Khúc ca trên đường tuần tra mùa xuân

Thượng tá Nguyễn Tiến Vinh kiểm tra, chỉnh tác phong cho các thành viên đội tuần tra trước giờ xuất phát tuần tra chung.

Vượt cổng trời vào sông Thanh

Cho đến tận bây giờ, đường vào Đồn Biên phòng Sông Thanh (phiên hiệu 663) vẫn là cung đường khó đi nhất trong số 17 đồn Biên phòng của Bộ chỉ huy BĐBP tỉnh Kon Tum. Có lẽ bởi vậy mà phiên hiệu 663 được mọi người đọc hóm hỉnh thành “xấu-xấu-xa”. Biết là sẽ có nhiều trở ngại, thế nhưng, chúng tôi quyết tâm vào được Đồn Biên phòng Sông Thanh khi nghe Đại tá Phạm Văn Lâm, Chủ nhiệm Chính trị BĐBP tỉnh Kon Tum giới thiệu: “Đây là đơn vị duy nhất quản lý địa bàn không có dân. Đóng quân trong rừng, khắp nơi chỉ thấy rừng núi, cây cối và bầu trời, thế nhưng đến đó, các anh chị sẽ thấy lính Biên phòng chúng tôi sống chứ không phải là tồn tại”.

Đội hình xuất phát của Đội tuần tra Đồn Biên phòng Sông Thanh.

Ngay từ ngã 3 Đắk Man (xã Đắk Man, huyện Đăk Glei, tỉnh Kon Tum) chúng tôi đi theo Tỉnh lộ 96- con đường đang được thi công dang dở lại trời mưa phùn, báo hiệu hành trình đầy gian nan. Ranh giới xã Đắk Blô và Đắk Man được “đánh dấu” bằng cổng trời Đắk Blô. Nói là cổng trời vì đứng ở bên này dốc chỉ thấy bầu trời xanh thăm thẳm. Như vậy, để đến được Sông Thanh, chúng tôi phải đi qua “cổng nhà trời”. Thời tiết cũng lạ kỳ, ở bên này cổng trời, mưa lớp nhớp thế nhưng qua phía bên kia thì nắng vàng rực rỡ. Dù vậy, để đi hết được 30 cây số đường thi công dang dở, chúng tôi cũng phải mất gần 3 tiếng đồng hồ mới tới được Trạm Kiểm soát cửa khẩu phụ Biên phòng Đắk Blô (Đồn Biên phòng Sông Thanh). Dừng xe, ngoảnh lại thấy sau lưng và tóc của mình được nhuộm 1 màu đỏ của bụi đất đúng chất Tây Nguyên. Sông Thanh đã “chào” tôi một cách đầy bản sắc riêng như thế.

Hai đội trưởng tuần tra trao đổi, thống nhất kế hoạch tuần tra.

Phía trước Trạm Kiểm soát cửa khẩu phụ Biên phòng Đắk Blô là cột mốc 743, có nghĩa là đường biên giới ở rất gần. Thượng tá Nguyễn Tiến Vinh, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Sông Thanh đang trực tiếp chỉ đạo cán bộ, chiến sĩ làm công tác chuẩn bị cho buổi tuần tra song phương với Đại đội Biên phòng 522 (Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Sê Kông, Lào) vào sáng hôm sau. Thượng tá Nguyễn Tiến Vinh chỉ còn 2 tháng nữa là nghỉ hưu theo chế độ. Bản thân anh cũng vừa trải qua đợt điều trị bệnh dài ngày. Đã có người khuyên anh xin nghỉ sớm, thế nhưng: “Hơn 30 năm quân ngũ, đối với tôi, càng khi sắp rời xa quân ngũ, tôi càng muốn trân trọng từng giây phút còn được phục vụ cho lực lượng. Tôi không muốn bỏ qua, bỏ phí phút giây nào”, Thượng tá Nguyễn Tiến Vinh chia sẻ.

Đường từ Trạm Kiểm soát Cửa khẩu phụ Biên phòng Đăk Blô vào Đồn Biên phòng Sông Thanh gần 10 cây số xuyên qua rừng già, vậy nên Thượng tá Nguyễn Tiến Vinh giục mọi người về sớm. Câu chuyện dọc đường trở nên thú vị khi vị đồn trưởng này có khiếu kể chuyện, dẫn dắt người nghe. Anh bảo, trước đây, Sông Thanh được biết đến là vùng đất 1 năm có 9 tháng mưa, 3 tháng còn lại thì vừa mưa vừa nắng. Nhưng vài năm trở lại đây, biến đổi khí hậu, mưa rất ít và đến giờ phút này thời tiết nắng quả là vô cùng lạ. Thời gian qua, được sự quan tâm của cấp trên, đơn vị được xây dựng cơ bản, có sóng điện thoại di động, có mạng 4G và có điện lưới quốc gia, bởi vậy mà cuộc sống cũng đỡ vất vả hơn rất nhiều.

