Muốn ngon giấc, hãy tôn trọng nhịp sinh học của cơ thể

Để có một giấc ngủ sâu, thức dậy không mệt mỏi, cần giữ nếp sinh hoạt điều độ. Ảnh: K.D.

Dumisani, một nữ cảnh sát 40 tuổi, đến gặp tôi để nhờ giúp đỡ về căn bệnh trầm cảm - ít nhất thì đó là điều mà cô ấy nghĩ mình cần được giúp. Hai vợ chồng cô mới nhận nuôi một đứa trẻ sơ sinh người Kenya, và vì công việc đòi hỏi chồng cô phải đi làm cả ngày nên cô đã nhận trực ca đêm và thường xuyên làm việc cho đến sáng hôm sau.

Sau một ca trực dài, đến lúc cần đi ngủ thì cô lại không ngủ được. Sự mệt mỏi dường như không thể chịu nổi trong ca trực đã biến mất ngay khi cô kéo rèm và leo lên giường. Sự căng thẳng của ca trực đã giữ cho cô tỉnh như sáo. Con cô thì quá phấn khích khi nhìn thấy mẹ và muốn chơi đùa cùng cô.

Kết quả là, cô chẳng thể nào thuyết phục được cơ thể mình rằng đã đến giờ đi ngủ. Do đó, cả ngày cô chỉ có thể xoay xở ngủ gà ngủ gật đôi chút khi nào con ngủ. Tất nhiên, khi trở lại với công việc vào tối hôm sau, cô cảm thấy còn tệ hơn. Cô sẽ cố lê bản thân qua hết ca trực nhờ vào dòng cà phê được bơm liên tục trước khi tái lặp vòng luẩn quẩn ấy thêm lần nữa.

Vòng lặp này cuối cùng cũng đánh gục cô. Trầm cảm bắt đầu xuất hiện, và mặc dù ăn uống lành mạnh nhưng cô vẫn tăng gần 7 kg. Tôi có thể lập tức nói rằng thuốc chống trầm cảm không phải giải pháp cho các vấn đề của cô. Do đó, chúng tôi quyết định rằng trước khi dùng thuốc, cô nên thử thực hiện vài thay đổi trong lối sống.

Chúng tôi thảo luận về chuyện ca trực đêm đang làm rối loạn vi khuẩn đường ruột của cô như thế nào, về tầm quan trọng của thói quen ngủ đều đặn cũng như về những cách mà cô có thể áp dụng để thay đổi chế độ ăn uống nhằm cải thiện khả năng quản lý năng lượng của mình.

Cô đã thay đổi lịch làm việc để không phải trực đêm hàng ngày nữa. Chồng cô cũng thay đổi lịch làm việc và giờ đây, anh có thể đưa con tới chỗ làm vào một số ngày nhất định. Dumisani rất chăm chỉ tuân thủ kế hoạch ăn uống mà chúng tôi đã cùng nhau phát triển, và nó đã giúp cô ấy có được cảm giác tràn đầy năng lượng và buồn ngủ vào đúng thời điểm.

Nhìn thì có vẻ cần phải thay đổi rất nhiều điều, nhưng thực ra toàn bộ những thay đổi này đều tập trung ở việc làm sao hai vợ chồng Dumisani có thể ở cùng gia đình nhiều hơn mà thôi. Cô vẫn phải trực đêm vài ngày trong tuần, vì vậy lịch đi ngủ của cô chưa hoàn toàn lý tưởng; nhưng ngay cả với giải pháp chưa được vẹn toàn này thì chỉ trong vòng ba tháng tâm trạng của cô cũng đã có sự thay đổi ngoạn mục.

Trên thế giới hiện nay có tới gần 1/3 dân số gặp vấn đề về giấc ngủ. Bất kể bạn đang gặp vấn đề với việc đi ngủ hay duy trì giấc ngủ, thì nó vẫn có thể ảnh hưởng tới mọi hệ cơ quan trong cơ thể bạn. Não, tim, phổi, thận và toàn bộ quá trình trao đổi chất nói chung đều có nguy cơ trật nhịp.

Khi mọi thứ âm nhạc êm dịu và thuốc an thần trên thế giới đều chẳng thể giúp bạn chìm vào giấc ngủ, bạn sẽ làm gì? Và khi tỉnh giấc, làm sao bạn có được mức năng lượng tối ưu cho cuộc sống? Đó chính là những gì chúng ta cần thảo luận, trong đó hãy nhấn mạnh vào những thực phẩm hữu ích, hoặc gây hại cho cơ thể, khiến chứng mất ngủ và sự mệt mỏi làm cuộc sống của chúng ta bị gián đoạn.

Uma Naidoo/ Huy Hoàng Books