Nhìn lại sự nghiệp lẫy lừng của 'Vua bóng đá' Pele

“Vua bóng đá” Pelé - người vươn lên từ nghèo khó để trở thành một trong những vận động viên vĩ đại và nổi tiếng nhất lịch sử hiện đại - đã trút hơi thở cuối cùng tại bệnh viện Albert Einstein ở Sao Paulo, Brazil ngày 29/12/2022. Ảnh: AFP/ TTXVN

Huyền thoại bóng đá Pele đã trút hơi thở cuối cùng vào rạng sáng ngày 30/12/2022 (giờ Việt Nam) sau một thời gian dài chống chọi với bệnh ung thư.

Sự ra đi của “Vua bóng đá” đã để lại niềm thương tiếc cho người hâm mộ trên toàn thế giới. Trong cuộc đời cầu thủ của mình, Pele ghi dấu ấn với kỷ lục 3 lần vô địch World Cup và là một trong những nhân vật thể thao xuất sắc nhất thế kỷ XX.

Ngoài di sản khổng lồ về bóng đá, ông còn để lại cho hậu thế về tấm gương chiến đấu với bạo bệnh khiến báo giới và dư luận nể phục.

Nhìn lại cuộc đời của Pele, rất nhiều danh thủ đều thừa nhận, ông đã cống hiến hết mình và để lại một di sản khổng lồ cho bóng đá.

Pele sinh ngày 23/10/1940, với tên khai sinh là Edson Arantes Do Nácimento.

Khi còn là một cậu bé, Edson Arantes Do Nascimento được bạn bè gọi bằng biệt danh “Pele” như một cách trêu chọc cho việc cậu phát âm sai tên cầu thủ mình yêu thích-thủ môn Bile của CLB Vasco De Gama. Mãi đến nhiều năm sau này, người ta mới nói cho Pele biết rằng, trong tiếng Hebrew, cái tên đó có nghĩa là “Phép màu”.

Và dù Pele cho biết ông chưa bao giờ yêu thích cái tên được bạn bè gán ghép cho này hay việc ngày nay chẳng còn mấy ai biết tiếng Hebrew, người hâm mộ bóng đá hơn nửa thế kỷ qua đều đồng tình rằng Pele chính là một phép màu mà Thượng đế ban tặng cho họ.

Những phẩm chất thiên tài được Pele bộc lộ từ rất sớm. Tài năng của ông được ươm mầm từ những trận bóng trên các con đường tại Bauru, nơi những đứa trẻ vùi mình bên trái bóng và những tài năng thiên bẩm của bóng đá xứ Samba phần lớn xuất thân theo cách này.

Năm 15 tuổi, tài năng sáng chói so với tuổi đã giúp Pele được theo đuổi sự nghiệp bóng đá chuyên nghiệp. Ông chơi cho Santos trong 18 năm rực rỡ nhất cuộc đời đá bóng, ghi được 1.087 bàn thắng và giành 25 danh hiệu.

“Vua bóng đá” Pelé. Ảnh: AFP/ TTXVN

Cùng với Santos, Pele đã vô địch Brazil 5 lần, vô địch bang 10 lần, vô địch Copa Libetadores (giải đấu tương đương Champions League của các CLB Nam Mỹ) 2 lần, đồng thời 3 lần đăng quang ở các giải đấu liên lục địa.

Tuy nhiên, nếu chỉ tỏa sáng tại Santos, tên tuổi Pele đã không vang xa. Đẳng cấp của Pele được thể hiện tại đội tuyển Brazil. Ở tuổi 17, Pele đã góp mặt trong đội hình chính thức của "Selecao".

Trong sự nghiệp thi đấu quốc tế, Pele đã thi đấu ở 4 kỳ World Cup và đoạt 3 chức vô địch các năm 1958, 1962 và 1970 và là cầu thủ duy nhất tính tới thời điểm hiện tại làm được điều này. Trong những lần vinh quang này, sự xuất hiện của Pele tại World Cup 1958 ở Thụy Điển được đánh giá là màn ra mắt vĩ đại nhất trong lịch sử giải đấu bóng đá lớn nhất hành tinh.

6 bàn thắng trong 4 trận đấu của ông đã giúp Brazil lần đầu tiên giành chức vô địch World Cup và biến tiền đạo trẻ của họ trở thành người nổi tiếng toàn cầu chỉ sau một đêm.

