Nguy cơ tiềm ẩn cháy, nổ điều hòa mùa nắng nóng

Lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH- CATP phối hợp điện lực tuyên truyền, khuyến cáo người dân sử dụng thiết bị điện an toàn

Sự cố cháy, nổ điều hòa do chủ quan

Trong những ngày trung tuần tháng 5 vừa qua, trên địa bàn Hà Nội đã xảy ra nhiều sự cố cháy, nổ từ cục nóng điều hòa ở cả cơ quan nhà nước và tại gia đình người dân. Mới đây, ngày 16-5, một vụ nổ cục nóng điều hòa xảy ra tại nhà dân ở phố Trung Kính, quận Cầu Giấy, Hà Nội. Mặc dù sự cố không gây thiệt hại về người nhưng khiến người dân khu vực chứng kiến hoang mang bởi tiếng nổ lớn phát ra từ.

Ngay sau khi lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH- CAQ Cầu Giấy có mặt, kịp thời xử lý đã xác định nguyên nhân ban đầu do cục nóng điều hòa phát nổ. Trước đó, vào trung tuần tháng 5-2023, tại TP Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc đã xảy ra nổ cục nóng điều hòa gây thương vong. Nguyên nhân được cơ quan Công an xác định trong quá trình bảo dưỡng cục nóng trên mái nhà, nạn nhân đã sơ suất để hở khí gas gặp tia lửa điện gây nổ.

Theo anh ông Hồ Viết Thảo - kỹ sư điện thuộc Công ty lắp đặt, sửa chữa điện Long Biên, Hà Nội, việc bảo dưỡng, lắp đặt, thay thế điều hòa rất đơn giản nhưng phải tuân thủ quy trình nếu không sẽ xảy ra hậu quả khôn lường. Để đảm bảo an toàn, trước khi thao tác, bảo dưỡng phải kiểm tra độ hở xem gas có rò rỉ hay không, từ đó ngắt cầu dao điện và khóa van gas của cục nóng thì mới tiếp tục làm các bước tiếp theo. Đặc biệt, khi liên hệ thuê thợ bảo dưỡng, bảo trì, lắp đặt phải tìm thợ uy tín, có trình độ, kinh nghiệm và hiểu biết về kỹ thuật máy lạnh, về cơ chế điện vào ra của máy lạnh.

Thế nhưng, việc đơn giản này không phải ai cũng làm được bởi hiện nay trên thị trường do nhu cầu của người dân nên đã dẫn đến tình trạng “chạy xô” của những người thợ do trong 1 ngày có thể lắp đặt, bảo dưỡng nhiều nhà. Trong khi đó, môi trường làm việc có những nơi rất khó khăn do việc đặt cục nóng trên cao, lao động trong thời tiết nắng nóng dễ dẫn đến việc chủ quan, cẩu thả gây nguy hiểm cho người sử dụng và chính bản thân người thợ.

Sự cố nổ cục nóng điều hòa khiến 1 người tử vong tại Vĩnh Phúc

Bên cạnh đó còn chưa nói đến tay nghề của thợ, bởi có những cơ sở sửa chữa, bảo dưỡng thuê lao động nhân công giá rẻ. Việc thiếu hiểu biết và kiến thức kỹ thuật điện sơ đẳng nên khi tác nghiệp dễ gặp trục trặc và cháy, nổ.

“Thợ mà thiếu kinh nghiệm chỉ cần lắp đặt hệ thống dây thoát nước không đủ độ chênh lệch khiến nước chảy ngược vào dàn lạnh, ngưng tụ tại bản mạch cũng có thể gây chập cháy; hoặc môi trường khó khăn không nắn đường dây võng cổ vịt để khóa nước dốc từ ngoài trời sẽ bị nước chảy ngược vào trong, ngưng tụ lâu tại điểm dẫn đến ẩm ướt và khi bật máy cũng sẽ chập cháy” – anh Hồ Viết Thảo khuyến cáo.

Tuân thủ quy định an toàn cháy, nổ điện

Không phải người dân nào cũng hiểu biết và có kinh nghiệm về sử dụng thiết bị điện an toàn, cùng với đó là kinh tế hạn chế nên lắp đồ chất lượng kém. Thế nên rất cần tuân thủ quy định và tuyệt đối không chủ quan, lơ là với thiết bị điện, đặc biệt là hệ thống điều hòa phải làm việc “cận lực” trong mùa hè nắng nóng. Để đảm bảo an toàn cho người dân, lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH – CATP Hà Nội đã triển khai đồng bộ các biện pháp an toàn cháy, nổ, đặc biệt có riêng chuyên đề về an toàn cháy, nổ điện trong cao điểm màu nắng nóng.

