NSND Diệu Hương: Hà Nội dang rộng vòng tay đón cuộc đời tôi

Tất nhiên, để hái được quả ngọt này, người nghệ sĩ đã phải trải qua những nỗ lực cho một quá trình phấn đấu, khổ luyện và tận hiến. NSND Diệu Hương không nằm ngoài số đó.

NSND Diệu Hương vinh dự được Chủ tịch nước trao bằng danh hiệu NSND.

- Tôi thấy cách chị nâng niu bằng chứng nhận danh hiệu NSND trong lễ trao tặng vừa qua, thật sự tôi và bạn bè chị khá xúc động. Là người trong cuộc, chắc là chị phải hạnh phúc và tự hào lắm. Chị có thể chia sẻ một chút cảm xúc giờ đây, ngay lúc này, trên một cương vị danh hiệu mới.

+ Thật sự đến lúc này bản thân vẫn còn lâng lâng cảm xúc dâng trào. Đây là thành quả mà cả một đời làm nghề phấn đấu, cố gắng không mệt mỏi của một nghệ sĩ chân chính. Đặc biệt với loại hình nghệ thuật mà chỉ đơn thuần là bảo tồn nền âm nhạc dân tộc như ca Huế, phải thật sự yêu, tâm huyết mới theo đuổi suốt chặng đường dài như vậy. Để đến đích cuối cùng là cả một sự nỗ lực rất lớn, nên khi nhận được danh hiệu NSND, tôi vô cùng xúc động.

- Vì sao chị lại chọn ca Huế để phát triển sự nghiệp, trong khi đa số các ca sĩ nghệ sĩ bây giờ lựa chọn những dòng âm nhạc thời thượng hơn, kiếm nhiều tiền hơn?

+ Tôi đến với ca Huế thật tình cờ, kiểu như âm nhạc chọn mình. Ngày đầu cầm mic xác định theo nghề thì hát nhạc trẻ. Được đi học thì chuyển hát nhạc thính phòng. Cho đến khi tình cờ được người chị đồng nghiệp giới thiệu sang đài thu thanh các bài dân ca Bình Trị Thiên và ca Huế thì tôi đã bị cuốn hút vào mảng âm nhạc này. Bởi nó xuất phát từ nơi mình sinh ra, nơi quê cha đất tổ, nơi mảnh đất nghèo quanh năm thiên tai bão lũ nhưng rất giàu tình thương. Con người ở đây chân chất mộc mạc, sống đơn giản, nghèo nhưng tình thương thì bao la. Tôi yêu các câu hò điệu lí… nó thấm dần để đến lúc mình tiếp cận vào sẽ càng yêu thêm không thể rời xa được.

- Chuyên môn của chị là ca Huế. Chị có thể chia sẻ một chút về con đường nghệ thuật mà chị đang theo đuổi, nhất là lĩnh vực khá khu biệt trong âm nhạc nói chung?

+ Chọn ca Huế là đường chông gai. Nghệ sĩ khi hát nhạc truyền thống, khó mà “giàu” lên từ nghề được. Vì âm nhạc dân tộc đã khó. Ca Huế giữa lòng Thủ đô càng khó hơn.

- Để trở thành một ca nương giỏi trong lĩnh vực âm nhạc truyền thống như ca Huế, người nghệ sĩ cần phải có những tố chất và sở trường gì?

+ Trước tiên là tình yêu với thể loại âm nhạc này. Thứ hai là kiến thức. Để kết duyên và làm chủ được ca Huế, Hương tìm hiểu khá kĩ và học hành bài bản, học theo nhiều nghệ nhân đi trước. Hương có sự thuận lợi là đã được học thanh nhạc 11 năm nên vận dụng kĩ thuật để hát trong thể loại này khá sắc sảo, âm vực rộng. Ngôn ngữ vùng miền cũng là một hạn chế khi những người ở vùng miền khác muốn học ca Huế.

- Cần thêm những yếu tố gì để đưa ca Huế đến nhiều hơn với công chúng phía Bắc nói riêng và cả nước nói chung?

+ Ca Huế là thể loại nhạc cung đình. Rất kén người nghe. Nhưng những ai yêu thích rồi nghe sẽ say. Đặc biệt ở miền Bắc khi mà chèo, quan họ, xẩm, ca trù đang thịnh hành thì khoảng trống cho ca Huế càng ít hơn. Nên để tiếp cận nhanh và rộng hơn, Hương đã kết hợp giữa âm nhạc điện tử với ca Huế, thay đổi tiết tấu, thêm phần phối khí cho sinh động dễ nghe nhưng không làm mất tính chất của ca Huế. Và mảng này Hương đang làm rất tốt để tiếp cận nhiều hơn với khán giả trẻ.

- Theo chị, ca Huế, một lĩnh vực gần như chị đang “độc quyền” khai thác tại Đài Tiếng nói Việt Nam. Vậy theo chị đó có phải là một lợi thế để chị dễ dàng đoạt được các thành tích khi không có sự cạnh tranh?

NSND Diệu Hương đã giành được 4 Huy chương Vàng hội diễn toàn quốc.

+ Sau khi các cô chú đã nghỉ hưu theo chế độ. Hương được về làm việc tại Đài Tiếng nói Việt Nam và phụ trách luôn mảng âm nhạc ca Huế, dân ca Bình Trị Thiên. Đến tận bây giờ đã được gần 12 năm Hương theo đuổi mảng âm nhạc này, và cũng là người duy nhất hiện nay. Nên nói là được ưu ái cũng đúng, nhưng Hương rất muốn có thêm vài đồng nghiệp nữa để chia sẻ về công việc, để ca Huế tiếp cận được với công chúng nhiều hơn, nhất là người trẻ.

