Mức lãi suất khi gửi tiền theo chương trình khuyến mại
Trường hợp thực hiện các chương trình khuyến mại cho khách hàng khi gửi tiền tại tổ chức tín dụng, thì tổ chức tín dụng phải tuân thủ quy định về lãi suất của Ngân hàng Nhà nước và các quy định pháp luật có liên quan.
Ông Nguyễn Huy (TPHCM) đang có nguồn tiền nhàn rỗi muốn gửi ngân hàng. Theo ông được biết, hiện nay có rất nhiều ngân hàng đang có chương trình khách hàng ưu tiên hay dịch vụ ngân hàng ưu tiên với điều kiện khá đơn giản nhưng được hưởng nhiều ưu đãi như sau:
- Khách hàng chỉ cần gửi tiền (bằng đồng Việt Nam hoặc ngoại tệ) theo một hạn mức nhất định (như trên 500 triệu đồng, trên 1 tỷ đồng), hoặc khách hàng mở tài khoản thanh toán nhận lương với mức lương nhận hàng tháng cao một chút (trên 50 triệu đồng chẳng hạn) thì được công nhận là khách hàng ưu tiên tại ngân hàng.
- Ưu đãi cho khách hàng ưu tiên: Lãi suất vay thấp, được tặng voucher mua hàng, thẻ thành viên giảm giá khi mua hàng hiệu, ưu đãi miễn phí phòng chờ khi đi máy bay, ở khách sạn được giảm giá, không phải xếp hàng khi đến ngân hàng giao dịch...
Theo ý kiến của ông Huy, hiện nay Ngân hàng Nhà nước quy định mức trần lãi suất tiền gửi không kỳ hạn (tài khoản thanh toán là 0,5%/năm), có kỳ hạn dưới 6 tháng (4,75%/năm). Đặc biệt đối với tiền gửi là đô la Mỹ là 0%/năm cho mọi loại kỳ hạn.
Ông Huy hỏi, các chương trình khách hàng ưu tiên nêu trên có vi phạm trần lãi suất tiền gửi không? Vì theo thông tư hướng dẫn của Ngân hàng Nhà nước thì các khoản ưu đãi khuyến mãi cũng phải được cộng vào lãi suất để tính mức trần (giả sử khi quy đổi ưu đãi thành tiền và cộng vào lãi suất bị vượt trần lãi suất). Riêng đối với tiền gửi bằng đô la Mỹ dù có ưu đãi giá trị bao nhiêu đi nữa thì chắc chắn khi cộng vào lãi suất sẽ lớn hơn 0%/năm.
Vậy, nếu chương trình khách hàng ưu tiên của các ngân hàng là vi phạm trần lãi suất thì ông là người gửi tiền có bị phạt không hay có bị yêu cầu trả lại giá trị các ưu đãi mà ông được hưởng không?
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam trả lời vấn đề này như sau:
Các quy định hiện hành về lãi suất tiền gửi của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài đối với khách hàng, cụ thể:
- Tại Khoản 1 Điều 91 Luật Các tổ chức tín dụng 2010 (đã được sửa đổi bổ sung) quy định: "Tổ chức tín dụng được quyền ấn định và phải niêm yết công khai mức lãi suất huy động vốn, mức phí cung ứng dịch vụ trong hoạt động kinh doanh của tổ chức tín dụng".
- Tại Điều 1, Điều 2 Thông tư số 07/2014/TT-NHNN ngày 17/3/2014 quy định lãi suất đối với tiền gửi bằng đồng Việt Nam của tổ chức, cá nhân tại tổ chức tín dụng:
"Điều 1.
1. Tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài áp dụng lãi suất tiền gửi bằng đồng Việt Nam của tổ chức và cá nhân không vượt quá mức lãi suất tối đa đối với tiền gửi không kỳ hạn, tiền gửi có kỳ hạn dưới 1 tháng, tiền gửi có kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng do Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quyết định trong từng thời kỳ và đối với từng loại hình tổ chức tín dụng.
2. Tổ chức tín dụng áp dụng lãi suất bằng đồng Việt Nam đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 6 tháng trở lên của tổ chức và cá nhân trên cơ sở cung - cầu vốn thị trường…
Điều 2. Lãi suất tối đa đối với tiền gửi quy định tại Thông tư này bao gồm cả khoản chi khuyến mại dưới mọi hình thức, áp dụng đối với phương thức trả lãi cuối kỳ và các phương thức trả lãi khác được quy đổi theo phương thức trả lãi cuối kỳ".
- Tại Điều 1, Điều 2 Thông tư số 06/2014/TT-NHNN ngày 17/3/2014 quy định lãi suất tối đa với tiền gửi bằng đô la Mỹ của tổ chức, cá nhân tại tổ chức tín dụng:
"Điều 1.
1. Tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài áp dụng lãi suất tiền gửi bằng đô la Mỹ không vượt quá mức lãi suất tối đa do Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quyết định trong từng thời kỳ…
Điều 2. Lãi suất tối đa đối với tiền gửi quy định tại Thông tư này bao gồm các khoản chi khuyến mại dưới mọi hình thức, áp dụng đối với phương thức trả lãi cuối kỳ và các phương thức trả lãi khác được quy đổi theo phương thức trả lãi cuối kỳ".
Căn cứ các quy định nêu trên, đối với tiền gửi bằng đồng Việt Nam kỳ hạn dưới 6 tháng và tiền gửi bằng đô la Mỹ của tổ chức, cá nhân tại tổ chức tín dụng thì mức lãi suất không được vượt mức lãi suất tối đa do Ngân hàng Nhà nước quy định.
Đối với tiền gửi bằng đồng Việt Nam kỳ hạn từ 6 tháng trở lên của tổ chức, cá nhân tại tổ chức tín dụng, lãi suất do tổ chức tín dụng ấn định và niêm yết công khai.
Theo đó, trường hợp thực hiện các chương trình khuyến mại cho khách hàng khi gửi tiền tại tổ chức tín dụng, thì tổ chức tín dụng phải tuân thủ quy định về lãi suất của Ngân hàng Nhà nước và các quy định pháp luật có liên quan.
