Lò đốt rác công nghệ cao ở Bắc Giang: Giải quyết triệt để rác trong ngày

22 lò được hỗ trợ kinh phí

Nghị quyết 06 quy định hỗ trợ kinh phí xây dựng lò đốt rác công nghệ xử lý từ 500kg rác/giờ trở lên đối với 9 huyện (trừ TP Bắc Giang) trong giai đoạn 2020-2022. Các huyện Sơn Động, Yên Thế được hỗ trợ 70% kinh phí từ ngân sách tỉnh cho việc lắp đặt lò đốt, các huyện còn lại được hỗ trợ 50%. Ngoài hỗ trợ xây dựng lò đốt, Nghị quyết còn quy định hỗ trợ kinh phí cho hoạt động thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt. Thực hiện Nghị quyết, 7 huyện gồm Lạng Giang, Tân Yên, Yên Thế, Hiệp Hòa, Sơn Động, Lục Ngạn, Lục Nam đăng ký lắp đặt 33 lò. Tuy nhiên, thực tế có 28 lò được lắp đặt, nâng tổng số lò đốt rác đang hoạt động trên toàn tỉnh lên 78 lò. Riêng huyện Tân Yên đăng ký 7 lò, chỉ lắp đặt được 3 lò.

Trong số 28 lò, có 22 lò được lắp đặt tại các huyện Lạng Giang, Lục Ngạn, Sơn Động, Yên Thế, Tân Yên đủ điều kiện được hỗ trợ kinh phí theo Nghị quyết 06 với tổng số tiền hơn 41 tỷ đồng. Còn lại 6 lò đăng ký được hỗ trợ kinh phí xây dựng gồm Hiệp Hòa 1 lò, Lục Nam 5 lò (cơ bản đã xây dựng xong) nhưng không được hỗ trợ. Theo Phòng Kinh tế ngành (Sở Kế hoạch và Đầu tư), các lò trên không được hỗ trợ là do không bảo đảm về hồ sơ, thời gian xây dựng theo quy định. Chậm nhất là huyện Lục Nam đến hết tháng 12/2022, chưa có lò nào đi vào hoạt động chính thức, thời điểm này vẫn còn 1 lò tại xã Đông Hưng đang lắp đặt.

Lò rác công nghệ cao ở xã Thái Đào hoạt động hiệu quả.

Địa phương thực hiện Nghị quyết 06 tốt nhất là huyện Lạng Giang. Ban đầu, huyện Lạng Giang đăng ký lắp đặt 9 lò. Tuy nhiên, đến tháng 7/2022, thấy một số huyện xin giảm số lượng nên huyện đăng ký lắp đặt thêm 1 lò tại thị trấn Vôi. Do tập trung thực hiện, chỉ trong vòng vài tháng, lò ở thị trấn Vôi đã hoàn thành việc lắp đặt theo tiến độ đề ra. Theo đó, 10 lò rác công nghệ của huyện Lạng Giang lắp đặt trong giai đoạn 2021- 2022 đều được ngân sách tỉnh hỗ trợ kinh phí, tổng cộng hơn 13,8 tỷ đồng.

Bà Bùi Thị Hương Lan, Phó Chủ tịch UBND huyện Lạng Giang thông tin: “Xác định vệ sinh môi trường, bảo đảm sức khỏe người dân là một nhiệm vụ quan trọng, cấp thiết nên khi HĐND tỉnh có cơ chế hỗ trợ kinh phí cho các địa phương lắp đặt lò đốt rác công nghệ cao thì huyện coi đây là cơ hội để giải quyết vấn đề rác thải, bảo vệ môi trường. Ngay khi đăng ký, chúng tôi đã chỉ đạo các xã, thị trấn tuyên truyền, vận động người dân đồng thuận, ủng hộ. Quá trình thực hiện, UBND huyện thường xuyên đôn đốc, yêu cầu các xã, thị trấn báo cáo tình hình, khó khăn, vướng mắc để kịp thời có hướng chỉ đạo, tháo gỡ”.

Không để phát sinh điểm tồn lưu rác

Thống kê của Sở Tài nguyên và Môi trường, trên địa bàn tỉnh mỗi ngày phát sinh khoảng 900 tấn rác mỗi ngày. Tỷ lệ rác thải được thu gom toàn tỉnh đạt 94,2%, tương đương 879 tấn/ngày. Nhờ có các lò đốt nên tỷ lệ rác thải được xử lý đạt 93,5%, tương đương khoảng 821 tấn/ngày. Bộ mặt các khu dân cư ngày càng sạch đẹp, phong quang. Đặc biệt, ở những địa phương đã lắp đặt lò rác công nghệ cao theo Nghị quyết 06, tỷ lệ rác thải được xử lý gần như triệt để.

