Ngoại giao đền thờ của Ấn Độ

Chính sách ngoại giao đền thờ của Ấn Độ dưới sự lãnh đạo của Thủ tướng Narendra Modi đã mang lại thành công “đáng nể” ở nước ngoài. Dẫn chứng mới nhất và nổi bật nhất là việc xây dựng ngôi đền lớn nhất ở UAE.

BAPS Hindu Mandir, ngôi đền Hindu xây bằng đá đầu tiên ở Trung Đông, chuẩn bị khai trương trong chuyến thăm của Thủ tướng Narendra Modi từ ngày 13-14/2. (Nguồn: AP)

Biểu tượng của mối quan hệ sâu sắc

Ngày 28/12/2023, thay mặt tổ chức Hindu giáo BAPS (viết tắt của Bochasanwasi Shri Akshar Purushottam Swaminarayan Sanstha), Swami (thầy giảng đạo) Ishwarcharandas và Swami Brahmaviharidas đã mời Thủ tướng Modi đến khánh thành ngôi đền Hindu ở thủ đô Abu Dhabi vào ngày 14/2 tới.

Như vậy, ngôi đền Hindu xây bằng đá đầu tiên ở Trung Đông sẽ chính thức mở cửa từ ngày mai (14/2). Sự hiện diện của người đứng đầu chính phủ Ấn Độ tại đây, trước thềm cuộc bầu cử ở nền dân chủ lớn hàng đầu thế giới cho thấy kỳ vọng của New Delhi trong việc tăng cường hơn nữa các mối quan hệ kinh tế, quốc phòng và văn hóa với UAE, đồng thời củng cố mối quan hệ với "người anh em", như cách gọi của ông đối với Tổng thống UAE Sheikh Mohammed bin Zayed Al Nahyan.

“Ông Modi sẽ không công du rộng rãi trong năm bầu cử. Việc ông ấy sẵn sàng tới UAE cho thấy mối quan hệ này quan trọng như thế nào đối với Ấn Độ”. (Ông Viraj Solanki, nhà nghiên cứu tại Viện nghiên cứu Chiến lược quốc tế)

Nằm trong khu vực Abu Mureikha, ngôi đền BAPS bắt đầu được khởi công xây dựng sau khi hoàn thành việc bàn giao đất từ năm 2015. Theo BNN, cử chỉ này của phía UAE không chỉ phản ánh mối quan hệ sâu sắc giữa Abu Dhabi và New Delhi mà còn thể hiện sự trân trọng đối với hàng triệu người Ấn Độ đang sinh sống và làm việc tại quốc gia Hồi giáo này.

Diện tích xây dựng ngôi đền khoảng 5,4 ha, kết hợp với các công trình khác như nhà hát lớn, phòng trưng bày, thư viện, khu ẩm thực, phòng họp, vườn hoa, khu vui chơi trẻ em và hai hội trường cộng đồng với sức chứa gần 5.000 người. Hindustan Times cho biết, chi phí xây dựng ngôi đền khoảng 400 triệu Dirham UAE (khoảng gần 110 triệu USD).

Ngôi đền BAPS Hindu Mandir chủ yếu được làm bằng đá sa thạch nhập khẩu từ bang Rajasthan của Ấn Độ. (Nguồn: BAPS)

Trong quá trình xây dựng, ngôi đền tuân thủ nghiêm ngặt các phương pháp và truyền thống thiêng liêng của đạo Hindu. Hàng nghìn nghệ nhân Ấn Độ đã đến Abu Dhabi để tạc tượng và chạm khắc theo truyền thống kiến trúc và điêu khắc của tôn giáo lớn nhất đất nước sông Hằng. Toàn bộ ngôi đền được làm bằng đá sa thạch nhập khẩu từ bang Rajasthan của Ấn Độ, bên trong là đá cẩm thạch trắng của Italy.

Trên thực tế, những ngôi đền nhỏ hơn đã tồn tại trong nhiều thập kỷ ở UAE, nhưng chưa có ngôi đền nào hoàn toàn tuân theo kỹ thuật xây dựng truyền thống của đạo Hindu.

Theo FirstPost, điều này giải thích chiều sâu của mối quan hệ Ấn Độ-UAE và sức mạnh của cộng đồng người Ấn Độ ở UAE. UAE là nhà đầu tư lớn thứ tư, đối tác thương mại lớn thứ ba ở Ấn Độ. Cộng đồng Ấn kiều hiện có khoảng 3,5 triệu người, là cộng đồng người nước ngoài hùng hậu nhất ở vương quốc giàu dầu mỏ chưa đến 10 triệu dân này.

