Ngành du lịch Hong Kong (Trung Quốc) đang mất dần sức hấp dẫn?

Khách du lịch từ Trung Quốc đại lục đến Hong Kong (Trung Quốc) đang có xu hướng giảm. Ảnh: THX/TTXVN

Theo báo Liên hợp buổi sáng, trong thời gian ba năm dịch bệnh COVID-19 hoành hành, lượng du khách đến thăm Khu hành chính đặc biệt Hong Kong (Trung Quốc) gần như bằng 0. Điều này gây ra "cú sốc" chưa từng có đối với ngành du lịch của đặc khu này.

Tuy nhiên, sau khi dịch bệnh được kiểm soát và các biên giới mở cửa trở lại, thay vì kỳ vọng ngành công nghiệp không khói thế mạnh của Hong Kong sẽ nhanh chóng phục hồi trở, thực tế cho thấy những biến chuyển diễn ra tương đối chậm. Số lượng du khách đến với nơi này trong vòng một năm vừa qua chưa bằng 60% so với cùng kỳ năm 2019, giai đoạn trước đại dịch COVID-19.

Theo số liệu của Cục Phát triển Du lịch Hong Kong, từ tháng 1-9/2019, có khoảng 52 triệu lượt khách đến thăm Hong Kong. Trong khi, từ tháng 1-11/2023, số lượng du khách đến thăm nơi đây chỉ vào khoảng 30,07 triệu lượt, thấp hơn tới 40% so với thời kỳ trước đại dịch.

Để vực dậy ngành du lịch mũi nhọn của Hong Kong, nhiều cuộc thảo luận cả chính thức và không chính thức đã được thực hiện, nhằm tìm ra giải pháp, khẳng định danh tiếng “thiên đường du lịch” của Hong Kong. Đáng tiếc, các chương trình thu hút du lịch mới không có nhiều điểm khác biệt so với trước đây. Điều này cho thấy người Hong Kong dường như vẫn chưa tìm được nguyên nhân thực sự khiến ngành du lịch không còn sức hấp dẫn.

Cách đây chưa lâu, Hong Kong luôn là điểm đến du lịch hàng đầu trong các lựa chọn của du khách Trung Quốc Đại lục. Kể từ năm 2003, sau khi Hong Kong và Khu hành chính đặc biệt Macau (Trung Quốc) thực hiện chính sách tự do đi lại, rất nhiều người dân từ Trung Quốc Đại lục đã du lịch đến Hong Kong. Hiện tượng này góp phần to lớn trong việc thúc đẩy tốc độ tăng trưởng cao của ngành du lịch và bán lẻ Hong Kong.

Vì sao du khách Trung Quốc Đại lục ưa thích Hong Kong? Thứ nhất, Hong Kong là đô thị quốc tế, hội tụ văn hóa Trung Quốc và phương Tây. Tại đây, khách du lịch có thể trải nghiệm được bầu không khí khác với đại lục. Văn hóa truyền thống và văn hóa hiện đại có thể nhìn thấy khắp nơi, tạo ra sức hấp dẫn độc đáo mà chỉ ở Hong Kong mới có.

Thứ hai, Hong Kong là khu cảng tự do, hàng hóa xuất nhập khẩu đều miễn thuế, giá bán của các loại “hàng hiệu” nổi tiếng ở Hong Kong thường rẻ hơn hơn so với ở Trung Quốc đại lục. Qua khảo sát, nhiều người Quảng Đông cho biết, họ đến Hong Kong không phải du lịch, mà là để mua hàng. Mỗi khi nhắc đến ngành du lịch Hong Kong, hầu hết mọi người đều nói rằng nơi đây là “thiên đường mua sắm”.

Những trở ngại ngày càng rõ nét

Tuy nhiên, sức hấp dẫn đặc trưng của Hong Kong đang ngày càng sụt giảm, đặc biệt là hai lợi thế độc đáo về văn hóa và mua sắm.

Về lợi thế mua sắm, cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung liên tục kéo dài trong những năm gần đây, cộng hưởng với chính sách mở cửa thị trường của Chính phủ Trung Quốc, bao gồm hạ thuế nhập khẩu hàng hóa tiêu dùng hàng ngày, khiến cho hàng hóa của Hong Kong không còn giữ được lợi thế giá rẻ.

