Nghề hướng dẫn xuất bản sách 'rác' trên Amazon

Khi người dùng muốn đọc một cuốn sách điện tử, họ có thể tìm kiếm chung hoặc vào cụ thể các trang web bán sách điện tử, phổ biến là Amazon để tìm hiểu. Tuy nhiên, bên cạnh tác phẩm chính, có hàng nghìn biểu ngữ quảng cáo đa dạng tác phẩm khác có nội dung tương đồng hoặc ít nhất là có liên quan. Tất cả đều hướng đến một cú nhấp chuột và cuối cùng là lựa chọn mua hàng của người dùng.

Internet - bến đỗ kiếm tiền không sạch?

Một ví dụ gần đây là khi cuốn sách Burn Book của nhà báo công nghệ Kara Swisher ra mắt vào tháng 2, có một loạt sách khác cũng xuất hiện trên gian hàng Kindle cùng ấn phẩm này. Tất cả đều có những tiêu đề kỳ quái, được sắp xếp hợp lý về mặt SEO để đánh lừa thuật toán của Google.

Hàng loạt cuốn sách kém chất lượng về Kara Swisher được rao bán trên Amazon. Ảnh: The Washington Post.

Dễ dàng nhìn thấy hàng loạt cái tên như Kara Swisher: Silicon Valley’s Bulldog, Kara Swisher Book: How She Became Silicon Valley’s Most Influential Journalist, Kara Swisher Biography: Unraveling the Life and Legacy với nội dung được cả AI và người thật “xào, nấu” từ các thông tin công khai và từ những quyển sách cũ của bà.

Cá nhân tác giả Swisher không hài lòng với điều đó. “Tôi đã viết thư cho CEO Amazon Andy Jassy và hỏi ‘Chuyện gì đang xảy ra vậy?'”, bà chia sẻ với báo chí.

Trên thực tế, rất nhiều tác phẩm “ăn nhanh”, kém chất lượng như trên do một số “người viết tiểu sử”, có sử dụng AI, thực hiện và với tần suất ngày càng tăng, có thể tới 4 cuốn tiểu sử/tháng.

“Người viết tiểu sử” có thể là một hiện tượng đáng chú ý trong hệ sinh thái xuất bản sách điện tử, tập trung vào việc sản xuất và phân phối sách điện tử giá rẻ, chất lượng thấp về các chủ đề riêng tư.

Họ tìm cách tổng hợp thông tin đã có và tìm cho nó một cái tiêu đề, đôi khi vô nghĩa, nhưng được tối ưu hóa cho công cụ tìm kiếm. Một số người khác thậm chí còn đánh cắp tên của các tác giả có uy tín và mạo danh tác phẩm là của những tác giả đó. Theo Hiệp hội Tác giả Mỹ, chỉ Amazon mới có thể định lượng những cuốn sách này và đây không phải là thông tin mà Amazon muốn chia sẻ.

Và tình trạng quá nhiều tác phẩm có tên giống nhau như vậy có thể khiến độc giả bối rối. Để mua được đúng cuốn sách mình cần, độc giả cần biết chính xác tên sách và dành thêm thời gian đọc kỹ thông tin đi kèm. Điều này không hề dễ dàng đối với một nền tảng như Amazon, nơi có quá nhiều thứ khiến người dùng phân tâm.

Còn với hầu hết tác giả, việc kiếm tiền từ viết lách không hề dễ dàng, tốn nhiều công sức và thời gian. Và Internet có thể là bến đỗ an toàn cho những ai có kế hoạch đổi mới quá trình tốn thời gian đó. Trên Internet, họ có thể dễ dàng sao chép văn bản từ một nền tảng và chuyển những nội dung đó sang một nền tảng khác, chỉnh sửa và tạo thành một tác phẩm mới “không sạch sẽ”.

Giờ đây, công nghệ AI tổng quát còn giúp quá trình này trở nên thuận tiện hơn bằng cách giúp tạo ảnh bìa, lên dàn ý và thậm chí soạn thảo văn bản chỉ bằng một nút bấm. Và kết quả là hiện tại, ngay cả trong tương lai gần, thế giới số ngày càng có nhiều cuốn sách điện tử chất lượng kém; độc giả thậm chí không biết tác giả thật sự là ai.

Nghề hướng dẫn “viết và xuất bản số”

Ngày nay, việc tự xuất bản đang trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết, khi các tác giả có thể đưa tác phẩm đến với công chúng chỉ với vài cú nhấp chuột. Cùng sự tiện lợi này, đã nổi lên một nghề là hướng dẫn cách viết và xuất bản nhanh sách điện tử.

Ngay từ những năm 2010, đã có nhiều blog viết về các chiến lược này, thậm chí còn chia rõ các chiến lược tốt (tuân thủ quy định liên quan) và xấu (tìm cách vi phạm các quy định).

Trong đó, một trong những “giáo viên” khét tiếng là Luca de Stefani, với biệt danh Big Luca. Có thông tin cho rằng ông đã giữ kỷ lục thế giới về việc kiếm được nhiều tiền nhất trong một ngày từ nội dung hướng dẫn khai thác Kindle Publishing.

Điều khiến chương trình của Big Luca đặc biệt là ông có thể giúp học viên của mình truy cập vào một nhóm Facebook bí mật, nơi một số đơn vị tự xuất bản tham gia và trao đổi về việc hợp tác và mua bình luận đánh giá sách.

Big Luca thu hút được nhiều người tìm đến với tự xuất bản. Ảnh: Facebook.

Đối với việc tự xuất bản, các bình luận đánh giá tốt là rất quan trọng. Một cuốn sách càng có nhiều đánh giá cao thì thuật toán của Amazon càng có nhiều khả năng đẩy nó đến với người đọc. Nếu chủ yếu xuất bản các tác phẩm kém chất lượng, tài khoản đó sẽ không nhận được nhiều đánh giá năm sao một cách tự nhiên.

Nhóm Facebook của Big Luca cung cấp cho người dùng một kênh liên lạc để mua hoặc bán các bình luận đánh giá 5 sao với giá 0,99 USD/lần. Theo thuật toán của Amazon, không có sự khác biệt nào giữa loại đánh giá đó và loại đánh giá thật từ độc giả. Kết quả cực kỳ sinh lợi.

Luca không phát minh ra công thức này. Ông ta đã học được điều đó từ chương trình chia sẻ về tự xuất bản có tên K Money Mastery, hiện dường như không còn tồn tại. Và không chỉ Luca, rất nhiều “giáo viên” khác cũng đã kiếm được không ít tiền từ những bí quyết này.

Trong khi tình trạng này không phải gần đây mới xuất hiện, thì Amazon chưa có nhiều động thái để thay đổi, mặc dù người phát ngôn của Amazon Ashley Vanicek từng cho biết: “Chúng tôi mong muốn cung cấp trải nghiệm mua sắm, đọc và xuất bản tốt nhất có thể và chúng tôi liên tục đánh giá những diễn biến có tác động đến trải nghiệm đó”. Cho tới nay, người thiệt thòi duy nhất luôn là độc giả và các nhà văn chân chính.

Minh Hoa