Mỹ âm thầm chuyển tên lửa ATACMS tầm xa tới Ukraine
Mỹ trong những tuần gần đây đã âm thầm chuyển tên lửa tầm xa tới Ukraine để sử dụng trong cuộc xung đột với Nga, và Ukraine đến nay đã sử dụng chúng hai lần, một quan chức Mỹ cho biết hôm 24/4.
Những tên lửa này nằm trong gói viện trợ quân sự trị giá 300 triệu đô la cho Ukraine mà Tổng thống Mỹ Joe Biden đã phê duyệt vào ngày 12/3. Quan chức này không cho biết có bao nhiêu tên lửa đã được gửi đi.
Các tên lửa đã được sử dụng lần đầu tiên lúc rạng sáng 17/4 nhằm vào một sân bay Nga ở Crimea, cách chiến tuyến Ukraine khoảng 165 km.
Ngay sau đó, Ukraine tiếp tục sử dụng vũ khí này lần thứ hai nhằm vào lực lượng Nga ở đông nam Ukraine.
Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ - Jake Sullivan, trong một cuộc họp báo, xác nhận một "số lượng đáng kể" tên lửa đã được gửi đến Ukraine và cho biết "chúng tôi sẽ gửi thêm".
Ông nói rằng Ukraine đã cam kết chỉ sử dụng vũ khí Mỹ bên trong lãnh thổ nước này, không nhằm vào lãnh thổ Nga. Tuy nhiên, Ukraine không coi bán đảo Crimea, Vùng Kherson, Zaporozhye, Donetsk và Lugansk là một phần của lãnh thổ Nga, dù những khu vực này tuyên bố đã sáp nhập Nga sau các cuộc trưng cầu dân ý.
Việc có gửi ATACMS (Hệ thống tên lửa chiến thuật lục quân) với tầm bắn lên tới 300 km cho Ukraine hay không đã được thảo luận ở Mỹ trong nhiều tháng. ATACMS tầm trung được cung cấp vào tháng 9 năm ngoái.
Lầu Năm Góc ban đầu phản đối việc triển khai tên lửa tầm xa vì lo ngại việc giảm số tên lửa trong kho dự trữ sẽ ảnh hưởng đến khả năng sẵn sàng chiến đấu của quân đội Mỹ. Cũng có lo ngại rằng Ukraine sẽ sử dụng chúng để tấn công các mục tiêu sâu bên trong nước Nga.
Quan chức Mỹ cho biết việc Nga sử dụng tên lửa đạn đạo tầm xa do Triều Tiên cung cấp vào tháng 12 và tháng 1 đã khiến Washington đổi ý. Trên thực tế, Nga chưa từng xác nhận việc nhận và sử dụng tên lửa Triều Tiên.
Ngoài ra, một nguyên nhân khác khiến Mỹ đổi ý là việc Nga nhắm mục tiêu vào cơ sở hạ tầng quan trọng của Ukraine. “Chúng tôi đã cảnh báo Nga về điều đó”, quan chức này nói. "Họ đã thay đổi mục tiêu của mình”.
Hồi tháng 1, Mỹ đã tìm ra cách giải quyết mối lo ngại về mức độ sẵn sàng của quân đội và bắt đầu mua tên lửa mới của Lockheed-Martin.
Tổng thống Biden đã gặp nhóm an ninh quốc gia của mình vào giữa tháng 2 và đồng ý gửi tên lửa tới Ukraine.
Thách thức vào thời điểm đó là tìm ra cách trả tiền cho số tên lửa này. Mỹ đã cạn kiệt tất cả các khoản tài trợ trong khi Quốc hội chưa thông qua dự luật viện trợ.
Cơ hội đã xuất hiện vào tháng 3, khi một số hợp đồng của Lầu Năm Góc được đưa ra đấu thầu. Nhà Trắng đã có thể sử dụng số tiền chênh lệch để gửi gói 300 triệu đô la hỗ trợ cho Ukraine.
Quan chức Mỹ cho biết ông Biden đã yêu cầu đưa ATACMS tầm xa vào gói tài trợ này, nhưng thực hiện một cách bí mật để duy trì an ninh và đảm bảo yếu tố bất ngờ cho các hoạt động của Ukraine.
