Mỹ sắp mạnh tay áp thuế 100% với xe điện của Trung Quốc

Theo một quan chức Mỹ và một nguồn tin quen thuộc với kế hoạch này, chính quyền Tổng thống Biden có kế hoạch áp đặt các mức thuế quan mới đối với xe điện, chất bán dẫn, thiết bị năng lượng mặt trời và vật tư y tế nhập khẩu từ Trung Quốc.

Động thái này diễn ra trong bối cảnh chính quyền Mỹ ngày càng lo ngại về nỗ lực khởi động sản xuất các sản phẩm năng lượng sạch trong nước của ông Biden có thể bị Trung Quốc cản trở, quốc gia đang tràn ngập thị trường toàn cầu với các tấm pin mặt trời, pin, xe điện và các sản phẩm khác giá rẻ.

Các mức thuế được chờ đợi từ lâu là kết quả của quá trình xem xét lại các khoản thuế mà Tổng thống Donald J. Trump áp đặt lên hơn 300 tỷ USD hàng nhập khẩu của Trung Quốc trong 4 năm vào năm 2018. Hầu hết các mức thuế của ông Trump dự kiến sẽ vẫn được giữ nguyên, nhưng ông Trump đã thay đổi quan điểm. Tổng thống Biden có kế hoạch vượt xa những điều đó bằng cách tăng thuế ở những khu vực mà Tổng thống đã trợ cấp trong Đạo luật Giảm lạm phát năm 2022.

Điều đó bao gồm xe điện của Trung Quốc, hiện đang phải đối mặt với mức thuế 25%. Chính quyền Mỹ dự kiến sẽ nâng tỷ lệ đó lên tới 100% để khiến việc mua một chiếc EV của Trung Quốc trở nên cực kỳ đắt đỏ.

Ông Biden trước đây đã nêu quan ngại về xe điện của Trung Quốc, cho rằng ô tô và xe tải Trung Quốc được kết nối internet gây rủi ro cho an ninh quốc gia vì hệ điều hành của chúng có thể gửi thông tin nhạy cảm đến Bắc Kinh. Ông đã thực hiện các bước vào đầu năm nay để cố gắng chặn những phương tiện đó vào nước Mỹ.

Tổng thống Mỹ đang tìm cách tăng áp lực lên Trung Quốc và thể hiện sự sẵn sàng bảo vệ ngành sản xuất của Mỹ trước cuộc đối đầu với ông Trump trong cuộc bầu cử Tổng thống vào tháng 11 sắp tới.

Số phận của mức thuế quan đối với hàng Trung Quốc đã trở thành chủ đề tranh luận gay gắt trong Nhà Trắng kể từ khi ông Biden nhậm chức, với các cố vấn kinh tế và chính trị thường xuyên xung đột về cách tiến hành. Nhưng năm nay, Trung Quốc đã bắt đầu tăng cường sản xuất các sản phẩm tương tự – xe điện, pin lithium và tấm pin mặt trời – mà chính quyền của ông Biden đã đầu tư hàng tỷ USD để bắt đầu sản xuất tại Mỹ. Động thái của Bắc Kinh đã làm bùng phát lại căng thẳng thương mại giữa hai nước, buộc ông Biden phải thúc đẩy các hạn chế thương mại mạnh mẽ hơn.

Trong khi đó, ông Trump cho biết ông sẽ leo thang cuộc chiến thương mại với Trung Quốc nếu tái đắc cử và cho biết trong năm nay ông đang xem xét áp thuế từ 60% trở lên đối với hàng nhập khẩu của Trung Quốc. Vào tháng 3, ông Trump khẳng định ông sẽ áp thuế 100% đối với ô tô do các công ty Trung Quốc sản xuất tại Mexico.

Hiện chưa rõ quy mô thuế quan của chính quyền Tổng thống Biden, dự kiến sẽ áp dụng cho xe điện, pin và các sản phẩm năng lượng mặt trời của Trung Quốc sẽ như thế nào. Mức thuế mới đối với xe điện của Trung Quốc dự kiến sẽ không áp dụng cho ô tô chạy bằng xăng truyền thống được sản xuất tại Trung Quốc.