Lãnh đạo tinh thần của BAPS Mahant Swami Maharaj cùng các Swami khác tại BAPS Hindu Mandir. (Nguồn: PTI)

Đền thờ BAPS Hindu Mandir được đặt tên theo tổ chức Hindu giáo BAPS, cũng chính là tổ chức lập nên đền thờ. Lễ khánh thành diễn ra đúng vào Ngày Valentine (14/2), tuy nhiên đây chỉ là sự trùng hợp ngẫu nhiên. Theo một vị lãnh đạo của BAPS, “ngôi đền tượng trưng cho tình yêu, hòa bình và hòa hợp như hình dung của nhà lãnh đạo tinh thần BAPS Pujya Mahant Swami Maharaj", nhưng ngày khai mạc 14/2 là vì lý do khác, đó là “ngày Basant Panchami, một ngày tốt lành”.

Basant Panchami là lễ hội Hindu đánh dấu sự khởi đầu của mùa Xuân ở Ấn Độ. Lễ hội tôn thờ Saraswati, vị thần của tri thức, trí tuệ, âm nhạc và nghệ thuật. Đây được coi là thời điểm tốt lành cho những khởi đầu mới, đặc biệt là cho trẻ em bước vào năm học mới.

Ngoài ra, theo âm lịch, ngày 14/2 là ngày kỷ niệm ngày sinh của Shastriji Maharaj, người sáng lập BAPS Sanstha.

Công cụ khơi dậy niềm tự hào

FirstPost nhận đinh, chính sách ngoại giao quyền lực mềm của Ấn Độ là công cụ giúp khơi dậy niềm tự hào to lớn của cộng đồng người Ấn Độ ở nước ngoài đối với di sản, văn hóa và văn minh Ấn Độ, đồng thời thúc đẩy sự trỗi dậy toàn cầu của “Bharatiyta-Ấn Độ” như một “pháp” (dharma) tin vào sự thịnh vượng chung, tôn trọng lẫn nhau và hòa bình.

Buổi lễ “Ahlan Modi”, có nghĩa là “Xin chào Modi” sẽ diễn ra vào tối ngày 13/2 tại Sân vận động Thành phố thể thao Sheikh Zayed ở Abu Dhabi, chỉ một ngày trước lễ khánh thành ngôi đền. Sự kiện này cũng giải thích sự nổi tiếng của người đứng đầu chính phủ Ấn Độ trong cộng đồng Ấn kiều tại đây.

Sinh viên biểu diễn trong lễ kỷ niệm Ngày Cộng hòa Ấn Độ tại Tổng lãnh sự quán Ấn Độ ở Dubai vào ngày 26/1/2024. (Nguồn: Gulf News)

Sự nhiệt thành của hai nước trong việc thúc đẩy quan hệ song phương thể hiện qua việc ký kết 4 Biên bản ghi nhớ gần đây trong các lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, năng lượng tái tạo, công viên thực phẩm, hàng không vũ trụ, cảng và các công nghệ khác giữa Bộ Đầu tư Dubai với chính phủ Ấn Độ và giữa chính quyền bang Gujarat với DP World (cảng Dubai). Bên canh đó, quan hệ hợp tác trong các lĩnh vực như xuất nhập khẩu, cơ sở hạ tầng cảng biển, bất động sản, nông nghiệp, công nghệ vũ trụ, thiết bị quốc phòng, thuốc thảo dược… cũng đạt được nhiều thành tựu đáng chú ý trong thời gian qua.

"Khi tôi nhìn lại lịch sử và các mối quan hệ sẽ tiến triển trong những ngày tới, tôi chắc chắn sẽ đặt mối quan hệ Ấn Độ-UAE ở vị trí rất cao". (Ngoại trưởng Ấn Độ S Jaishankar)

Đặc biệt, Hành lang kinh tế Ấn Độ-Trung Đông-châu Âu (IMEC) kết nối châu Âu với sự tham gia của Ấn Độ, UAE, Saudi Arabia, Jordan, Israel và Hy Lạp là một dự án kết nối theo hướng này. Không chỉ thể hiện tiềm năng cách mạng hóa cơ cấu xuất nhập khẩu giữa châu Á và châu Âu, dự án này cũng sẽ giảm bớt sự phụ thuộc duy nhất vào kênh đào Suez để vận chuyển hàng hóa đến Biển Địa Trung Hải và kết nối với châu Âu.

