Nối tiếp hào khí 70 năm Chiến thắng đồn Phố Lu

Đầu tháng 7/1949, sau khi đến Lào Cai nắm thế trận, tên quan năm La-gioa, chỉ huy khu Tây Bắc đã tăng cường tới Lào Cai 2 đại đội số 85, 86 và một số phân đội pháo binh, công binh cùng hơn 200 lính Bảo Đại. Riêng điểm trọng yếu là Phố Lu, quân Pháp bố trí 2 đại đội lính khố đỏ, bảo an và giao quan hai Gô-chi-ê chỉ huy. Vừa củng cố lực lượng, địch lập tức mở nhiều cuộc hành quân, khủng bố, càn quét tới làng Dạ, làng Phèn, làng Hang, làng Cóc, làng Cáng, làng Nhuần, Võ Lao, Cam Đường...

Tượng đài kỷ niệm Chiến thắng đồn Phố Lu mới được dựng lên tại trung tâm thị trấn Phố Lu.

Trước tình hình đó, ngày 12/12/1949, lực lượng vũ trang ta mở cuộc tấn công phủ đầu đồn Phố Lu, tuy không giành thắng lợi cuối cùng nhưng đã uy hiếp rất lớn tinh thần quân địch. Đầu năm 1950, cuộc kháng chiến toàn quốc của nhân dân ta thu được thắng lợi lớn trên nhiều mặt trận, Trung ương ra chỉ thị mở Chiến dịch Lê Hồng Phong màn một, trong đó chọn Lào Cai làm hướng chính. Nhiệm vụ của Trung ương giao là: “Làm tan rã khối ngụy binh, tiêu diệt một số vị trí địch, lấy ảnh hưởng chính trị với quốc tế... Tối đa là khôi phục Lào Cai, mở thông đường quốc tế”.

Đúng 18 giờ ngày 8/2/1950, quân, dân huyện Bảo Thắng và bộ đội chủ lực của ta nổ súng tiếp tục tấn công đồn Phố Lu đợt 2. Dù đã được tăng cường quân từ Bảo Hà trước đó nhưng địch hết sức nao núng trước sức tiến công như vũ bão của quân ta. Đồn trưởng Phố Lu cầu cứu nhưng 8 đợt viện binh từ Lào Cai xuống, Văn Bàn sang đều bị bộ đội ta và quân du kích chặn đánh, thậm chí quân ta còn bắn cháy 1 máy bay Đa-cô-ta của địch tới thị sát và tiếp viện. Sau 6 ngày kiên cường chiến đấu, đúng 19 giờ 30 phút ngày 13/2/1950, quân ta hoàn toàn làm chủ trận địa, chiếm lĩnh đồn Phố Lu, tiêu diệt toàn bộ Ban Chỉ huy, trong đó có Đồn trưởng Gô-chi-ê. Trong trận đánh này, ta đã diệt 122 tên địch, trong đó có 3 tên quan hai, 1 tên quan một, 25 lính Pháp và nhiều lính dõng, khố đỏ, đặc vụ Tưởng. Về vũ khí, ta thu 1 súng cối 81; 1 súng cối 60; 9 khẩu đại liên; 12 tiểu liên; 149 súng trường, nhiều súng ngắn, vô tuyến điện, khí tài và 10 tấn đạn dược. Góp phần cho chiến công, nhân dân các dân tộc huyện Bảo Thắng đã huy động 23.080 ngày công, 49 tấn gạo, 64 con trâu và một lượng lớn gia cầm làm thực phẩm. Sau chiến thắng đồn Phố Lu, nhân dân địa phương rất phấn khởi, nhiều người hăng hái đóng bè, mảng bằng thân cây chuối, trên đó cắm cờ đỏ sao vàng và viết thư báo rồi thả trôi sông Hồng để nhân dân miền xuôi đón tin vui.