Tổng kết lại sự nghiệp thi đấu chuyên nghiệp kéo dài 22 năm, Pele đã ghi 1.281 bàn thắng sau 1.363 trận đấu-được công nhận là kỷ lục thế giới. Ông là cầu thủ đầu tiên vượt qua mốc 1.000 bàn thắng năm 1969. Cùng với Neymar, Pele đang là cầu thủ ghi bàn hàng đầu cho đội tuyển quốc gia Brazil với 77 bàn thắng (sau 92 trận đấu).

Còn ở cấp Câu lạc bộ, Pele chỉ thi đấu cho 2 đội bóng, đó là Santos và New York Cosmos, giành tổng cộng 27 danh hiệu lớn nhỏ, trong đó có 6 chức vô địch quốc gia Brazil, 2 Copa Libertadores...

Với những cống hiến hết mình vì bóng đá, "Vua bóng đá" Pele được coi là một trong những cầu thủ vĩ đại nhất mọi thời đại. Vào năm 1999, cùng với cầu thủ người Argentina Diego Maradona, ông được Hiệp hội Lịch sử và Thống kê bóng đá thế giới bầu chọn là Cầu thủ xuất sắc nhất thế kỷ XX.

Cũng trong năm đó, ông được Ủy ban Olympic Quốc tế bầu chọn là Vận động viên của thế kỷ và được tạp chí TIME đưa vào danh sách 100 người có ảnh hưởng lớn nhất thế giới. Năm 2013, ông được trao giải "Quả bóng vàng FIFA" để ghi nhận sự nghiệp và thành tích của ông.

Năm 2020, Pele góp mặt ở "Đội hình trong mơ" xuất sắc nhất mọi thời đại của bóng đá thế giới do tạp chí France Football bình chọn.

Pele giã từ tuyển quốc gia vào năm 1971 với một sự nghiệp đầy viên mãn. Sau khi giải nghệ, huyền thoại của bóng đá Brazil và thế giới đã dành nhiều thời gian hỗ trợ Liên hợp quốc và công việc của tổ chức này, với tư cách là Đại sứ thiện chí của Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) và Nhà vô địch của Liên hợp quốc về Thể thao, từ năm 1994.

Ông cũng được bổ nhiệm làm Đại sứ thiện chí cho Hội nghị Thượng đỉnh Trái đất của Liên hợp quốc tại Rio de Janeiro vào năm 1992, một trong những hội nghị thượng đỉnh lớn đầu tiên trên thế giới về phát triển và môi trường để xây dựng một tương lai bền vững hơn cho tất cả mọi người.

Vào thời điểm đó, Tổng thư ký của Hội nghị thượng đỉnh Maurice Strong đã mô tả Pele không chỉ là cầu thủ bóng đá vĩ đại nhất thế giới mà còn là "một người đàn ông toàn cầu".

Vua bóng đá Pele (phải) và huyền thoại Diego Maradona theo dõi một trận bóng trước thêm Euro 2016 tại Paris,Pháp, ngày 9/6/2016. Ảnh: AFP/ TTXVN

Sức khỏe của Pele bắt đầu giảm sút đáng kể sau khi ông trải qua phẫu thuật cắt bỏ một khối u ở trực tràng vào tháng 9/2021 và tiến hành hóa trị. Ông phải thường xuyên ra, vào bệnh viện để được điều trị cơ bản và theo dõi sức khỏe hậu phẫu.

Tình trạng sức khỏe của ông trở nên kém đi khi ông phải nhập viện ngày 30/11 vừa qua, với triệu chứng "sưng toàn thân" và "suy tim". Mặc dù vậy, “Vua bóng đá” vẫn trấn an mọi người rằng ông chỉ đến bệnh viện để kiểm tra sức khỏe hằng tháng, đồng thời gửi lời cảm ơn đến sự quan tâm, khích lệ của cổ động viên trên toàn thế giới.

Trái tim của huyền thoại bóng đá thế giới Pele đã ngừng đập vào ngày 29/12 (rạng sáng 30/12 theo giờ Việt Nam) tại bệnh viện Albert Einstein ở Sao Paulo, Brazil, để lại sự tiếc thương vô hạn cho những người hâm mộ ông trên toàn thế giới.

