'Mùa xuân vắng lặng' để lại ấn tượng sâu trong tôi

Mùa xuân vắng lặng trải qua 353 trang sách. Một mùa xuân, mà ngày đó không còn được nghe tiếng chim hót, không còn hương sắc của những đóa hoa, không còn chồi non, cũng không còn những loài côn trùng bay trong nắng, cây cối cũng chuyển sang màu vàng úa, cũng không còn bóng dáng của các loài vật. Một mùa xuân vắng lặng. Đây là phần đầu được tóm tắt để đưa bạn bước vào quyển sách.

Mùa xuân đọng lại ký ức là hình ảnh muôn hoa khoe sắc, là cây cối xinh tươi dưới ánh nắng vàng rực rỡ, những hạt cây ẩn mình trong đất, vươn mình đứng dậy, bắt đầu cho hành trình trưởng thành, là những chú chim nhảy nhót chuyền cành, tiếng suối chảy róc rách. Mùa xuân - mùa của sự bắt đầu.

Cách tác giả đặt tên quyển sách, đã đưa tôi vào một bối cảnh mùa xuân khác biệt. Với tôi đó là câu cuối cùng, kèm một dấu chấm câu, để kết thúc những điều đẹp đẽ, trong đoạn văn của mùa xuân.

Bạn sẽ tìm được câu trả lời cho vấn đề này trong những trang sách. Có phải vì lũ chim đã quên bay về nơi quen thuộc hay đã tìm được nơi nương náu khác. Không, chúng không quên, chính điều này làm chúng cũng kết thúc phần đời ở nơi chúng tìm về.

Và đây là khung cảnh được mô tả trong sách: “có những con chim đã chết, những con đang hấp hối, vì chúng ăn phải những thứ nhiễm độc”.

Đây là quyển sách viết về môi trường, về việc sử dụng các loại hóa chất như hóa chất diệt cây cỏ, hóa chất diệt côn trùng, để sử dụng cho những mục đích khác nhau. Ví dụ để tiêu diệt những cây không mong muốn, mọc hai bên đường quốc lộ che khuất tầm nhìn, hoặc vì một vùng đất canh tác mới, phải loại bỏ những cây đã mọc trên đất, hoặc diệt côn trùng gây hại, hoặc những con côn trùng gây khó chịu, hoặc những con trùng du nhập từ nước ngoài. Còn nhiều mục đích khác, để hóa chất được đưa vào sử dụng.

Sách sẽ là một trở ngại cho những bạn không thích môn hóa, nhưng chỉ đề cập đến một số loại thuốc hóa học đặc trưng đã được sử dụng. Bằng cách viết rất logic, bóc tách từng vấn đề, sẽ giúp bạn hiểu được nội dung, dù bạn không phải là người nghiên cứu chuyên sâu.

Có thể tóm tắt một số đoạn trong sách như sau.

Để cứu cây du, một loài cây lâu đời và có lịch sử ở một vùng của nước Mỹ, các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng loài côn trùng bọ cánh cứng, mang một loại bào tử gây hại trong thân. Trên đường nó đào hang dưới đất, nó đã lây truyền bào tử này từ cây bệnh sang cây khỏe mạnh, nếu cây bị bệnh nhựa của nó sẽ bị đông lại chỗ bào tử phát triển, khiến cành lá bị khô và chết.

Họ cho rằng cách nhanh nhất để tiêu diệt loại bọ này là phun thuốc diệt côn trùng vào mùa xuân và mùa thu. Thuốc được phun tới tận những cành cao nhất giết trực tiếp không chỉ đối tượng phun thuốc là bọ cánh cứng vỏ cây, mà cả loài giúp cây thụ phấn, loài nhện săn mồi, và bọ cánh cứng khác.

Chất độc tạo ra một màng mỏng trên lá, bám chặt vào lá và vỏ cây, không tan trong nước mưa. Lá cây bắt đầu rụng xuống, phân hủy trong đất, những con giun đất bắt đầu làm công việc của chúng, một lượng lớn giun đất bị giết chết. Một số con giun đất không chết nhưng đã bị nhiễm độc.

Giun là thức ăn của các loài chim và loài chuột. Thống kê có đến 90 loài chim bị ảnh hưởng, xác chim đầy cả một vùng, những con chim còn sống thì mất khả năng sinh sản. Những con chim khác sau đó đến uống nước và tắm trong vũng nước cũng bị nhiễm độc cũng chết, những loài bị ảnh hưởng còn có chồn, chuột chũi, gấu trúc Bắc Mỹ, cú mèo, cả các loài chim ưng, vì chúng bị nhiễm độc cấp 2, những con mèo, những con cừu cũng bị bệnh.

