Nhật Bản hỗ trợ các startup GenAI tiếp cận với chip Nvidia, điện toán Cloud

Tại một triển lãm về AI tại Tokyo Big Sight tháng 5-2023. Chính phủ Nhật Bản đang nỗ lực tài trợ cho các startup GenAI tiếp cận với nguồn chip GenAI khan hiếm, công nghệ mới. Ảnh: AFP-Jiji

Chính phủ cũng đang xem lại nguồn ngân sách, tham khảo luật hay quy định của nhiều nước châu Á nhằm tạo sức bật cho hệ sinh thái khởi nghiệp GenAI của Nhật Bản.

Tìm nguồn chip GenAI và điện toán Cloud cho startup

GenAI nhận hướng dẫn từ người dùng và tạo văn bản, hình ảnh và video kể từ khi ChatGPT ra đời tháng 11-2022. Sự bùng nổ AI đã gây ra nạn thiếu hụt chip cấp cao cần thiết cho các mô hình GenAI.

Tuần trước, Bộ Kinh tế, thương mại và công nghiệp (METI) đưa ra sáng kiến “Thử thách tăng tốc GenAI”, nhằm hỗ trợ startup tiếp cận chip AI dễ dàng hơn. METI đã chọn năm startup, trong đó có hai tổ chức nghiên cứu, cho phép họ sử dụng chip GenAI tiên tiến thông qua Google trong suốt thời gian của chương trình kéo dài từ nay đến tháng 8. Các startup được huấn luyện các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) trên máy chủ của Google được trang bị bộ xử lý đồ họa (GPU) H100 mới nhất của Nvidia. METI cũng đã công bố vào tuần trước rằng họ sẽ hỗ trợ thêm năng lực tính toán cho startup theo thỏa thuận với Microsoft.

Kosuke Arima, giám đốc công nghệ (CTO) tại Stockmark, một trong những startup được chọn tham gia chương trình, nói: “Chúng tôi không thể có được một GPU nào mùa hè năm ngoái. Chúng tôi có ý tưởng nhưng không có công cụ cần thiết”.

Arima cho biết giờ đây Stockmark có quyền truy cập vào sức mạnh tính toán tương đương với việc “vận hành đồng thời 400 máy tính cao cấp”. Startup cung cấp dịch vụ tin tức trực tuyến được cá nhân hóa tập trung vào các chủ đề liên quan đến kinh doanh. Hiện công ty đang sử dụng năng lực điện toán để công việc nhanh và chính xác hơn.

METI cũng trợ cấp startup sử dụng dịch vụ điện toán đám mây Cloud, nhằm xây trung tâm dữ liệu AI tại Nhật Bản. Sakura Internet hiện có doanh thu hàng năm khoảng 21 tỉ yen, là một trong những đơn vị nhận tài trợ. Tháng 6-2023, Sakura mua thành công 2.000 chip Nvidia H100, và METI tài trợ một nửa với 13,5 tỉ yen. Gần đây Sakura bắt đầu cung cấp dịch vụ trung tâm dữ liệu với giá khoảng 3 triệu yen mỗi tháng.

Tìm vốn, rà soát lại luật nhằm tạo hệ sinh thái tốt cho startup

METI đã đảm bảo ngân sách 185,6 tỉ yen (1,2 tỉ đô la) cho năm tài chính kết thúc tháng 3-2024 nhằm thúc đẩy mô hình GenAI và cung cấp sức mạnh tính toán để đào tạo GenAI. Chương trình “Thử thách tăng tốc GenAI” là khoản hỗ trợ trực tiếp đầu tiên từ METI dành cho những startup GenAI có tiềm năng.

Tuy nhiên, nếu chương trình thực hiện dài hơn, kinh phí sẽ là thách thức lớn với chính phủ, đặc biệt là khi nước Nhật muốn startup Nhật Bản đủ sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Theo CEO một quỹ mạo hiểm Nhật Bản, dòng tiền đổ vào startup ở Silicon Valley có quy mô lớn hơn nhiều so với Nhật Bản.

Một vài startup có nguồn vốn dồi dào, như OpenAI do Microsoft hậu thuẫn chẳng hạn, và những gã khổng lồ công nghệ của Mỹ như Google và Facebook đã thống trị chuyện tiếp cận các con chip quyền lực, khiến startup Nhật Bản có nguy cơ bị tụt lại phía sau.

Theo hãng tư vấn quốc tế McKinsey & Co, công nghệ AI dự kiến sẽ bổ sung tương đương 2.600-4.400 tỉ đô la mỗi năm vào GDP toàn cầu, với sức bật là sự hỗ trợ của chính phủ dành cho các startup GenAI.

Tháng 1 vừa rồi, Bộ Doanh nghiệp vừa và nhỏ và startup Hàn Quốc đã công bố kế hoạch gọi vốn mạo hiểm lên đến 375,5 triệu đô la, bên cạnh ngân sách 113 triệu đô la. Quỹ này sẽ đầu tư vào các lĩnh vực như AI và chip. Chính phủ Singapore và Google đã công bố chương trình gia tốc kéo dài ba tháng dành cho 100 startup AI.

Các startup Nhật Bản cũng theo dõi những thay đổi luật lệ có thể có trong lĩnh vực bảo hộ sở hữu trí tuệ. Theo đạo luật bản quyền sửa đổi năm 2018, hiện bên thứ ba có thể sử dụng các tác phẩm có bản quyền nhằm đào tạo cho GenAI mà không cần xin phép chủ sở hữu bản quyền. Trong khi đó, các tổ chức sở hữu bản quyền đã bày tỏ sự lo ngại khi GenAI có khả năng học và sáng tạo dần lớn hơn trước.

Chính phủ Nhật Bản đang lo lắng một loạt các vụ kiện tương tự như ở Mỹ. Chẳng hạn, New York Times hay Hiệp hội tác giả Mỹ hoặc tác giả George R.R. Martin của bản gốc series “Games of Thrones” (Trò chơi vương quyền) đã đâm đơn kiện OpenAI đã dùng dữ liệu có bản quyền để huấn luyện ChatGPT.

Tuần rồi, Đảng Dân chủ Tự do cầm quyền của Nhật Bản đã đề xuất dự thảo luât sơ bộ quy định rằng các nhà phát triển AI được chỉ định cần phải báo cáo với chính phủ thường xuyên. Chính phủ nói rằng việc không có các quy định mới sẽ khuyến khích các nhà phát triển AI ưu tiên làm việc với các đối tác, nhà chức trách châu Âu và Bắc Mỹ để giải quyết các vấn đề deepfake.

Theo Nikkei Asia, Japan Times

Ricky Hồ