Còn nhớ, năm 2020, Pele từng có phát ngôn gây xúc động sau sự ra đi của Maradona: “Một ngày nào đó, tôi và Maradona sẽ cùng nhau chơi bóng trên thiên đường”. Và giờ đây, ông đã thực hiện được điều đó!

“Vua bóng đá” Pelé - một trong những cầu thủ kiệt xuất nhất của bóng đá thế giới. Ảnh: AFP/ TTXVN

Không ai có thể phủ nhận tài năng và tầm ảnh hưởng của Pele với nền bóng đá toàn cầu. Ông chính là một trong những cầu thủ kiệt xuất nhất của bóng đá thế giới.

Romario, nhà vô địch World Cup 1994, đã sử dụng tên đầy đủ của Pele trong bài đăng của mình khi tiễn biệt Pele: “Hôm nay, Brazil vẫy tay chào tạm biệt một trong những đứa con lẫy lừng nhất của mình. Edson Arantes do Nascimento đã khiến cả thế giới phải cúi đầu trước tài năng của mình và đưa bóng đá Brazil lên bàn thờ của các vị thần. Trong suốt cuộc đời của mình, Pele đã truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ vận động viên và xứng đáng nhận được mọi sự tôn vinh”.

Đội trưởng giành chiến thắng tại World Cup 1970 của Brazil Carlos Alberto Torres, chia sẻ: "Bí mật lớn của Pele là sự ngẫu hứng. Những điều anh làm chỉ trong một khoảnh khắc. Anh ấy có một nhận thức phi thường về môn thể thao này."

Ronaldo, người đã dẫn dắt Brazil đến chức vô địch World Cup gần nhất, lần thứ 5 trong lịch sử, vào năm 2002, thì mô tả Pele là “Độc nhất. Thiên tài. Hoàn hảo. Vô đối”.

Cựu cầu thủ có biệt danh “người ngoài hành tinh” và là cầu thủ Brazil được đánh giá có tầm ảnh hưởng gần nhất với Pele đã viết: “Thật vinh dự khi được theo đuổi bạn, người bạn của tôi. Tài năng của ông là một ngôi trường mà mọi cầu thủ nên theo học. Di sản của ông vượt qua các thế hệ. Và đó là cách ông sẽ tiếp tục sống”.

Hình ảnh huyền thoại bóng đá Pele được chiếu lên mặt trước trụ sở Liên đoàn Công nghiệp bang Sao Paulo, Brazil sau khi ông qua đời, ngày 29/12/2022. Ảnh: AFP/TTXVN

Còn với thế hệ cầu thủ trẻ ngày nay như Lionel Messi, Cristiano Ronaldo hay Neymar, Pele cũng để lại trong họ những dấu ấn khó quên.

Neymar-ngôi sao sáng nhất của bóng đá Brazil hiện tại đã viết: “Trước Pele, 10 chỉ là một con số. Viết như vậy, đẹp, nhưng không đầy đủ. Tôi có thể nói rằng trước Pele, bóng đá chỉ là một môn thể thao. Pele đã thay đổi mọi thứ. Ông biến bóng đá thành nghệ thuật, giải trí. Ông ấy đã lên tiếng cho người nghèo, cho người da đen và trên hết là ông đã mang lại tầm nhìn cho Brazil. Bóng đá và Brazil đã nâng cao vị thế của họ nhờ Nhà vua! Ông ấy đã ra đi, nhưng phép thuật của anh ấy sẽ trường tồn”.

Ngôi sao bóng đá người Bồ Đào Nha-Ronaldo cũng gửi lời chia buồn sâu sắc tới gia đình của Pele: “Tôi xin gửi lời chia buồn sâu sắc tới toàn thể người dân Brazil, đặc biệt là gia đình của Pele. Lời tạm biệt là chưa đủ dành cho “Vua bóng đá” Pele và nó sẽ không bao giờ đủ để nói lên nỗi đau mà cả thế giới bóng đá đang trải qua.

Ông là niềm cảm hứng cho nhiều triệu người, một tấm gương cho thế hệ trước, thế hệ này và tương lai. Tình yêu của ông dành cho tôi luôn được đền đáp kể cả khi chúng ta ở xa nhau. Ông sẽ không bao giờ bị lãng quên và những kỷ niệm về ông sẽ sống mãi. Hãy yên nghỉ nhé, Pele!”.

