Loạt 'ông lớn' có khả năng gặp khó trong trả nợ trái phiếu

Bộ Tài chính vừa có báo cáo gửi một số bộ, ngành về việc lấy ý kiến với báo cáo thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ năm 2023 và 2024.

Tại Báo cáo cho biết, tính đến thời điểm cuối năm 2023, dư nợ trái phiếu doanh nghiệp vào khoảng 1 triệu tỷ đồng do 432 DN phát hành, trong đó, tổng giá trị trái phiếu đạo hạn trong năm 2024 la 240,1 nghìn tỷ đồng, thấp hơn khối lượng trái phiếu đáo hạn năm 2023 (261,6 nghìn tỷ đồng).

Tính đến thời điểm cuối năm 2023, dư nợ trái phiếu doanh nghiệp vào khoảng 1 triệu tỷ đồng do 432 DN phát hành

Đối với trái phiếu của các tổ chức tín dụng, dư nợ trái phiếu tính đến thời điểm cuối năm 2023 là 357,2 nghìn tỷ đồng (chiếm 35,4% tổng dư nợ toàn thị trường) của 2 tổ chức tín dụng (TCTD), chủ yếu do nhà đầu tư tổ chức nắm giữ (97,2%). Về loại hình trái phiếu: Trái phiếu có bảo đảm khoảng 8,7 nghìn tỷ đồng (2,4% dư nợ), trái phiếu không có bảo đảm khoảng 348,5 nghìn tỷ đồng (97,6%). Trong số trái phiếu không có bảo đảm thì nhà đầu tư cá nhân nắm giữ khoảng 2,5%.

Khối lượng trái phiếu đáo hạn năm 2024 là 53,2 nghìn tỷ đồng do 16 TCTD phát hành, trong đó nhà đầu tư cá nhân nắm giữ khoảng 1,2%. Về loại hình trái phiếu: trái phiếu có bảo đảm khoảng 1,5 nghìn tỷ đồng (2,8%), trái phiếu không có bảo đảm khoảng 51,7 nghìn tỷ đồng (97,2%), trong số trái phiếu không có bảo đảm thì nhà đầu tư cá nhân nắm giữ khoảng 1,8%.

Bộ Tài chính cho rằng, đối với nhóm các TCTD, Bộ Tài chính không phân theo 03 nhóm như báo cáo nêu trên do rủi ro không thanh toán được gốc, lãi trái phiếu do TCTD phát hành về cơ bản là rất thấp vì việc phát hành tuân thủ theo tỷ lệ an toán vốn trong hoạt động ngân hàng do NHNN giám sát; các TCTD có trái phiếu đến hạn đề hoạt động có lãi; hầu hết trái phiếu là do nhà đầu tư tổ chức nắm giữ.

Đối với trái phiếu của các doanh nghiệp bất động sản, dư nợ trái phiếu là 351,4 nghìn tỷ đồng, chiếm 34,8% tổng dư nợ do 182 DN BĐS phát hành, trong đó nhà đầu tư tổ chức nắm giữ 58,6%, nhà đầu tư cá nhân nắm giữ 41,4%. Về loại hình trái phiếu: trái phiếu có bảo đảm khoảng 66,2 nghìn tỷ đồng (18,8%). Trong số trái phiếu không có bảo đảm thì nhà đầu tư cá nhân nắm giữ khoảng 74,7%.

Khối lượng trái phiếu đáo hạn năm 2024 là 99,6 nghìn tỷ đồng do 92 tổ chức phát hành, trong đó trái phiếu không có bảo đảm do nhà đầu tư cá nhân nắm giữ khoảng 5,9%. Về loại hình trái phiếu: Trái phiếu có bảo đảm khoảng 91,8 nghìn tỷ đồng (92,2%); trái phiếu không có bảo đảm khoảng 7,7 nghìn tỷ đồng (7,8%).

Nếu phân loại theo tiêu chí nêu trên thì các DN BĐS dự kiến có khó khăn trong thanh toán dư nợ TPND đến hạn là 35,8 nghìn tỷ đồng (chiếm 35,9% khối lượng trái phiếu đáo hạn của các DN BĐS), bao gồm: rất khó khăn trong việc trả nợ: 3 DN với khối lượng 4,6 nghìn tỷ đồng; có khả năng khó khăn trả nợ: 18 DN với khối lượng 31,2 nghìn tỷ đồng.

Theo Bộ Tài chính, dự kiến tình hình thị trường BĐS vẫn còn khó khăn, DN BĐS có dòng tiền yếu, tỷ lệ vây nợ cao và nguồn tiền mặt để trả nợ rất hạn chế, tiềm ẩn rủi ro. Theo đó, các DN BĐS cần được tiếp tục theo dõi chặt chẽ về khả năng thanh toán nợ trái phiếu.

Đối với trái phiếu của nhóm DN còn lại: Dư nợ trái phiếu khoảng 300 nghìn tỷ đồng (chiếm 29,8% tổng dư nợ) do 222 DN phát hành, trong đó nhà dầu tư tổ chức nắm giữ khoảng 59%, nhà đầu tư cá nhân nắm giữ khoảng 59%, nhà đầu tư cá nhân nắm giữ khoảng 41%. Về loại hình trái phiếu: trái phiếu có bảo đảm khoảng 207,7 nghìn tỷ đồng (69,2%), trái phiếu không có bảo đảm 92,4 nghìn tỷ đồng (30,8%). Trong số trái phiếu không có bảo đảm thì nhà đầu tư cá nhân nắm giữ khoảng 73,6%.

