Ký ức hào hùng từ những hiện vật quý tại Truông Bồn

Truông Bồn (nằm trên địa bàn xã Mỹ Sơn, huyện Đô Lương, Nghệ An) là vị trí giao thông huyết mạch trên tuyến đường 15A. Đây là “tuyến đường độc đạo” nơi kết nối các huyết mạch giao thông từ hậu phương miền Bắc chi viện cho chiến trường miền Nam. Vì thế, trong kháng chiến chống Mỹ, nơi đây trở thành trọng điểm bắn phá ác liệt của địch.

Tái hiện cung đường Truông Bồn, nơi được ví là “túi bom”, hứng chịu sự phá hoại ác liệt của không quân Mỹ. Ảnh: TL

Từ năm 1964 -1968, địch đã trút xuống mảnh đất này 18.936 quả bom các loại và hàng chục ngàn quả tên lửa, tàn phá 211 thôn, làng dọc tuyến đường. Với chiến dịch “Sấm Rền” đánh phá miền Bắc của đế quốc Mỹ trong năm 1968, Truông Bồn trở thành “túi bom”, “tọa độ lửa”, có những ngày phải hứng chịu 131 lần đánh phá.

Dù dưới mưa bom bão đạn, quân và dân Nghệ An với tinh thần “tim có thể ngừng đập, nhưng đường không thể tắc”; “sống bám cầu, bám đường, chết kiên cường dũng cảm” vẫn giữ vững mạch máu giao thông cho những đoàn xe, đoàn quân ra tiền tuyến.

Các vật dụng thô sơ để vận chuyển đất đá san lấp hố bom trưng bày ở Khu di tích Truông Bồn. Ảnh: TL

Đã có 1.240 người con ưu tú thuộc các lực lượng quân đội, công an, thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến ngã xuống trong lòng đất Mẹ. Trong số những người con ưu tú ấy, có 13 TNXP Tiểu đội 2 - “Tiểu đội Thép” thuộc Đại đội 317, Đội 65, Tổng đội TNXP Nghệ An đã anh dũng hy sinh vào ngày 31/10/1968.

Theo đó, vào 4h ngày 31/10/1968, khi chỉ còn ít tiếng nữa đế quốc Mỹ phải ngừng ném bom trên toàn miền Bắc, những chàng trai, cô gái tuổi đôi mươi sẽ được trở về địa phương để thực hiện ước mơ, hoài bão của mình sau khi hoàn thành nhiệm vụ trên “tọa độ lửa” Truông Bồn. Thế nhưng, bất ngờ một tốp 4 chiếc máy bay Mỹ đã trút xuống Truông Bồn 238 quả bom.

Vật dụng gắn với đời sống sinh hoạt như bát, đĩa, ăng gô,... của lực lượng TNXP. Ảnh: TL

Trong phút chốc, 13 chiến sĩ TNXP đã anh dũng hi sinh. Thịt xương của các anh, các chị đã hòa tan vào lòng đất mẹ, viết nên huyền thoại bất tử trên cung đường này. Sự hy sinh anh dũng của 13 liệt sĩ đã trở thành biểu tượng của một thế hệ không tiếc máu xương, tuổi xanh cho hòa bình, độc lập, thống nhất đất nước.

Tại Khu di tích quốc gia Truông Bồn có hàng trăm hiện vật đang trưng bày. Trong đó, có những vật dụng phục vụ cho sinh hoạt và chiến đấu được làm từ vỏ lựu đạn, vỏ bom bi, mảnh xác máy bay. Mỗi hiện vật chứa đựng một thông tin, tiếng nói riêng nhưng cùng chung thông điệp sức mạnh của tinh thần chiến đấu anh dũng, quả cảm của thế hệ thanh niên xung phong thời chống Mỹ.

Những hiện vật, kỷ vật gắn liền với các TNXP Truông Bồn. Ảnh: TL

Giờ đây, Khu di tích Truông Bồn không chỉ là địa chỉ đỏ giáo dục truyền thống yêu nước, truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ mà đã trở thành một điểm du lịch tâm linh, thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước mỗi khi có dịp về với Nghệ An. Mỗi năm, Khu di tích này đón tiếp hàng trăm nghìn lượt khách về thăm, dâng hương tưởng nhớ các anh hùng, liệt sĩ.

Thảo Nguyên