Với hành lang IMEC, căng thẳng và tắc nghẽn do giao thông kênh đào Suez nối Biển Đỏ và Vịnh Aden sẽ được giảm bớt đáng kể. Điều này mang lại vị thế trung tâm cho Ấn Độ, thể hiện chiều sâu ngoại giao và sự triển khai quyền lực mềm của Ấn Độ trong khu vực. Không còn nghi ngờ việc Ấn Độ sẵn sàng trở thành một Vishwaguru (người thầy của thế giới), như kỳ vọng của Thủ tướng Modi, nhằm mở rộng sâu sắc không gian tri thức xuyên quốc gia, đồng thời củng cố niềm tin mạnh mẽ trong cộng đồng người Ấn Độ ở nước ngoài.

Các đại sứ, nhà ngoại giao đại diện 42 quốc gia tham quan đền BAPS Hindu Mandir ở Abu Dhabi, theo lời mời của Đại sứ Ấn Độ tại UAE Sunjay Sudhir, ngày 29/1. (Nguồn: PTI)

BAPS Hindu Mandir ở Abu Dhabi là một ví dụ đáng chú ý về nguồn gốc sâu xa của nền văn hóa Ấn Độ và sự cống hiến của nước này trong việc phát triển các trung tâm văn hóa và tâm linh Sanatan ở nước ngoài. Ngoài BAPS Hindu Mandir, UAE còn có một số ngôi đền Hindu, Phật giáo và Gurudwara bao gồm Đền Shiva (Dubai), Shree Krishna Haveli (Dubai), Đền Shrinath (Dubai), Shirdi Sai Baba Mandir (Dubai), Geeta Shangha (Sharjah), SMVS Mandir (Dubai), Gurdwara Mata Sahib Kaur ji (Abu Dhabi), Guru Nanak Darbar Gurudwara (Dubai), Chùa Phật giáo Mahamevnawa (Dubai), Chùa Phật giáo Lankaramaya (Dubai)…

Rõ ràng, sức mạnh của quan hệ Ấn Độ-UAE không chỉ giới hạn trong thương mại mà còn mở rộng sang lĩnh vực văn hóa. Nói về lễ khánh thành ngôi đền Hindu BAPS, Đại sứ UAE tại Ấn Độ Abdulnasser Alshaali cho biết: “Đây sẽ là một ngày hoành tráng, một dịp đặc biệt để tôn vinh sự khoan dung và chấp nhận, đồng thời củng cố hơn nữa mối quan hệ này”. Sự tin tưởng bền vững và hợp tác hiệu quả đã không ngừng góp phần vào việc xây dựng sự hiện diện mạnh mẽ của Ấn Độ ở Tây Á thông qua UAE và các đối tác khu vực khác.

Không chỉ phản ánh mối quan hệ thực sự sâu sắc giữa UAE và Ấn Độ, việc xây dựng ngôi đền khổng lồ này ở Abu Dhabi thể hiện nhận thức chung về "Hai quốc gia, Một tầm nhìn" - khái niệm này vốn được đưa ra làm chủ đề trong Báo cáo doanh nghiệp UAE-Ấn Độ cùng với Hội nghị thượng đỉnh toàn cầu Vibrant Gujarat 2024 vừa qua.

Đền BAPS Hindu Mandir có 7 ngọn tháp, tượng trưng cho bảy tiểu vương quốc của UAE.. (Nguồn: AP)

***

Sự trỗi dậy của Ấn Độ với tư cách là một bên tham gia toàn cầu, cộng đồng Ấn kiều sôi động, giá trị văn minh và sức hấp dẫn về mặt đạo đức đã tích hợp giúp Ấn Độ nổi lên như một đối tác tin cậy. Nền văn hóa phong phú, tầm nhìn toàn diện, năng lượng và tài năng của giới trẻ, những bước tiến đáng kể về khoa học và công nghệ, nghệ thuật và văn hóa, những con người thích nghi và dám nghĩ dám làm, và quan trọng hơn là giá trị đạo đức và tinh thần cũng như lịch sử lâu đời của Ấn Độ đã thu hút sự quan tâm ở khắp mọi nơi trên thế giới.

Hoàng Quân