Ngành công nghiệp Thụy Sỹ đối mặt tình trạng thiếu lao động kỷ lục
Tình trạng thiếu lao động trong ngành công nghiệp của Thụy Sỹ đang ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh và lĩnh vực ngoại thương, vốn chiếm khoảng 40% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Thụy Sỹ.
Ngành công nghiệp Thụy Sỹ đối mặt tình trạng thiếu lao động kỷ lục. Ảnh: AFP/TTXVN
Tình trạng thiếu lao động trong ngành công nghiệp của Thụy Sỹ đang ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh và lĩnh vực ngoại thương, vốn chiếm khoảng 40% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Thụy Sỹ – một tỷ lệ khiến quốc gia này phụ thuộc rất nhiều vào lĩnh vực này.
Theo Văn phòng Thống kê Liên bang Thụy Sỹ, ngành công nghiệp thiết bị (27%) và ngành sản xuất đồng hồ (10% tổng cộng chiếm hơn 1/3 (37%) kim ngạch xuất khẩu của Thụy Sỹ.
Công ty Micro Precision Systems (MPS), có trụ sở tại Bern, cần tuyển gấp các chuyên gia để duy trì tốc độ tăng trưởng. Khó khăn trong việc tuyển dụng công nhân lành nghề là một vấn đề toàn ngành, gây nguy hiểm cho doanh số bán hàng trong khi nhu cầu đang ở mức cao nhất.
Ông Fabio Mazzu, phụ trách giám sát việc sản xuất trong lĩnh vực gia công của công ty MPS, cho biết: "Đây là nơi chúng tôi sản xuất các bộ phận cho các hệ thống. Độ chính xác của những chiếc đai ốc được đảm bảo đến 10 micron, tương đương với 1/10 sợi tóc".
Vai trò của ông Mazzu khá quan trọng trong một công ty được biết đến trên toàn thế giới về chất lượng sản phẩm và dịch vụ của họ. Các bộ phận do MPS sản xuất được sử dụng trong nhiều lĩnh vực, bao gồm hàng không vũ trụ, thiết bị y tế, chế tạo đồng hồ và chất bán dẫn.
Đằng sau ông Mazzu, hàng tá máy Tornos màu cam – được sản xuất bởi nhà sản xuất máy công cụ lâu đời từ Bernese Jura – đang chạy ầm ầm trong sảnh nhà máy. Ông Mazzu nói: "Vấn đề trước mắt là chúng tôi đang thiếu người quay thanh thép. Đó phải là những thợ cơ khí đa kỹ năng chuyên sản xuất các bộ phận kim loại phức tạp. Công việc của họ bao gồm thiết lập chương trình cho máy tính điều khiển số (CNC), sau khi thiết kế quy trình sản xuất. Sau đó, họ phải chọn các công cụ để đặt vào máy và tinh chỉnh các cài đặt". MPS đã thiếu nhân sự trong nhiều tháng nay. Kết quả là, các nhân viên phải giám sát năm đến sáu máy tiện thay vì chỉ hai.
Ông Mazzu lưu ý: "Tất nhiên, tình trạng quá tải này gây ra căng thẳng. Chúng tôi cần hỗ trợ các nhóm của mình và lắng nghe mối quan tâm của họ để tránh các vấn đề như kiệt sức".
Công việc đặc thù
Tình trạng thiếu lao động trong ngành công nghiệp đang ở mức báo động tại Thụy Sỹ. MPS, với khoảng 475 nhân viên, đặt mục tiêu tăng doanh thu từ 75 triệu CHF (84 triệu USD) vào năm 2022 lên 85 triệu CHF trong năm tài chính hiện tại.
Nhu cầu cực kỳ cao, được thúc đẩy bởi sự phục hồi kinh tế sau đại dịch COVID-19, tạo ra mức tăng trưởng doanh thu khoảng 13%. Để đạt được mục tiêu đúng tiến độ, công ty cần tuyển dụng khoảng 20 vị trí đang trống.
Hồ sơ được tìm kiếm nhiều nhất là hồ sơ của thợ máy đa kỹ năng chuyên về tiện phôi, có Bằng Giáo dục và Đào tạo Nghề Liên bang và nhiều năm kinh nghiệm. Nicola Thibaudeau, Giám đốc điều hành của MPS, cho biết: "Loại nghề này không tồn tại ở bất kỳ nơi nào khác ngoài khu vực Jura của Thụy Sỹ và Pháp, vì vậy không có ích gì khi cố gắng tuyển dụng ở những nơi khác trong Liên minh châu Âu (EU). Cách duy nhất để giải quyết vấn đề là đào tạo nhiều công nhân hơn, cho dù là những học sinh mới rời ghế nhà trường hay những người đang tìm kiếm sự thay đổi nghề nghiệp".
Cạnh tranh tuyển dụng
Nhu cầu về nhân sự trong lĩnh vực quay thanh thép đang ở mức cao nhất mọi thời đại, có thể thấy rõ từ cổng thông tin việc làm Jobup. Vào tháng 4/2023, ngành công nghiệp Thụy Sỹ đang tìm kiếm tuyển dụng 1.550 thợ máy đa kỹ năng.