Tình trạng mà các nhà nghiên cứu ghi nhận được là những con chim đang hấp hối nhưng cánh vẫn đập và chân đạp, mỏ há ra, hít thở một cách khó khăn, còn những con sóc thì cổ vươn dài, lưng còng xuống, hai chân trước siết chặt vào ngực, hai chân sau thì duỗi dài, căng cứng, trong miệng đầy bùn đất, đau đớn đến chết.

Khi được yêu cầu mang các loại chim và loài vật khác bị nhiễm độc đến, trung tâm nghiên cứu nhận được 1.000 mẫu vật, thậm chí họ phải ngưng nhận, vì không đủ chỗ chứa.

Một thực trạng đau xót gây ra đối với các loài

Quyển sách mô tả rất rõ về tác động của các loại hóa chất mà con người sử dụng, mà chủ yếu là ở ngành nông nghiệp Mỹ, nơi tác giả sống và làm việc.

Thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ ngấm xuống đất, ngấm xuống hệ thống mạch nước ngầm trong lòng đất, chảy ra các con suối ở cách đó khoảng 30 dặm, côn trùng, chim chóc, động vật, cá, các loài lưỡng cư, thậm chí là con người cũng bị nhiễm độc.

Có những nghiên cứu chỉ ra rằng dư lượng thuốc tồn tại trong thực vật rất lâu, thậm chí trong nước không có dư lượng thuốc, nhưng thuốc lại tồn tại trong các loài tảo nhỏ, là thức ăn của tôm cá, chất độc theo chuỗi thức ăn, đi vào cơ thể người. Ức chế các emzim có chức năng bảo vệ cơ thể khỏi tác nhân gây hại, nó còn tác động đến các cơ quan và tế bào trong cơ thể, gây tình trạng đột biến. Chỉ riêng ở Mỹ đã có 500 loại hóa chất mới được đưa vào sử dụng hàng năm.

Các nhà sản xuất hóa chất đều trấn an rằng có một ngưỡng mà hóa chất không gây nguy hiểm cho người và động vật, nhưng thực chất vấn đề cần xem xét lại, không nguy hiểm ngay lập tức, nhưng là một tiềm ẩn lâu dài và dai dẳng, thậm chí còn truyền từ mẹ sang con, tức là từ thế hệ này sang thế hệ khác, những đứa trẻ uống sữa mẹ cũng hấp thu lượng nhỏ chất độc vào cơ thể.

Có những loại hóa chất còn mở hết mọi cánh cổng để xâm nhập vào cơ thể, qua da, qua hơi thở, qua đường tiêu hóa. “Những lượng nhỏ thuốc diệt sinh vật gây hại được tích tụ dần và được bài tiết rất chậm, dẫn đến nguy cơ nhiễm độc mãn tính và suy giảm chức năng gan và các cơ quan khác”, trích trang 39 Mùa xuân vắng lặng.

Con người phải bảo vệ thiên nhiên

Để sinh trưởng và phát triển ở một vùng, các loài động thực vật đã trải qua quá trình sinh tồn dài dặc và khắc nghiệt, chọn lọc và phát triển. Để tạo nên hệ sinh thái phù hợp với thổ nhưỡng, khí hậu của vùng.

Khi cảnh quan phát triển, chắc chắn các loài thực vật đã trải qua một giai đoạn dài đầy những thử nghiệm và trục trặc. Chúng ta không chỉ đang can thiệp mà còn thay đổi cảnh quan, bất chấp trước đó cần cả một quá trình dài chắt chiu để hoàn thiện.

Cái cơ bản nhất để duy trì sự sống là không khí, bên cạnh đó là nguồn nước, đất đai, ánh sáng, cây cối, động vật, côn trùng, đều góp phần tạo thành bức tranh thiên nhiên của sự sống. Một vòng tuần hoàn được tạo ra vô cũng hoàn hảo, mà chúng ta không được phá vỡ. Đôi khi điều hiển nhiên lại thường không được để ý đến và bị xem nhẹ. Nếu xét về giá trị thì tôi nghĩ đó là món quà vô giá. Khiến mình phải có trách nhiệm với tự nhiên và bản thân phải cân nhắc với những việc mình làm nếu nó ảnh hưởng đến tự nhiên, và phải có ý thức hơn với môi trường sống.

Tôi rất ấn tượng với cuốn sách. Những dòng tóm tắt trên đây là một lượng rất nhỏ kiến thức của quyển sách, tôi hy vọng sẽ giới thiệu được tác phẩm hay và ý nghĩa này đến với bạn. Bạn có thể khám phá những phần còn lại, chắc chắn sẽ không làm bạn thất vọng.

Thanh Loan