Siêu sao Messi-người vừa giành chức vô địch World Cup 2022-cũng đăng ảnh của Pele và viết ngắn gọn rằng: “Hãy yên nghỉ nhé, Pele”.

Những tên tuổi vĩ đại khác của bóng đá thế giới cùng thời với Pele như Johan Cruyff, Franz Beckenbauer, Ferenc Puskas hay Bobby Moore… đều vinh danh Pele là cầu thủ vĩ đại nhất trong lịch sử, một vị trí vẫn gắn bó với ông ngay cả khi những cầu thủ vĩ đại của bóng đá hiện đại xuất hiện sau đó.

Trong số những người cùng thời, ngôi sao người Hà Lan Johan Cruyff tuyên bố: "Pele là cầu thủ bóng đá duy nhất vượt qua ranh giới của logic".

Một người dân cầm cờ của CLB Santos bên ngoài bệnh viện Israelita Albert Einstein ở Sao Paulo, Brazil, nơi huyền thoại bóng đá Pele trút hơi thở cuối cùng, ngày 29/12/2022. Ảnh: THX/TTXVN

Còn Sir Geoff Hurst, cựu tiền đạo lừng danh người Anh cũng bày tỏ sự ngưỡng mộ Pele khi viết trên Twitter: “Tôi có rất nhiều kỷ niệm về Pele, không nghi ngờ gì nữa. Đó là cầu thủ xuất sắc nhất mà tôi từng đối đầu (cùng với Bobby Moore là cầu thủ xuất sắc nhất mà tôi từng chơi cùng)”.

“Đối với tôi, Pele là cầu thủ vĩ đại nhất mọi thời đại và tôi tự hào được đứng trên sân cùng ông ấy. Yên nghỉ nhé, Pele và cảm ơn ông”.

Các chính khách cũng bày tỏ sự thương tiếc đối với Pele. Cựu Tổng thống Mỹ, Barack Obama khi nghe tin về sự ra đi của Pele đã viết: “Là một trong những vận động viên nổi tiếng nhất trên thế giới, ông ấy hiểu sức mạnh của thể thao trong việc gắn kết mọi người lại với nhau”.

Đương kim Tổng thống đắc cử Brazil Luiz Inacio Lula da Silva cho biết: “Tôi đã xem Pele thi đấu, trực tiếp tại sân Pacaembu và Morumbi. Chơi bóng, không! Tôi đã thấy Pele biểu diễn. Bởi vì khi có bóng, anh ấy luôn làm điều gì đó đặc biệt, thường dẫn đến bàn thắng... Rất ít người Brazil đưa tên tuổi của đất nước chúng tôi đi xa như anh ấy. Những người nước ngoài từ bốn phương trời của hành tinh sớm tìm ra cách phát âm một từ ma thuật: ‘Pele’”.

Người dân tập trung bên ngoài bệnh viện Israelita Albert Einstein ở Sao Paulo, Brazil, nơi huyền thoại bóng đá Pele trút hơi thở cuối cùng, ngày 29/12/2022. Ảnh: THX/TTXVN

Chủ tịch Ủy ban Olympic Quốc tế Thomas Bach cho rằng thế giới đã mất đi một biểu tượng thể thao vĩ đại. "Ông ấy là một người tin tưởng thực sự vào các giá trị của Olympic và là một người cầm đuốc đầy tự hào của Olympic".

Chủ tịch Liên đoàn Bóng đá Thế giới (FIFA) Gianni Infantino cũng bày tỏ tiếc thương trước sự ra đi của Pele: “Pele có sức hút khi bạn ở bên ông ấy, phần còn lại của thế giới như dừng lại. Cuộc sống của Pele không chỉ là bóng đá. Ông ấy đã thay đổi nhận thức theo hướng tốt đẹp hơn ở Brazil, Nam Mỹ và toàn thế giới. Hôm nay, tất cả chúng ta đều thương tiếc cho sự ra đi của Pele thân yêu. Nhưng, ông ấy đã đạt được sự bất tử từ lâu nên ông ấy sẽ ở bên chúng ta mãi mãi”.

Thật vậy, trong thế giới bóng đá, Pele là huyền thoại bất tử!

Phước An (tổng hợp)