Cạnh tranh giữa các nhà tuyển dụng rất khốc liệt. Để thu hút người lao động, người sử dụng lao động phải đưa ra triển vọng phát triển trong công ty, đồng thời cải thiện các điều kiện làm việc, chẳng hạn như cung cấp giờ làm việc linh hoạt hơn và có kỳ nghỉ trong giai đoạn làm việc.
Benoit Fontaine - Giám đốc của Job Watch, một công ty có trụ sở tại Yverdon-les-Bains chuyên về chế tạo đồng hồ và công nghệ vi mô, chia sẻ ông chưa từng chứng kiến sự thiếu hụt nhân sự như vậy trong 15 năm qua ở vùng Jura, vốn được coi là "trái tim" của ngành công nghiệp độ chính xác cao của Thụy Sỹ.
Ông nói: "Hiện có gần 700 vị trí mở, so với 350 vị trí cùng thời điểm năm 2019, trước đại dịch COVID-19. Các ngành nghề được tìm kiếm nhiều nhất nằm trong chuỗi sản xuất linh kiện, từ lập trình viên CNC đến cơ khí gia công".
Hiệp hội ngành công nghiệp Swissmem mới đây đã công bố một cuộc phỏng vấn với Alain Kiener, Giám đốc sản xuất tại Bieri Hydraulik, ở Liebefeld, bang Bern. Ông Kiener nói rằng ngày nay gần như không thể tuyển dụng các chuyên gia thông qua các phương tiện truyền thống.
Ông Kiener nói: "Để thuê một chuyên gia, cả nhóm phải dựa vào các mối quan hệ cá nhân của mình". Ông Kiener ủng hộ việc thuê những người không phù hợp 100% với tiêu chí hồ sơ và đào tạo họ, bởi trọng tâm được đặt vào tiềm năng hội nhập và mong muốn học hỏi của họ.
Nicola Thibaudeau tốt nghiệp kỹ sư cơ khí từ École Polytechnique de Montreál - nhà quản lý Hệ thống Vi chính xác MPS trong 20 năm qua của MPS - rút ra kết luận rằng, có những dự án thú vị để đề cao hình ảnh của công ty là những yếu tố quyết định trong việc thu hút những người lao động đang được săn đón nhiều.
Hình ảnh nghề nghiệp
Nhưng làm thế nào mà sự thiếu hụt này xảy ra? Dominique Lauener, Chủ tịch Hiệp hội các nhà sản xuất tiện và cắt thanh, có câu trả lời. Ông nói: "Các công ty đã không đào tạo đủ chuyên gia trong 10 năm qua. Nhận người học việc đòi hỏi nỗ lực từ phía người sử dụng lao động, và trong khi một số công ty hoàn toàn cam kết thực hiện điều này, những công ty khác lại thích bỏ công sức ra. Kết quả là nguồn lao động có kỹ năng sẽ cạn kiệt ngay khi nhu cầu tăng lên".
Chủ tịch Lauener là người thúc đẩy việc thành lập một trung tâm đào tạo chuyên biệt cho vùng Jura (được gọi là Trung tâm kỹ thuật học nghề de l'arc jurassien hay CAAJ), vào năm 2013.
Trung tâm này, có cơ sở ở Moutier, thuộc bang Bern và ở La Chaux-de-Fonds, thuộc bang Neuchâtel, cung cấp chương trình học nghề kép cho các ngành tiện cơ khí và tiện phôi. Các nhà sản xuất trong khu vực đều nhất trí ủng hộ trung tâm.
Trong khi đó, Swissmem đang kêu gọi lĩnh vực này cải thiện hình ảnh nghề nghiệp trong ngành. Hiệp hội bảo trợ đã ra mắt hai nền tảng – kỹ thuật mê hoặc và "tìm tương lai của bạn" – để quảng bá lĩnh vực này và hỗ trợ đào tạo.
Ngành công nghiệp đang tìm cách gửi một thông điệp đặc biệt tới phụ nữ, những người ít được đại diện trong lĩnh vực này, nhấn mạnh rằng những chiếc bàn làm việc đầy dầu giờ đã nhường chỗ cho các hệ thống được vi tính hóa hoàn toàn.
Đối với bà Thibaudeau của công ty MPS, những nỗ lực này đều rất hữu ích. Là một kỹ sư hàng không được đào tạo, bà tin rằng quả bóng hiện đang ở trong sân của ngành công nghiệp và trái với suy nghĩ của nhiều người, bà Thibaudeau không yêu cầu bất cứ điều gì từ các nhà chức trách. Bà nói: "Việc giải quyết vấn đề tùy thuộc vào chúng tôi, các công ty. Chúng ta phải làm việc cùng nhau để đánh bóng hình ảnh của các ngành kỹ thuật và tăng cơ hội đào tạo"./.
