lập, hôm 25/2. Giải Tinh thần Độc lập (Independent Spirit Awards) thành lập năm 1984, là một trong những giải thưởng tiền Oscar quan trọng nhất. Với mục đích tôn vinh phim độc lập, giải Tinh thần Độc lập không có sự góp mặt của một số tác phẩm kinh phí lớn đang gây chú ý ở Oscar 2024 như Oppenheimer hay Killers of the Flower Moon (Vầng Trăng Máu).

Past Lives có thể sẽ không vượt qua những bom tấn đình đám ấy ở hạng mục ‘Phim hay nhất’ của Oscar lần thứ 96 (diễn ra ngày 11/3 tới theo giờ Hà Nội), nhưng vẫn tiềm năng với giải ‘Kịch bản gốc xuất sắc nhất’ cho Celine Song.