Mô tô, xe gắn máy sẽ buộc phải có đèn tín hiệu nhận diện

Xe gắn máy không cần thiết phải có đèn chiếu xa, mô tô thêm đèn nhận diện

Tại dự thảo Luật Đường bộ đang được xây dựng, Bộ GTVT đề xuất xe gắn máy không yêu cầu phải có đèn chiếu xa. Xe mô tô, xe gắn máy được sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu sau khi Luật này có hiệu lực phải có đèn tín hiệu nhận diện khi tham gia giao thông.

Hiện nay một số mẫu xe máy của Honda, Yamaha đã trang bị đèn tín hiệu nhận diện giúp tăng khả năng nhận diện của xe máy trên đường. Ảnh: Tạ Hải.

Lý giải quy định này, một thành viên trong ban soạn thảo cho biết, quy định xe gắn máy không yêu cầu phải có đèn chiếu xa đã được đưa vào quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng ATKT & BVMT xe mô tô, xe gắn máy, áp dụng ổn định trong nhiều năm qua và nay được đưa vào quy định rõ hơn trong Luật.

Còn đối với quy định mô tô, xe gắn máy phải có đèn tín hiệu nhận diện khi tham gia giao thông chỉ bắt buộc đối với các xe sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu sau khi Luật có hiệu lực, không hồi tố đối với các xe đã sản xuất trước đó.

Quy định này được xây dựng căn cứ theo Công ước Viên 1968 về báo hiệu đường bộ mà Việt Nam là thành viên.

"Trên thế giới, xe máy được coi là phương tiện yếu thế hơn ô tô nên Công ước Viên quy định bật đèn nhận diện xe máy cả ngày (không phải đèn chiếu sáng) để người điều khiển ô tô phát hiện xe máy dễ dàng hơn, nhờ đó đảm bảo an toàn hơn cho người đi xe máy. Việt Nam đã tham gia Công ước này nên phải tuân theo quy định", vị này thông tin.

Hiện nay, tại Việt Nam mới chỉ yêu cầu người lái xe máy bật đèn chiếu sáng trong thời gian từ 19h hôm trước đến 5h sáng hôm sau hoặc khi sương mù, thời tiết xấu. Nếu quy định đèn tín hiệu nhận diện được áp dụng sẽ tạo ra thay đổi lớn về thói quen sử dụng đèn xe của người dân, góp phần đảm bảo an toàn giao thông (ATGT), kéo giảm tai nạn giao thông (TNGT).

Trước lo ngại về việc tiêu tốn nhiên liệu, vị này cho biết, do đây là đèn LED nên không tốn nhiên liệu như nhiều người lo ngại.

Ủng hộ việc quy định đèn tín hiệu nhận diện cho mô tô, xe gắn máy, TS Vũ Anh Tuấn, Trường Đại học Việt Đức (TP. HCM) cho biết: Theo Điều 32 Công ước viên, xe máy tham gia giao thông phải bật đèn chiếu sáng gần phía trước hoặc 1 đèn đỏ phía sau.

Một số nghiên cứu tại châu Á cho thấy, khoảng 60% các vụ TNGT liên quan đến xe máy xảy ra vào ban ngày và khoảng 80% trong điều kiện dòng giao thông hỗn hợp khi xe máy đi chung làn đường và đi vào điểm mù của các phương tiện cơ giới bốn bánh.

Bởi vậy, cần nâng cao tính năng nhận diện của xe máy để các lái xe khác nhận ra khi lưu thông cùng và cách tốt nhất theo một số nghiên cứu trên thế giới chứng minh đó là dùng đèn tín hiệu nhận diện.

Thực tế, luật pháp các quốc gia khác cũng yêu cầu mô tô, xe gắn máy sử dụng đèn nhận diện ban ngày. Ví dụ như Mỹ và châu Âu đã quy định cách đây hơn 30 năm. Hay Malaysia cũng đã áp dụng từ năm 1992, Thái Lan năm 2005. Ấn Độ là thị trường xe máy lớn nhất cũng đã quy định sử dụng đèn nhận diện ban ngày vào năm 2017. Nhiều tài liệu tham khảo cũng chỉ ra việc áp dụng đèn nhận diện ban ngày giúp giảm 5% TNGT, có nước giảm tới 30%.