Ngoài ra, với tư cách là một khu vực miễn thuế khổng lồ, chi phí du lịch Hong Kong ngày càng cao. Lấy chi phí ăn uống và lưu trú làm ví dụ, giá phòng khách sạn nơi đây hiện đã cao hơn mức bình quân của năm 2018.

Nhiều du khách Trung Quốc cho rằng giá phòng ở Hong Kong đắt đỏ. Vì vậy, họ chuyển hướng lựa chọn quay lại Thẩm Quyến và một số địa phương du lịch mới nổi ở Trung Quốc Đại lục để tiết kiệm chi phí. Theo số liệu của Cục phát triển du lịch Hong Kong, trong số những du khách Trung Quốc Đại lục đến thăm Hong Kong vào tháng 11/2023, chỉ có 1,06 triệu người lựa chọn nghỉ qua đêm, bằng 64% của cùng kỳ năm 2018.

Trong cùng thời gian đó, việc các nước khác cùng khu vực châu Á, như Singapore, Thái Lan…, đã mở rộng chính sách miễn thị thực đối với du khách Trung Quốc, làm đa dạng hơn nữa lựa chọn đi nước ngoài của người dân nước này. Nó đồng nghĩa với ngành du lịch Hong Kong đang đối diện với sự cạnh tranh gay gắt hơn. Gần đây, người Hong Kong đổ xô đến Trung Quốc Đại lục để tiêu dùng cũng đang trở thành chủ đề được quan tâm của khu hành chính này.

Rõ ràng, xét từ góc độ du lịch, Hong Kong là một điểm đến độc đáo và đa dạng. Lấy chương trình đếm ngược và lễ hội pháo hoa chào đón Năm Mới 2024 làm ví dụ. Sự kiện này đã thu hút hơn 100 nghìn du khách Trung Quốc Đại lục đến Hong Kong thưởng ngoạn. Tuy nhiên, những lợi thế này không phải là bất biến. Cùng với sự phát triển liên tục của Trung Quốc, những nét riêng đặc sắc của ngành du lịch Hong Kong dần trở nên suy yếu.

Một du khách Trung Quốc khi đến ngắm cảnh đêm tại cảng Victoria đối diện với bến phà Ngôi sao ở phía Đông Tsim Sha Tsui của Hong Kong đã thốt lên rằng: “Sao lại giống Bến Thượng Hải đến vậy”. Lý do là những tấm quảng cáo gắn trên tòa nhà đối diện toàn là những thương hiệu nổi tiếng của Trung Quốc.

Trước đây, những quảng cáo này thường được chia sẻ một nửa giữa các công ty Trung Quốc và các thương hiệu phương Tây. Quảng cáo của các công ty Trung Quốc và phương Tây tập trung ở các tòa nhà xung quanh vịnh Victoria, tương tác với nhau, tạo ra những màn giao thoa văn hóa độc đáo. Vai trò chính của quảng cáo chuyển từ các công ty phương Tây sang các công ty Trung Quốc cho thấy sự hội nhập giữa Hong Kong và Trung Quốc ngày càng chặt chẽ. Ở mức độ nhất định nào đó, điều này cũng phản ánh Hong Kong đang hướng tới Đại lục hóa. Do đó sức hấp dẫn đối với du khách Trung Quốc Đại lục giảm mạnh.

Ngành du lịch Hong Kong đã trải quan thời kỳ phát triển tốc độ cao trong hơn 20 năm qua. Hiện nay, nơi đây đang dần mất đi sức hấp dẫn độc đáo. Đó là vấn đề mang tính kết cấu, chứ không phải chỉ đơn thuần mang tính chu kỳ. Trong tương lai, bên cạnh việc nhận được sự hỗ trợ của chính quyền, điều quan trọng hơn là ngành du lịch Hong Kong phải nhanh chóng tìm ra được những đặc điểm mới riêng biệt có khả năng thu hút khách du lịch. Chỉ có như vậy ngành du lịch Hong Kong mới có thể tiếp tục phát triển khởi sắc như trước.

Thạch Bình (P/v TTXVN tại Hong Kong)