- Chị có thể chia sẻ với độc giả Văn nghệ Công an những thành tích, giải thưởng mà chị đã đạt được trên bước đường ca hát của mình để đến với đỉnh cao sự nghiệp như hôm nay?

+ Trong suốt hành trình con đường âm nhạc của mình, Hương cũng được kha khá giải thưởng. 4 Huy chương Vàng hội diễn toàn quốc. Huy chương Bạc sân khấu thể nghiệm quốc tế. Cúp Vàng giọng hát Radio ASIA. Ca sĩ hát nhạc nhẹ ấn tượng tại Liên hoan Tiếng hát truyền hình Sao Mai năm 2001 và được vào vòng chung kết Sao Mai 2001. Các giải thưởng về sáng tác đặt lời mới cho các cuộc thi trong các cuộc vận động phòng chống dịch COVID. Các ngày lễ lớn của đất nước…

- Trở lại một chút về cơ duyên với ca Huế, có phải khi rời mảnh đất Quảng Trị để hành hương ra Hà Nội lập nghiệp, ca Huế là sự lựa chọn duy nhất tốt của chị lúc bấy giờ?

+ Hương khá may mắn. Được công tác tại Đài Tiếng nói Việt Nam vào đúng mảng âm nhạc mà chỉ có những người xuất thân từ mảnh đất đó, thì như cá gặp nước. Hương đã được trở về đúng tinh thần và tính chất âm nhạc của mình. Cũng là một cơ duyên. Đến đây Hương cũng cảm ơn Đài Tiếng nói Việt Nam đã chắp cánh cho Hương được theo đuổi con đường âm nhạc mình đã chọn.

- Dường như Hà Nội đã đón chị với cả vòng tay dang rộng ấp ưu, che chở chị, và cũng nuôi dưỡng yêu thương chị. Bởi người không hợp đất làm sao mà phát triển được khi ra Hà Nội chị từng bước lần lượt đạt danh hiệu NSƯT đến bây giờ là NSND?

+ Hương cảm ơn Hà Nội. Đây là quê hương thứ hai của Hương. Hương yêu nó hơn cả nơi chôn rau cắt rốn. Nơi cho Hương được nhiều cảm xúc. Nhiều thành tựu trong công việc. Đặc biệt là thành tựu trong con đường âm nhạc. Từ NSƯT đến NSND Hương đều được vinh dự đón nhận tại đất này.

Nghệ sĩ Diệu Hương.

- Chị là người trong cuộc, cá nhân chị đánh giá thấy danh hiệu NSƯT và NSND ngày nay “dễ” hơn ngày xưa không? Khi mà các danh xưng được trao tặng tràn lan thì chị thấy nó có còn “thiêng”?

+ Cá nhân Hương từ khi nhận NSƯT đến giờ là NSND. Tất cả đều là quá trình phấn đấu. Chả dễ dàng để được công nhận thành tích hay danh xưng. Nó là cả quá trình bền bỉ. Nếu chỉ là danh xưng tràn lan kia, chỉ một thời gian sẽ bị quên lãng nếu không có sự phấn đấu, trau dồi về nghề nghiệp.

- Chị nghĩ sao về những nghệ sĩ được phong tặng danh hiệu NSƯT và NSND nhưng họ ít xuất hiện và nhiều khi nhân dân, công chúng còn không biết họ là ai, có những thành tích gì?

+ Nếu để gọi là đánh giá ngày nay dễ hơn ngày xưa thì không đúng vì mỗi lúc sẽ có một tiêu chí khác nhau. Tiêu chí của Nhà nước đưa ra để hoàn thiện hơn với một nghệ sĩ. Ngày xưa hoạt động nghệ thuật không có sự hỗ trợ về mặt truyền thông nhiều như bây giờ. Thế giới 5.0 đã đưa danh tiếng các nghệ sĩ vang xa hơn. Hình ảnh được rõ nét hơn. Các nghệ sĩ được tiếp cận với nền nghệ thuật thế giới dễ hơn. Nên học hỏi được nhiều hơn để vận dụng vào chuyên ngành của từng người nghệ sĩ đã lựa chọn theo con đường của mình. Hương thấy giờ các bạn trẻ vừa thông minh vừa giỏi giang, có nhiều tài năng xuất chúng. Chứng tỏ sẽ có thêm nhiều nghệ sĩ để khi xét duyệt được danh hiệu sẽ có sự chọn lọc khắt khe hơn ngày xưa nhiều.

Mỗi nghệ sĩ có một lượng khán giả của riêng mình.

Cũng không nhất thiết tất cả các nghệ sĩ khán giả đều phải biết hết họ. Có những người làm trong thầm lặng nhưng đóng góp của họ rất cao. Ví dụ như múa rối nước, hậu kì làm phim. Các anh chị làm bên kĩ thuật đạo cụ sân khấu, biên đạo múa…. rất rất nhiều.

- Có một câu đại ý: “Lựa chọn là mất mát”, khi chị lựa chọn ra Hà Nội, chị bỏ lại những “mất mát” phía sau chứ?

+ Đã làm nghệ thuật không nhất thiết phải ở đúng nơi mình đang làm mảng âm nhạc nào. Như Hương đang ở Hà Nội vẫn làm âm nhạc Huế. Chỉ cần mình tâm huyết cố gắng và phấn đấu thì cho dù ở đâu vẫn thành công.

- Trân trọng cảm ơn chị!