Một chuyên gia trong lĩnh vực xe cơ giới đường bộ cho biết, cách đây vài năm, vấn đề trang bị đèn nhận diện ban ngày đã được người dân quan tâm khi hàng loạt mẫu xe “ăn khách” của các hãng xe như Honda, Yamaha trang bị. Một số người lo ngại việc bật đèn sẽ phải tiêu thụ nhiên liệu nhiều hơn, tăng lượng khí thải ra môi trường, tăng nhiệt độ môi trường.

“Thực tế, lượng nhiệt sinh ra môi trường có tăng lên nhưng không đáng lo ngại, trong khi đó, lợi ích rõ rệt về kéo giảm tỷ lệ TNGT nhờ sử dụng đèn nhận diện ban ngày đã được nhiều nước trên thế giới chứng minh. Hơn nữa, tương lai, khi ưu tiên phát triển xe hybrid, xe điện, những lo ngại trên sẽ biến mất”, chuyên gia này cho biết.

Việc quy định xe mô tô, xe gắn máy phải có đèn tín hiệu nhận diện khi tham gia giao thông được đề xuất áp dụng với các xe sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu sau khi Luật Đường bộ có hiệu lực. Ảnh: Tạ Hải.

Hiểu đúng về đèn tín hiệu nhận diện

Theo quy định số 53 của Liên hợp quốc: "Đèn nhận diện ban ngày là đèn được lắp phía trước của phương tiện để giúp phương tiện được dễ dàng nhận ra khi lái xe vào ban ngày. Đèn nhận diện ban ngày có thể bao gồm đèn chiếu sáng phía trước tự động bật khi động cơ hoạt động (AHO) hoặc đèn chạy ban ngày (DRL)".

Ngoài ra, cường độ sáng của đèn này phải nhỏ hơn đèn chiếu sáng phía trước và nằm trong giới hạn 400 - 1200 cd.

Ông Lê Văn Vệ, chuyên gia trong lĩnh vực mô tô, xe máy cho biết, về kỹ thuật, loại đèn AHO có 2 vùng chiếu sáng là chiếu xa và chiếu gần trên cùng một đèn.

Khi chủ xe sử dụng các mẫu xe được trang bị loại đèn AHO không nên chuyển sang chế độ đèn chiếu xa mà để ở chế độ mặc định là đèn chiếu gần. Khi đó đèn chiếu gần chính là đèn nhận diện ban ngày.

Loại đèn nhận diện ban ngày thứ hai là DRL có thể nằm ở cụm đèn chiếu sáng phía trước, hoặc nằm ở vị trí tách biệt và thấp hơn vị trí đèn pha chiếu sáng phía trước giống như các loại đèn DRL của các mẫu ô tô, với mục đích giúp người đi bộ, xe ngược chiều dễ phát hiện xe mô tô, xe gắn máy đang chạy từ xa đến. Do đó, sẽ hạn chế gây chói mắt.

Hiện nay, một số mẫu xe của Yamaha và Honda tại Việt Nam cũng đã lắp đặt loại đèn DRL này như Yamaha Grande, Honda LEAD, Honda SH. Một số mẫu xe khác như Honda Wave Alpha và Honda Vision mới lại đang sử dụng loại đèn AHO. Cả 2 loại đèn này chỉ cần khởi động xe là sáng.

Tuy nhiên, theo ông Vệ, việc lựa chọn trang bị đèn nhận diện loại nào còn tùy thuộc vào dòng xe và đời xe, do ảnh hưởng đến giá thành xe. Bởi chi phí sản xuất đèn DRL thường cao hơn AHO do phải phát triển hệ thống điện và bóng tách rời, thích hợp với những mẫu xe cao cấp hơn.

Còn các dòng xe phổ thông, bình dân như Honda Wave Alpha hay Honda Vision việc lắp đèn DRL có thể đẩy giá cao hơn vài triệu sẽ gây khó khăn cho người mua xe.

“Đèn DRL nhỏ có tác dụng nhận diện không cao khi đi ban ngày và thích hợp với điều kiện khi di chuyển xe lúc chập tối, trong khi đèn AHO có khả năng nhận diện cao hơn khi trời nắng, nhưng chủ xe cần lưu ý đưa công tắc đèn về chiếu gần, khi đó, đèn hướng xuống dưới sẽ có khả năng nhận diện và không gây chói mắt”, ông Vệ khuyến cáo.

Yến Chi