Ông Nguyễn Văn Nam, Chủ tịch UBND xã Thái Đào (Lạng Giang) cho biết: “Xã có 14 thôn, trung bình mỗi ngày phát sinh 5-7 tấn rác. Khi chưa có lò đốt, việc xử lý rác chủ yếu là chôn lấp, chưa bảo đảm vệ sinh. Được hỗ trợ kinh phí từ Nghị quyết 06, cuối năm 2021, xã đưa lò đốt rác công nghệ cao công suất 500kg/ngày vào hoạt động. Vấn đề rác thải đã được giải quyết”. Quan sát tại một đoạn phố ở xã Thái Đào nhận thấy, hầu hết các nhà dân, hộ kinh doanh đều đặt thùng chứa rác trước cửa. Không thấy tình trạng xả rác bừa bãi ra môi trường.

Toàn tỉnh có 28 lò đốt rác công nghệ mới được lắp đặt thì chỉ có 22 lò tại các huyện Lạng Giang, Lục Ngạn, Sơn Động, Yên Thế, Tân Yên đủ điều kiện được hỗ trợ về kinh phí theo Nghị quyết 06 với tổng số tiền hơn 41 tỷ đồng. Huyện Lục Nam đăng ký 5 lò, nhưng không lò nào được hỗ trợ do không bảo đảm hồ sơ và tiến độ.

Tại địa bàn huyện Lục Nam, mỗi ngày có gần 110 tấn rác phát sinh. Năm 2022, huyện đã lắp đặt và đưa vào hoạt động dây chuyền phân loại rác và chế biến rác hữu cơ thành phân bón với công suất 50 tấn/ngày. Hiện dây chuyền này đang hoạt động hiệu quả, bước đầu tập trung giải quyết lượng rác tồn lưu trên địa bàn. Ngoài ra, trong năm, huyện còn tiến hành xây dựng, lắp đặt 5 lò rác công nghệ cao nhưng không đủ điều kiện được hỗ trợ kinh phí từ ngân sách tỉnh theo Nghị quyết 06. Ông Hoàng Văn Toán, Phó Chủ tịch UBND huyện Lục Nam lý giải: “Có nhiều nguyên nhân (cả chủ quan và khách quan) dẫn đến 5 dự án lắp đặt lò rác trên địa bàn huyện bị chậm. Tuy không được hỗ trợ kinh phí từ ngân sách tỉnh, song địa phương vẫn cân đối, bố trí đủ kinh phí để đầu tư các lò đốt rác hiện đại, phấn đấu trong quý I năm nay đưa vào vận hành. Khi hoàn thành, các lò này góp phần xử lý toàn bộ rác thải trong khu vực các xã, cụm xã”. Được biết, ngoài thực hiện dự án trên, huyện Lục Nam cũng vừa có tờ trình gửi UBND tỉnh, Sở Kế hoạch và Đầu tư đề nghị phê duyệt danh mục dự án đầu tư nhà máy xử lý rác tập trung công nghệ cao tại địa bàn xã Lan Mẫu với công suất xử lý 550 tấn rác sinh hoạt và rác công nghiệp/ngày.

Ông Vũ Văn Tưởng, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường cho rằng, Nghị quyết 06 được ban hành đúng thời điểm nên phát huy hiệu quả cao trên thực tế. Để công tác thu gom, xử lý rác thải ngày càng đi vào nền nếp, Sở đã tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo các địa phương tập trung khắc phục tồn tại, ưu tiên giải quyết sớm các nhiệm vụ về thu gom, xử lý rác thải. Tăng cường kiểm tra, đôn đốc hoạt động thu gom, vận chuyển, xử lý rác tại các xã, phường, thị trấn, không để phát sinh điểm tồn lưu rác thải chưa đúng quy định.

Đối với các địa phương được lựa chọn, quy hoạch xây dựng nhà máy, khu xử lý rác thải tập trung như: TP Bắc Giang, Lục Nam, Hiệp Hòa, Việt Yên, Yên Dũng cần đẩy nhanh tiến độ hoàn thành tổ chức đấu giá lựa chọn nhà đầu tư để sớm triển khai xây dựng các nhà máy hoặc cho thuê cơ sở hạ tầng thực hiện xã hội hóa xử lý rác thải. Riêng huyện Tân Yên chủ động xây dựng phương án, tự chịu trách nhiệm đối với công tác thu gom, vận chuyển, xử lý rác trên địa bàn toàn huyện và đối với các địa bàn dừng lắp đặt lò đốt rác.

Bài, ảnh: Thùy Ninh