Ngôi chùa nhiều chữ Vạn nhất tại Hải Dương

Thượng tọa Thích Thanh Cường chia sẻ về quá trình xây chùa.

Chùa Cương Xá, phường Tân Hưng, TP Hải Dương, tỉnh Hải Dương là ngôi chùa xác lập kỷ lục ngôi chùa đầu tiên của Việt Nam có hệ thống tường đá khắc chữ Vạn với gần 4.000 chữ.

Chùa Cương Xá còn có tên Quỳnh Khâu Tự (chùa Gò Ngọc) nằm trên một gò đất cao về phía tây nam của làng Cương Xá. Theo văn bia ghi lại, chùa được trùng tu lần thứ nhất vào đời vua Lê Vĩnh Tộ cách đây hơn 500 năm, trải qua hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, chùa đã bị xuống cấp nghiêm trọng. Đến năm 1946, chùa được nhân dân trùng tu lần thứ hai; từ đó đến nay không có sư về trụ trì. Ngày 18-3-1996, Giáo hội Phật giáo tỉnh Hải Dương đã quyết định cử thượng tọa Thích Thanh Cường về trụ trì. Khi đó chùa chỉ có ba gian nhỏ đơn sơ.

Năm 2009, Thượng tọa Thích Thanh Cường xin phép các cấp chính quyền, được UBND tỉnh Hải Dương cấp phép trùng tu tôn tạo chùa trên nền đất cũ. Công trình có tổng diện tích 360 m2, phần sân vườn 1.600 m2. Bên phải chùa là nhà tổ 14 gian, bên trái chùa là nhà thờ mẫu và Đức Thánh Trần. Sau bảy năm xây dựng thì công trình hoàn thành.

Chia sẻ về ý tưởng khi xây dựng ngôi chùa bằng đá với hệ thống chữ Vạn, Thượng tọa Thích Thanh Cường, trụ trì chùa Cương Xá cho biết: “Nhà chùa được một số doanh nghiệp khởi phát tín tâm đứng lên cùng nhà chùa chung tay xây dựng ngôi chùa. Từ đó, nhà chùa có ý tưởng xây ngôi chùa tâm linh bằng gỗ và đá. Từ đó, nhà chùa cũng có ý tưởng là khắc mỗi viên đá đó, chiều dài là 40 cm, chiều ngang 30 cm và dày 35 cm, nặng 80 kg. Trên mỗi viên đá đó, mặt đằng sau đều đục nhám, mặt đằng trước mài khắc chữ Vạn và thếp, quét nhũ vàng”.

Ba hàng đá từ nền chùa trở lên, mỗi viên được tạo tác hình hoa sen. Từ hàng thứ 4 cho đến nóc, mỗi viên được chạm một chữ Vạn, tổng cộng cả chùa có 3.998 chữ. Thượng tọa Thích Thanh Cường, trụ trì chùa Cương Xá cho biết: “Trong phật giáo vốn truyền từ Ấn Độ sang Việt Nam thì đã có biểu tượng hoa sen từ khi đức phật ra đời. Khi ngài sinh ra bước bảy bước trên bông sen nên tôi lấy biểu tượng đó làm ba hàng gạch đầu tiên từ dưới móng xây lên là có bông sen. Từ tầng thứ tư trở đi chúng tôi khắc biểu tượng chữ Vạn là đức phật phóng hào quang để tiếp dẫn những người hữu duyên đối với cửa phật. Đấy là một trong 83 vẻ đẹp của đức phật và 32 tướng tốt của phật”.

Bên cạnh hệ thống tường đá khắc chữ Vạn độc đáo thì chùa Cương Xá còn lưu giữ nhiều pho tượng quý và nhiều cổ vật xưa. Năm 2015, chùa Cương Xá được nhận bằng xác lập kỷ lục là ngôi chùa đầu tiên của Việt Nam có hệ thống tường đá khắc chữ “Vạn” do tổ chức kỷ lục Việt Nam trao tặng; đây cũng là ngôi chùa có nhiều chữ Vạn nhất tại tỉnh Hải Dương.

HOÀNG ANH