Khuyến khích doanh nghiệp chuyển đổi số trong lĩnh vực hải quan

Trung tâm Giám sát toàn bộ hệ thống cảng, kho bãi trên toàn tỉnh Đồng Nai của Cục Hải quan Đồng Nai. Ảnh: N.Liên

Việc thí điểm mô hình Hải quan số nhằm từng bước hiện thực hóa chiến lược phát triển HQĐN đến năm 2025 trở thành cục hải quan hiện đại, đi đầu trong cải cách thủ tục hành chính, trở thành đơn vị đầu tiên chuyển đổi thành công hải quan số, hải quan phi giấy tờ. Qua đó góp phần tạo thuận lợi cho hoạt động xuất - nhập khẩu (XNK), thu hút đầu tư, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội theo chiều sâu,
bền vững.

* Tạo môi trường hải quan số

Trưởng phòng Giám sát quản lý, Cục HQĐN Phan Minh Thuần cho biết, Cục HQĐN đã phối hợp với Ban Triển khai dự án Xây dựng hệ thống công nghệ thông tin thực hiện hải quan số đáp ứng yêu cầu nghiệp vụ trong thông quan, qua đó thực hiện các bước triển khai, rà soát và báo cáo kết quả từng vị trí, hạng mục chuyển đổi số về Tổng cục Hải quan. Trong quá trình thực hiện, Cục HQĐN đã tham gia góp ý các vấn đề liên quan đến quy trình thủ tục đối với hàng XNK; quản lý giải phóng hàng; quản lý hàng quá cảnh, trung chuyển, chuyển khẩu; quy trình xây dựng thông tin quản lý rủi ro về trị giá; quy trình trong công tác kế toán thuế, quản lý thu nộp ngân sách nhà nước…

Thời gian qua, Cục HQĐN đã đầu tư các thiết bị công nghệ hiện đại, phục vụ công tác quản lý hàng hóa XNK. Cụ thể, năm 2023, đã thực hiện trên 6,6 ngàn đợt soi chiếu hàng hóa qua máy soi container di động M60; gắn trên 3,2 ngàn seal định vị điện tử; cập nhật hầu hết các thủ tục hành chính trên hệ thống trực tuyến quốc gia.

Bên cạnh những kết quả thực hiện của ngành Hải quan, sự tăng cường tương tác giữa ngành với DN sử dụng công nghệ số (thiết bị di động, mạng xã hội...) cũng được duy trì và mang lại hiệu quả tích cực, tạo sự gần gũi, chia sẻ của ngành Hải quan với DN.

Chủ tịch Hiệp hội DN Hàn Quốc tại Đồng Nai Kim Young Hwan chia sẻ, thời gian qua, các DN Hàn Quốc luôn tích cực tham gia vào việc chuyển đổi số của ngành Hải quan. DN đã ứng dụng hệ thống hải quan trực tuyến như: nộp hồ sơ điện tử, xác nhận chữ ký điện tử, thanh toán điện tử…

Ông Kim Young Hwan cho rằng, nhờ kỹ thuật số hóa và đổi mới của ngành Hải quan mà thời gian thông quan hàng hóa XNK được rút ngắn từ 22 phút xuống còn 4 phút. Kết quả này giúp cho các DN hài lòng, nâng cao sự tín nhiệm và mong muốn hợp tác bền vững với Cục HQĐN.

* Ứng dụng công nghệ hiện đại

Hiện nay, Cục HQĐN đang hướng đến xây dựng một hệ thống công nghệ thông tin mới có khả năng mở rộng và tích hợp với các hệ thống công nghệ thông tin hiện tại và các hệ thống công nghệ thông tin trong tương lai, trên cơ sở ứng dụng những thành tựu mới về công nghệ, phù hợp với chuẩn mực quốc tế, đáp ứng yêu cầu quản trị thông minh… Hướng đến năm 2030, ngành Hải quan phải hoàn thành mô hình Hải quan số với các chỉ tiêu như: 100% hàng hóa thuộc đối tượng rủi ro cao vận chuyển bằng container chịu sự giám sát hải quan được giám sát bằng phương tiện kỹ thuật hiện đại, dữ liệu được kết nối về trung tâm xử lý tập trung của cơ quan hải quan; 100% cảng, cửa khẩu quốc tế trọng điểm được triển khai hệ thống quản lý giám sát hàng hóa tự động, trang bị hệ thống soi chiếu hàng hóa, hành lý, hệ thống giám sát camera và các thiết bị hỗ trợ trong công tác kiểm tra, giám sát hải quan; 100% các DN hoạt động XNK phát sinh nợ thuế được theo dõi, cập nhật tự động trên hệ thống điện tử của cơ quan hải quan...

Chia sẻ về những mục tiêu chuyển đổi số của ngành, Phó cục trưởng Cục HQĐN Nguyễn Dương Hoài cho biết, đến nay HQĐN đã tiếp nhận và giải quyết trên môi trường điện tử các lĩnh vực: thông quan tờ khai XNK; thu thuế, theo dõi nợ thuế hải quan; các thủ tục về kiểm tra chuyên ngành đã triển khai trên Cổng thông tin một cửa quốc gia; 100% dịch vụ công trực tuyến thực hiện ở mức độ 3 và 4; tiếp nhận và xử lý công văn đi và đến bằng điện tử; hoàn thiện các bài toán nghiệp vụ cốt lõi được giao trong chuỗi quy trình nghiệp vụ hải quan, phục vụ công tác chuyển đổi hải quan số.

Thời gian tới, ngành Hải quan tiếp tục triển khai hiệu quả công tác hiện đại hóa hải quan. Đầu tư các thiết bị kỹ thuật hiện đại, phương tiện làm việc tại các địa bàn trọng điểm đảm bảo hạ tầng cho hệ thống công nghệ thông tin nghiệp vụ Hải quan hoạt động ổn định, an toàn, bảo mật. Trong đó, tăng cường sử dụng máy soi container; seal định vị GPS trong giám sát hải quan; triển khai và vận hành hiệu quả hoạt động của trung tâm giám sát trực tuyến...

Hiện nay, thời gian thông quan hàng hóa được rút ngắn từ 4 giờ 30 phút xuống còn 1 giờ 59 phút cho hàng nhập khẩu; từ 21 phút 53 giây xuống còn 4 phút 17 giây cho hàng xuất khẩu. Cục HQĐN xếp vị trí thứ nhất trong nhóm 5 cục hải quan có số thu thuế cao nhất cả nước về trung bình thời gian thông quan giải phóng hàng.

Ngọc Liên