Khối lượng trái phiếu đáo hạn trong năm 2024 là 87,3 nghìn tỷ đồng do 102 tổ chức phát hành, trong đó trái phiếu không có bảo đảm khoảng 32 nghìn tỷ đồng (36,6%), trái phiếu có bảo đảm 55,3 nghìn tỷ đồng (63,%). Trong các trái phiếu không có bảo đảm, nhà đầu tư cá nhân nắm giữ khoảng 73,8%.

Nếu phân loại theo tiêu chí nêu trên thì các DN dự kiến có khó khăn trong thanh toán nợ TPDN đến hạn là 26,8 nghìn tỷ đồng (chiếm 30,7% khối lượng trái phiếu đáo hạn của các DN trên) gồm: Rất khó khăn trong việc trả nợ: 2 DN với khối lượng 7,4 nghìn tỷ đồng; có khả năng gặp khó khăn trả nợ: 14 DN với khối lượng 19,4 nghìn tỷ đồng.

Môi trường lai suất nếu được duy trì ở mức thấp nhất như hiện nay sẽ giúp giảm chi phí huy động vốn và khuyến khích DN đầu tư mở rộng kinh doanh, khả năng trả nợ cũng kỳ vọng được cải thiện. Tuy nhiên, việc phục hồi sản xuất và đảm bảo nghĩa vụ trả nợ phụ thuộc vào từng ngành, lĩnh vực và tình hình kinh tế vĩ mô trong và ngoài nước.

18 doanh nghiệp có khả năng gặp khó khăn trả nợ

Có 18 doanh nghiệp được Bộ Tài chính xếp vào nhóm có khả năng gặp khó khăn trả nợ (kết quả kinh doanh thua lỗ và hệ số nợ/vốn chủ sở hữu từ 3 lần trở lên), giá trị đến hạn trong năm nay là 31,2 nghìn tỷ đồng. Bao gồm các doanh nghiệp như Công ty cổ phần Đầu tư Golden Hill; Công ty cổ phần Đầu tư Kinh doanh và Phát triển đô thị Ngôi sao Phương Nam; Công ty TNHH Bất động sản Lan Việt; Công ty cổ phần Đầu tư và Kinh doanh An Nam…

Công ty TNHH Phát triển bất động sản An Khang; Công ty cổ phần Đầu tư và Du lịch Vạn Hương; Công ty cổ phần Fuji Nutri Food; Công ty TNHH Đầu tư Phú Thịnh Phát; Công ty TNHH Mặt trời Phú Quốc; Công ty cổ phần Phú Thọ Land; Công ty TNHH Thành phố AQUA…

Bộ Tài chính nhận định thị trường bất động sản vẫn còn khó khăn, doanh nghiệp bất động sản có dòng tiền yếu, tỷ lệ vay nợ cao và nguồn tiền mặt để trả nợ rất hạn chế, tiềm ẩn nhiều rủi ro, vì vậy các doanh nghiệp bất động sản cần được tiếp tục theo dõi chặt chẽ về khả băng thanh toán nợ trái phiếu.

Ngoài ra, một số doanh nghiệp còn lại được Bộ Tài chính phân vào nhóm các doanh nghiệp còn lại. Trong số đó, một số doanh nghiệp có khối lượng trái phiếu đáo hạn lớn trong năm nay có thể kể đến như: Công ty TNHH Đầu tư và phát triển đô thị Hưng Yên; Tổng công ty Đầu tư và phát triển công nghiệp – CTCP; Công ty TNHH Đầu tư Big Gain; Công ty cổ phần Đại Phú Hòa…

Công ty cổ phần Thương mại và Dịch vụ Danh Việt; Công ty cổ phần Kinh doanh Bất động sản S – Việt Nam; Công ty cổ phần Hưng Thịnh Land…

Đối với nhóm doanh nghiệp còn lại, dư nợ trái phiếu khoảng 300 nghìn tỷ đồng (chiếm 29,8% tổng dư nợ) do 222 doanh nghiệp phát hành. Khối lượng đáo hạn trong năm 2024 là 87,3 nghìn tỷ đồng, do 102 tổ chức phát hành.

Trong số đó, có 2 doanh nghiệp rất khó khăn trong việc thanh toán, gồm: Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển Sài Gòn; Công ty TNHH Mặt trời Cẩm Phả. Có 14 doanh nghiệp có khả năng gặp khó khăn trả nợ, với khối lượng 19,4 nghìn tỷ đồng, như Công ty Tài chính TNHH MTV Shinhan Việt Nam…

Các doanh nghiệp thuộc nhóm còn lại, có giá trị đáo hạn lớn như: Công ty cổ phần Tập đoàn Đầu tư An Đông; Công ty cổ phần Tập đoàn Sovico; Công ty cổ phần Hàng không VietJet; Công ty cổ phần Đầu tư Xây dựng Trung Nam; Công ty cổ phần Tập đoàn Đầu tư I.P.A; Công ty TNHH Masan Consummer Holding; Công ty cổ phần Dịch vụ Giải trí Hưng Thịnh Quy Nhơn….

Theo Bộ Tài chính, môi trường lãi suất nếu được duy trì ở mức thấp như hiện nay sẽ giúp giảm chi phí huy động vốn và khuyến khích doanh nghiệp đầu tư mở rộng kinh doanh, khả năn trả nợ cũng kỳ vọng được cải thiện. Tuy nhiên, việc phục hồi sản xuất và đảm bảo nghĩa vụ trả nợ phụ thuộc vào từng ngành, lĩnh vực và tình hình kinh tế trong và ngoài nước.

Nhị Hà