Ngăn dòng 'chảy máu'chất xám

Bài 1: Tăng trí và lực cho địa phương

Ðề án Mekong khởi động từ năm 2005, dự kiến sẽ đào tạo 1 ngàn cán bộ khoa học - kỹ thuật sau đại học ở nước ngoài cho 13 tỉnh, thành phố khu vực đồng bằng sông Cửu Long (ÐBSCL). Ðây là chương trình có tác động lớn đến sự phát triển kinh tế, xã hội và là động lực quan trọng trong việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho quê hương.

Nằm trong Ðề án Mekong 1000, Cà Mau đã xây dựng chương trình Ðề án Mekong 120, có 111 ứng viên được cử đi đào tạo. Tính đến nay, có 3 ứng viên đang học và 107 ứng viên tốt nghiệp về nước làm việc tại các sở, ngành, địa phương.

Lễ bàn giao Dự án Xây dựng phòng học mới Trường Tiểu học Nguyễn Bỉnh Khiêm khu B, với kinh phí gần 83 ngàn USD, tương đương gần 2 tỷ đồng. Dự án do Câu lạc bộ Du học sinh tỉnh Cà Mau vận động thực hiện. (Ảnh do Câu lạc bộ Du học sinh cung cấp).

Chủ trương đúng đắn

Sau khi Chương trình Mekong 1000 được khởi động, tất cả 13 tỉnh, thành phố vùng ÐBSCL đều xây dựng nội dung đề án của địa phương mình; đồng thời, ban hành quy chế tổ chức, hoạt động và thành lập ban điều hành với thành phần là lãnh đạo UBND tỉnh cùng các sở, ngành để thuận tiện trong việc chỉ đạo, điều hành, xử lý các vấn đề có liên quan đến hoạt động của đề án.

Dù gặp nhiều khó khăn do ảnh hưởng của khủng hoảng kinh tế, quốc tế và trong nước, nhưng với quyết tâm chính trị cao, Tỉnh ủy, UBND tỉnh Cà Mau luôn quan tâm chỉ đạo thực hiện Chương trình Mekong 1000 của địa phương.

Ông Nguyễn Minh Luân, Phó chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau, khẳng định: “Cho đến thời điểm hiện tại, có thể khẳng định chủ trương đào tạo nguồn nhân lực có trình độ sau đại học ở nước ngoài của tỉnh Cà Mau phù hợp với tình hình thực tế của tỉnh, đáp ứng nhu cầu tất yếu của xã hội và quy định của pháp luật hiện hành. Thông qua việc thực hiện đề án đã và đang khẳng định chủ trương, chính sách của tỉnh về việc trọng dụng, sử dụng cán bộ trẻ, có trình độ, năng lực là đúng đắn. Ðồng thời, khuyến khích cán bộ, công chức, viên chức và sinh viên tích cực học tập nâng cao trình độ, rèn luyện phẩm chất đạo đức, phục vụ quê hương, đất nước”.

Trong số 107 ứng viên tốt nghiệp về nước, có 69 người đã bố trí công tác (có 33 người đã vào biên chế công chức; 26 người đã vào biên chế viên chức; còn lại 10 trường hợp đang hợp đồng tại các đơn vị sự nghiệp). Có 9 cán bộ, công chức, viên chức giữ chức danh lãnh đạo và 4 phó trưởng phòng chuyên môn sở, ban, ngành của tỉnh.

“Ða số các ứng viên sau khi tốt nghiệp về nước chấp hành tốt sự phân công của cơ quan có thẩm quyền; mỗi ứng viên đã đúc kết được nhiều kinh nghiệm, ứng dụng thành tựu của nhiều nước vào thực tiễn công tác tại cơ quan, đơn vị, địa phương, tích cực góp phần phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Cà Mau”, ông Nguyễn Minh Luân khẳng định.

Giỏi chuyên môn, chuẩn nghiệp vụ

Các ứng viên được cử đi học đều được học tập ở các nước phát triển, có nền giáo dục tiên tiến, như Anh, Úc, Bỉ, Hà Lan, Thụy Ðiển, Nhật, Singapore, Ðài Loan, Pháp, Trung Quốc, Na Uy, Canada... Tuy nhiên, những ứng viên muốn đến được các nước này phải trải qua quá trình trau dồi tiếng Anh tại quê nhà để đạt được số điểm IELTS theo yêu cầu. Chưa kể, khi đảm bảo các yếu tố cần và đủ để có được "tấm vé" xuất ngoại, họ phải đối mặt với sự khổ luyện về chương trình học, sự khác biệt về văn hóa, sự giao tiếp kết nối với bạn bè, thầy cô trong môi trường mới... Không phải cá nhân nào cũng vượt qua hết các rào cản để đi hết chặng đường của đề án.

Sau khi hoàn tất chương trình học, các du học sinh trở về địa phương để phục vụ, họ không chỉ giỏi về chuyên môn mà còn hội tụ nhiều thế mạnh khác như về ngoại ngữ, đặc biệt là ngôn ngữ chuyên ngành. Trong thời đại làm việc hợp tác quốc tế ngày càng được chú trọng, việc có một người thành thạo về ngoại ngữ, có khả năng giao tiếp luôn là ưu tiên hàng đầu tại các cơ quan Nhà nước hiện nay.

Ðặc biệt, không thể phủ nhận rằng, những người từng du học, làm việc ở môi trường nước ngoài được đào tạo rất tốt về kỹ năng, tác phong làm việc. Họ luôn đặt ra nhiều câu hỏi trong mọi vấn đề mà họ chưa hiểu để đi tìm nguyên nhân và đưa ra kết quả cuối cùng.

Việt Nam đang đẩy mạnh hội nhập quốc tế về giáo dục và đào tạo. Những năm gần đây, có nhiều sinh viên, học sinh đăng ký du học bằng nhiều nguồn kinh phí khác nhau. Ðây là nguồn nhân lực quan trọng cho phát triển của đất nước nói chung và tại Cà Mau nói riêng. Cà Mau cần có chính sách hợp lý thu hút nguồn nhân lực để sau khi hoàn thành chương trình đào tạo, nguồn nhân lực này trở về phục vụ quê hương./.

Kim Cương - Lam Khánh

Bài 2: Ðừng để "chùn bước" tại quê nhà