Thuế quan chiến lược cũng dự kiến sẽ bao gồm các khoản thuế mới đối với chất bán dẫn, điều mà ông Biden đã tìm cách thúc đẩy Đạo luật Khoa học và CHIPS lưỡng đảng, một đạo luật khác vào năm 2022 bao gồm các khoản tài trợ và các ưu đãi khác dành cho các nhà sản xuất chip.

Một số thành viên của Đảng Dân chủ, bao gồm Thượng nghị sĩ Sherrod Brown của Ohio, đã thúc giục chính quyền ông Biden thực hiện các biện pháp quyết liệt hơn để bảo vệ ngành công nghiệp ô tô của Mỹ. Tháng trước, ông Brown đã kêu gọi cấm xe điện của Trung Quốc vào Mỹ vì cho rằng chúng gây ra “mối đe dọa hiện hữu” đối với các nhà sản xuất ô tô Mỹ và vào thứ Sáu cuối tuần qua, ông cho biết thuế nhập khẩu là không đủ.

Ông Biden nói vào tháng trước rằng ông đang yêu cầu đại diện thương mại, như một phần của quá trình đánh giá, cũng tăng thuế đối với các sản phẩm thép và nhôm nhập khẩu từ Trung Quốc. Tổng thống và các trợ lý của ông đã cáo buộc người Trung Quốc bán kim loại nặng với giá thấp giả tạo trên toàn thế giới nhằm chiếm lấy thị phần, gây bất lợi cho các nhà sản xuất Mỹ.

Ông Brown viết trên nền tảng mạng xã hội X: “Thuế quan là chưa đủ. Chúng ta cần cấm xe điện Trung Quốc vào Mỹ".

“Đại diện thương mại Mỹ của tôi đang điều tra các hoạt động thương mại của chính phủ Trung Quốc liên quan đến thép và nhôm”, ông Biden nói với các công nhân ngành thép ở Pittsburgh, ám chỉ Katherine Tai, người đứng đầu văn phòng. “Nếu cuộc điều tra đó xác nhận những hành vi thương mại phản cạnh tranh này, thì tôi sẽ kêu gọi cô ấy xem xét tăng gấp ba mức thuế đối với cả nhập khẩu thép và nhôm nhập khẩu từ Trung Quốc”.

Tổng thống Mỹ nói thêm: “Tôi không muốn gây chiến với Trung Quốc. Tôi đang tìm kiếm sự cạnh tranh và sự cạnh tranh công bằng”.

Ngành công nghiệp năng lượng mặt trời của Mỹ cũng đang vận động chính quyền của ông Biden áp đặt mức thuế mới đối với hàng nhập khẩu của Trung Quốc vì làn sóng các tấm pin và linh kiện năng lượng mặt trời giá rẻ tràn vào đã khiến giá trong lĩnh vực đó giảm khoảng 50% so với năm ngoái. Tháng trước, một nhóm gồm bảy nhà sản xuất năng lượng mặt trời hàng đầu đã chính thức đệ đơn khiếu nại thương mại yêu cầu chính quyền Tổng thống Biden áp thuế đối với các sản phẩm năng lượng mặt trời được nhập khẩu vào Mỹ từ Đông Nam Á, nơi các công ty Trung Quốc đã chuyển địa điểm hoạt động để tránh các mức thuế hiện hành.

Philippa Martinez-Berrier, phát ngôn viên của liên minh các nhà sản xuất năng lượng mặt trời cho Mỹ, cho hay: “Chúng tôi hy vọng việc xem xét thuế quan được thực hiện nhằm hướng tới việc điều chỉnh thuế quan phù hợp với các ưu tiên chiến lược, bao gồm cả việc tiếp tục phát triển hoạt động sản xuất năng lượng mặt trời trong nước”.

Trước thông tin mới, viễn cảnh Mỹ áp đặt mức thuế mới của Trung Quốc đã bị chỉ trích ở Bắc Kinh vào thứ Sáu cuối tuần qua. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc, Lin Jian, nói Mỹ đã vi phạm các quy định của Tổ chức Thương mại Thế giới.

Nam Nguyễn