Hay tin thắng lợi, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết thư khen ngợi và động viên anh em thương binh, trong thư có đoạn viết: “Tôi được báo cáo rằng trong trận Phố Lu và Nghĩa Đô, toàn thể chiến sĩ ta rất anh dũng. Riêng các anh bị thương, do có sự chăm nom của các thầy thuốc và các khán hộ, một số lớn anh em thương binh đã lành mạnh, trở về bộ đội. Còn các chú đang cần ở lại y viện, tôi gửi lời thân ái an ủi các chú, chúc các chú mau trở lại mạnh khỏe, để đánh giặc lập công thêm. Tôi cũng cám ơn các thầy thuốc và anh em khán hộ đã chăm nom các thương binh chu đáo. Thế là đáng khen. Chào thân ái và quyết thắng!”.

Chiến thắng đồn Phố Lu đã đi vào lịch sử, dấu tích, âm hưởng khí thế trận đánh còn vang mãi trong lòng nhân dân các dân tộc huyện Bảo Thắng cho đến ngày nay. Ngày 4/11/2011, Di tích lịch sử Chiến thắng đồn Phố Lu được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di tích lịch sử cấp Quốc gia, địa phương đã thực hiện tu bổ, tôn tạo, đầu tư xây dựng nhà bia tưởng niệm để nhân dân và du khách thắp hương tưởng niệm công ơn các anh hùng, liệt sỹ đã làm nên chiến thắng vẻ vang này.

Di tích đồn Phú Lu được công nhận là Di tích lịch sử cấp Quốc gia.

Với tinh thần tinh thần đoàn kết, năng động, sáng tạo, trong những năm qua, cấp ủy đảng, chính quyền và nhân dân các dân tộc thị trấn Phố Lu, nơi 70 năm trước diễn ra trận đánh đồn Phố Lu đã có nhiều nỗ lực, vượt qua khó khăn, thử thách, tạo đà phát triển kinh tế - xã hội nhanh, mạnh và bền vững. Trong đó, tốc độ tăng trưởng kinh tế luôn duy trì mức khá, hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội được quan tâm đầu tư, tạo diện mạo mới cho đô thị huyện lỵ với những công viên cây xanh và những tuyến phố khang trang như phố 19/5, đường Cách mạng tháng Tám, phố Lê Hồng Phong và các tuyến phố mang tên những anh hùng của địa phương như Hoàng Sào, Trần Hợp, Quách Văn Rạng, phố mang tên liệt sỹ Kim Hải và Khuất Quang Chiến.

Bên cạnh đó, chương trình giảm nghèo và chính sách an sinh xã hội được thực hiện hiệu quả, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân trên địa bàn được cải thiện rõ rệt. Công tác xây dựng Đảng, củng cố hệ thống chính trị đạt nhiều kết quả quan trọng, năng lực lãnh đạo của tổ chức đảng được nâng lên, đội ngũ cán bộ, đảng viên có sự trưởng thành về mọi mặt.

Kỷ niệm 70 năm Chiến thắng đồn Phố Lu đúng thời điểm toàn Đảng bộ, chính quyền, lực lượng vũ trang và nhân dân các dân tộc huyện Bảo Thắng đang quyết tâm thực hiện thắng lợi Nghị quyết đại hội Đảng bộ huyện nhiệm kỳ 2015 - 2020, thi đua lập thành tích chào mừng đại hội đảng bộ các cấp, tiến tới Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng. Kỷ niệm 70 năm Chiến thắng đồn Phố Lu là động lực, nguồn cảm hứng để toàn thể cán bộ, đảng viên và nhân dân trong huyện đồng tâm, hiệp lực, tận dụng thời cơ, vượt qua khó khăn, thách thức, phấn đấu xây dựng Bảo Thắng trở thành huyện đứng đầu tương đối toàn diện của tỉnh. Đây cũng là dịp để Đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện Bảo Thắng ôn lại truyền thống hào hùng, tri ân công lao của bậc lão thành cách mạng, các Mẹ Việt Nam anh hùng, các Anh hùng Lực lượng vũ trang, các thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sỹ, gia đình có công với đất nước.

Kỷ niệm 70 năm ngày Chiến thắng đồn Phố Lu mãi là niềm tự hào, nguồn động viên, khích lệ, cổ vũ Đảng bộ, toàn quân, toàn dân huyện Bảo Thắng đoàn kết, vững bước tiến lên.

Trần Minh Sáng
Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch UBND huyện Bảo Thắng