Bước vào đầu màu hè, CATP đã chỉ đạo Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH cùng lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH thuộc Công an các quận, huyện phối hợp với ngành Điện kiểm tra, rà soát hệ thống điện tại cơ quan, đơn vị, nhà dân. Thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của CATP, lực lượng Công an địa bàn đã tổ chức các đợt tuyên truyền sâu rộng đến tận khu dân cư, tổ dân phố về công tác phòng ngừa hỏa hoạn do diện gây ra.

Theo Thượng tá Đỗ Anh Quyến, Phó trưởng CAQ Bắc Từ Liêm: “Việc bảo trì, bảo dưỡng thiết bị máy lạnh trước khi sử dụng ở đầu mùa hè là tối quan trọng. Sở dĩ thiết bị điện này “nằm ngủ” trong thời gian dài không sử dụng nên không rõ “bệnh” của máy như thế nào. Bởi có khi để lâu chuột cắn dây, tha rác làm tổ trong cánh quạt dẫn đến kẹt cứng nhưng không biết mà bật máy sẽ dễn gây hư hỏng và chập cháy. Ngoài bảo dưỡng, bảo trì thì việc tắt thiết bị điện khi không sử dụng là biện pháp tối ưu đảm bảo an toàn cho chính ngôi nhà của mình”.

Cục nóng điều hòa có thể phát nổ khi bảo dưỡng, lắp đặt sai quy chuẩn

Điều hòa cũng giống như bóng đèn, quạt, nồi cơm điện... đều có "tuổi thọ" nhất định. Nếu dùng quá tải, tuổi thọ của chúng càng ngắn, thậm chí có thể xảy ra sự cố khi đang sử dụng.

Một nguyên nhân khác thường dẫn đến cháy nổ là cục nóng điều hòa. Chắc hẳn nếu ai từng một lần đi qua cục nóng của máy khi đang hoạt động đều có cảm giác không khác gì ngồi cạnh bếp lò. Thực tế hiện nay, đa phần tại các chung cư, nhà riêng, cơ quan, cục nóng thường được treo lơ lửng bên ngoài. Do ngại leo trèo, khi bảo dưỡng, thợ chủ yếu chỉ vệ sinh cục lạnh. Nhiều gia đình còn sắp xếp các đồ vật dễ cháy như giấy, nhựa... ngay phía dưới cục nóng nên khi xảy ra sự cố chập điện ở thiết bị này, lửa dễ bắt sang, bùng cháy rất nhanh, gây khó khăn cho việc khống chế, dập lửa.

Chủ quan, lơ là thiếu bảo dưỡng, bảo trì là nguyên nhân gây chập cháy điều hòa

Trước những nguy cơ các vụ cháy điều hòa nói riêng và thiết bị điện nói chung có thể xảy ra bất cứ lúc nào, lực lượng Cảnh sát PCCC thành phố CATP Hà Nội khuyến cáo, để bảo đảm an toàn khi lắp đặt máy điều hòa, mọi người cần thực hành đầy đủ các quy định kỹ thuật như cần thiết phải tính toán vị trí trước khi lắp đặt, chú ý về tiết diện dây dẫn, thiết bị bảo vệ (aptomat). Ngoài việc lựa chọn các thiết bị có nguồn gốc xuất xứ, phù hợp với công suất sử dụng và các quy trình bảo dưỡng, kiểm tra định kỳ…, người sử dụng cũng cần tìm hiểu kỹ trong quá trình lắp đặt, vận hành.

Bên cạnh đó, vào những ngày nắng nóng, mọi người nên sử dụng điều hòa với cường độ hợp lý. Nên cho điều hòa nghỉ sau một khoảng thời gian nhất định để hạ nhiệt dàn nóng; sau đó, hiệu quả làm mát cao hơn. Bảo đảm cho chiếc điều hòa có thể hoạt động bền bỉ, không trục trặc trong thời gian dài đồng nghĩa với việc bảo đảm sự an toàn cho chính gia đình bạn.