Luật gia kiện thân chủ vì 'lời hứa thưởng' 68 tỷ đồng

Sau 2 ngày xét xử sơ thẩm, ngày 31/5, TAND TP Hồ Chí Minh đã ra phán quyết sơ thẩm lần 2 vụ giải quyết hợp đồng hứa thưởng đòi căn nhà số 446 – 448 Nguyễn Thị Minh Khai, phường 5, quận 3, TP Hồ Chí Minh giữa luật gia Đặng Đình Thịnh (Hội Luật gia Việt Nam) và bị đơn là bà Vương Thị Khanh cùng con trai Nguyễn Đắc Quang và các tranh chấp khác.

Theo đó HĐXX đã chấp nhận một phần yêu cầu của luật gia Đặng Đình Thịnh, buộc bị đơn thực hiện “hợp đồng hứa thưởng” như đã ký với ông Thịnh.

HĐXX buộc phía bị đơn trả nguyên đơn 68 tỉ đồng cho luật gia Đặng Đình Thịnh (thứ ba từ phải sang) .

Nội dung vụ kiện cho thấy, căn nhà 446-448 Nguyễn Thị Minh Khai (quận 3) do vợ chồng ông Nguyễn Đắc Kha và bà Vương Thị Khanh đứng tên làm chủ. Sau đó, gia đình ông Kha ra nước ngoài định cư nên căn nhà này được nhà nước quản lý theo diện nhà vắng chủ.

Năm 2007, sau khi ông Kha qua đời, bà Khanh cùng con trai là ông Nguyễn Đắc Quang về Việt Nam, đã gặp và ký kết hợp đồng ủy quyền cho luật gia Đặng Đình Thịnh thay mặt mình thực hiện các thủ tục pháp lý để lấy lại căn nhà. Đồng thời, hai bên làm thỏa thuận hứa thưởng cho ông Thịnh 15% tổng giá trị căn nhà khi đòi được nhà. Sau đó, hai bên tăng mức hứa thưởng thành 35% tổng giá trị căn nhà nếu đòi được nhà.

Khoảng giữa năm 2011, UBND TP TP Hồ Chí Minh đã ra quyết định hủy bỏ quyết định về việc xác lập quyền sở hữu nhà nước đối với căn nhà 446-448 Nguyễn Thị Minh Khai, trả lại nhà cho bà Khanh.

Sau khi ông Thịnh đòi được nhà, ông Quang đã “quên” không thực hiện “hợp đồng hứa thưởng” với luật gia Đặng Đình Thịnh nên ông Thịnh đã làm đơn kiện ra TAND TP Hồ Chí Minh yêu cầu thân chủ thực hiện “hợp đồng hứa thưởng”.

Mặt khác, ông Quang đã thực hiện bán căn nhà trên cho bà Đặng Thu Hà, nhận cọc của ông Vũ Huy Hoàng, trong đó, ông nhận cọc của bà Đặng Thu Hà 210 tỷ đồng, của ông Vũ Huy Hoàng hơn 21 tỷ đồng.

Đầu năm 2015, vụ án được đưa ra xử sơ thẩm lần 1, TAND TP Hồ Chí Minh xác định giá trị căn nhà trên 156 tỷ đồng. Đồng thời công nhận “hợp đồng hứa thưởng” giữa nguyên đơn và bị đơn, buộc mẹ con bà Khanh phải trả cho ông Thịnh số tiền gần 55 tỷ đồng (tương đương 35%). Trong quá trình giải quyết vụ án nảy phát sinh nhiều quan hệ tranh chấp khác và cũng được tòa giải quyết.

Sau đó, năm 2016, TAND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh xử phúc thẩm và tuyên y án phần “hợp đồng hứa thưởng” đồng thời tuyên hủy và yêu cầu xét xử lại toàn bộ nội dung về những tranh chấp khác ở bản án sơ thẩm nêu trên.

Bản án phúc thẩm ngay lập tức vướng kháng nghị từ TAND Tối cao. Giám đốc thẩm, Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao tuyên bố hủy toàn bộ bản án phúc thẩm lẫn sơ thẩm, đưa vụ kiện về TAND TP Hồ Chí Minh để xét xử lại từ đầu.

Hội đồng xét xử đang tuyên án.

Quá trình thụ lý hồ sơ, TAND TP Hồ Chí Minh đã trưng cầu giám định giá trị căn nhà trên. Theo đó, căn nhà 446-448 Nguyễn Thị Minh Khai có giá trị 324 tỷ đồng nên ông Thịnh yêu cầu bị đơn trả cho mình số tiền 113 tỷ đồng.

Tại phiên tòa sơ thẩm lần 2, ông Thịnh yêu cầu tòa công nhận “hợp đồng hứa thưởng” giữa mình và bị đơn. Cạnh đó, ông Thịnh còn cho rằng mình bỏ ra rất nhiều thời gian, công sức để đòi lại căn nhà cho bà Khanh. Do đó, bà Khanh cùng các con phải trả chi phí và thực hiện nghĩa vụ hứa thưởng.

Do hai bị đơn là bà Vương Thị Khanh và Nguyễn Đắc Quang đều đã chết nên HĐXX đã triệu tập những người thừa kế quyền và nghĩa vụ của họ tham gia tố tụng.

Tại phiên tòa sơ thẩm lần 2, phía bị đơn, ghi nhận những công sức của ông Thịnh bỏ ra để đòi lại căn nhà, nhưng chỉ đồng ý trả cho nguyên đơn 15% giá trị căn nhà.

Căn cư hồ sơ cùng diễn biến tại tòa, HĐXX xác nhận quan hệ giao dịch trong “hợp đồng hứa thưởng” là hợp pháp. Lúc xác lập hợp đồng hứa thưởng, ông Nguyễn Đắc Kha không để lại thừa kế trước khi qua đời. Như vậy, đồng sở hữu, bà Khanh không có quyền định đoạt toàn bộ tài sản trên. Theo quy định pháp luật, bà Khanh cùng 9 người con thuộc hàng thừa kế thứ nhất. Như vậy, một nửa giá trị căn nhà sẽ được chia đều cho 10 người.

Từ đó, tòa sơ thẩm nhận định hai bị đơn có quyền định đoạt một nửa giá trị tài sản cùng phần tài sản thừa kế từ ông Kha (bà Khanh và ông Quang nhận thừa kế), tương đương 194,4 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, TAND TP Hồ Chí Minh thấy rằng ông Thịnh hoàn thành công việc đòi lại căn nhà như thỏa thuận. Do đó, mẹ con bà Khanh phải có nghĩa vụ thực hiện “hợp đồng hứa thưởng”.

Từ những nhận định trên, HĐXX sơ thẩm buộc phía bị đơn trả nguyên đơn 68 tỉ đồng, tức là 35% của 194,4 tỷ đồng.

Đối với một số tranh chấp phát sinh, tòa sơ thẩm công nhận quan hệ mua - bán giữa ông Quang với người mua tài sản đầu tiên. Trừ đi khoản tiền hai bên đã tất toán, bên mua có nghĩa vụ trả bên bán số tiền còn thiếu.

HĐXX cũng tuyên hủy hợp đồng đặt cọc giữa ông Quang với người mua nhà thứ hai, buộc ông Quang trả lại số tiền hơn 21 tỷ đồng cho ông Vũ Huy Hoàng.

Bùi Thanh