Mỹ điều thêm quân tới Đông Âu, liệu căng thẳng có biến thành xung đột?

"Mỹ sẽ điều quân tới Đông Âu và các nước NATO trong thời gian tới", Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết trong bài phát biểu tại thủ đô Washington ngày 28/1 sau chuyến thăm bang Philadelphia.

Trước đó trong cuộc họp báo ngày 24/1, người phát ngôn Lầu Năm Góc John Kirby cho biết, Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin đã chỉ đạo đặt 8.500 binh sĩ vào tình trạng báo động cao, sẵn sàng triển khai đến Đông Âu.

Mỹ đã triển khai hành chục nghìn binh sĩ ở Tây Âu, song Lầu Năm Góc đang thảo luận về khả năng điều một lượng nhỏ quân tiếp viện tới sườn phía đông của NATO trong bối cảnh căng thẳng khu vực leo thang.

Phát ngôn viên Lầu Năm Góc John Kirby cho biết 8.500 binh sĩ Mỹ tăng cường để sẵn sàng triển khai để hỗ trợ NATO trong tình hình căng thẳng hiện tại.

Lầu Năm Góc ngày 27/1 cũng cho biết 5 căn cứ quân sự của Mỹ đã phát báo động và sẵn sàng triển khai quân đến châu Âu để đối phó đợt điều quân của Nga.

Các căn cứ này bao gồm Fort Bragg, Fort Campbell, Fort Hood, Fort Carson và căn cứ hỗn hợp Lewis-McChord, ông Kirby nói.

"Mỹ đã nâng cao mức độ sẵn sàng của lực lượng trong nước và ở nước ngoài để sẵn sàng đối phó với các tình huống cấp bách, trong đó bao gồm hỗ trợ lực lượng phản ứng nhanh của NATO nếu lực lượng này được kích hoạt", ông Kirby cho biết.

Ông cho biết thêm, lực lượng phản ứng nhanh của NATO gồm khoảng 40.000 binh sĩ đa quốc gia thuộc thành viên của tổ chức này.

Không tiết lộ về địa điểm mà lực lượng của Mỹ có thể triển khai, nhưng ông Kirby cho biết, Washington đã tuyên bố rõ với các đồng minh ở sườn đông châu Âu rằng Mỹ sẵn sàng giúp họ tăng cường năng lực quân sự nếu cần.

Trong cuộc họp báo hồi tuần trước, Tổng thống Biden cảnh báo chiến dịch tiến đánh Ukraine (nếu có) sẽ gây ra hậu quả ngược lại với mục tiêu của Nga.

Tổng thống Biden cũng cho biết Mỹ sẽ tăng cường hiện diện quân sự ở các nước thành viên NATO như Ba Lan và Romania.

"Trong trường hợp NATO kích hoạt lực lượng phản ứng nhanh hoặc tình hình an ninh diễn biến xấu, Mỹ sẵn sàng nhanh chóng triển khai các nhóm tác chiến, các nguồn lực y tế, hàng không, tình báo, trinh sát, vận tải ở châu Âu", ông Kirby nói.

Ông Kirby nhấn mạnh, mục đích của việc tăng cường lực lượng quân sự tại Đông Âu là nhằm tạo ra sự răn đe với Nga và trấn an đồng minh.

Không có dấu hiệu nào cho thấy binh sĩ Mỹ sẽ được triển khai đến Ukraine hay tham gia vào bất cứ nhiệm vụ tác chiến nào tại đây. Tuy nhiên, ông Kiry cho biết Mỹ đã cử một số cố vấn quân sự tới Ukraine.

Căng thẳng leo thang sau khi Mỹ và NATO cáo buộc Nga tập trung hơn 120.000 quân sát biên giới và lên kế hoạch tiến đánh nước láng giềng.

Nga nhiều lần bác bỏ thông tin này và tuyên bố chúng "vô căn cứ", khẳng định mọi động thái quân sự ở biên giới phía tây hoàn toàn vì mục đích phòng thủ.

Nga cũng yêu cầu NATO hiện tại không kết nạp Ukraine đồng thời loại bỏ vĩnh việc việc Ukraine sẽ trở thành thành viên NATO.

Trong khi đó, phái đoàn Nga và Ukraine hội đàm tại Paris, Pháp ngày 26/1 cùng đại diện của nước sở tại và Đức.

Sau cuộc hội đàm, hai bên thống nhất duy trì lệnh ngừng bắn ở miền đông Ukraine, nơi các lực lượng chính phủ đối đầu phe ly khai từ năm 2014.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ca ngợi kết quả của cuộc hội đàm và ý định tiếp tục đàm phán trong hai tuần tới ở Berlin, Đức.

Còn Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov ngày 28/1 tuyên bố Nga không muốn chiến tranh nhưng không cho phép ai "vùi dập hay phớt lờ lợi ích của mình".

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Alexey Zaytsev khẳng định Nga nhiều lần tuyên bố không có ý định tấn công bất cứ ai và không chấp nhận chiến tranh với Ukraine.

Việt Hùng