Đội hình tuần tra kiểm tra cột mốc 742.

Tuy nhiên, ai cũng hiểu rằng, nhu cầu con người cần nhiều hơn thế. Những người lính Biên phòng sẽ sống thế nào, ra sao khi mở mắt ra chỉ thấy núi, cây và bầu trời. Dẫn đi vòng quanh đơn vị, Thượng tá Nguyễn Tiến Vinh chỉ chiếc ao rộng với đàn vịt đang bơi lội tung tăng, giới thiệu vườn rau xanh tốt. Thế nhưng, thích hơn cả là đàn lợn sọc dưa, nhìn qua cũng biết là heo lai rừng. “Nguồn gốc” của đàn lợn này cũng rất thú vị. Đơn vị không nuôi lợn đực để những con lợn nái sẽ “kết đôi” cùng lợn đực hoang dã. Chúng sẽ đẻ ngoài bìa rừng, 1 thời gian sau thì kéo nhau về lại đồn. Đồn Biên phòng Sông Thanh xây được hơn chục năm nhưng nhìn vẫn khang trang nhất là khuôn viên đáp ứng đủ tiêu chuẩn xanh-sạch-đẹp đủ để thấy công sức của bộ đội bỏ ra.

Đường tuần tra mùa xuân

5 giờ sáng, tiếng còi báo thức vang lên, tôi rời giường, nhanh chóng chuẩn bị vì không muốn vì mình mà lỡ nhịp kế hoạch của cả đoàn, nhất là còn phía Bạn Lào. Bộ phận nuôi quân cũng dậy nấu cơm sớm hơn thường ngày nên mọi thứ xong xuôi cũng chỉ mới 7 giờ. Dù kế hoạch chỉ đi trong buổi sáng nhưng lương thực vẫn được chuẩn bị mang theo để đề phòng tình huống xảy ra phải ở lại xử lý. Thiếu tá Vũ Văn Thắng, Chính trị viên nhường cho tôi bộ K20 vì “Đi rừng phải mặc K20, mặc quân phục thường dùng thì cây cối xé toạc lúc nào không biết. Và còn phải đi giầy, tất chống vắt nữa. Rừng già, thời tiết ẩm nhiều vắt lắm chị ạ”.

Giúp nhau vượt qua dốc cao.

Gặp nhau tại cột mốc 742 và hai đội trưởng Thượng tá Nguyễn Tiến Vinh-đội trưởng Đội tuần tra phía Đồn Biên phòng Sông Thanh; Thiếu tá Sỉ Sá Sẳn, Đại đội trưởng, Đội trưởng Đội tuần tra Đại đội Biên phòng 532 cùng thống nhất kế hoạch tuần tra. Theo đó, đội tuần tra chung sẽ tuần tra song phương trên đoạn biên giới từ mốc 742 đến 743, đi theo đường thông tầm nhìn bên phía Việt Nam. Đội tuần tra tiến hành kiểm tra, giám sát các hoạt động theo Hiệp định về quy chế quản lý biên giới và cửa khẩu biên giới trên đất liền giữa hai nước Việt Nam-Lào đã ký kết. Việc tuần tra cũng nhằm phát hiện và xử lý các vụ việc vi phạm quy chế quản lý bảo vệ biên giới, cửa khẩu. Thượng tá Nguyễn Tiến Vinh cho biết, thời gian qua, khu vực biên giới do đơn vị phụ trách, chủ quyền an ninh biên giới luôn được giữ vững. Để có được kết quả đó là do thường đơn vị thường xuyên tuần tra đường biên, cột mốc cả đơn phương và song phương qua đó kịp thời phát hiện các vụ việc, không để bị động, bất ngờ.

Thiếu tá Sỉ Sá Vẳn đã có 15 năm công tác tại Đại đội Biên phòng 532 bởi vậy tiếng Việt của người lính Biên phòng Lào này “đủ dùng” khi cần giao tiếp, anh chỉ dùng phiên dịch khi làm việc. Điều đặc biệt là cán bộ, chiến sĩ của Đại đội Biên phòng 532 rất nhiều người biết tiếng Việt. Những tưởng mọi người đã từng học ở Việt Nam thế nhưng không phải. “Chúng tôi người biết dạy cho người chưa biết và qua quá trình làm việc chung, nhất là qua những đợt tuần tra chung thế này, chúng tôi có cơ hội học hỏi thêm”- Trung úy Ăm Phon Xay- Đại phó Quân sự Đại đội Biên phòng 532 cho biết. Điều này có thể thấy rõ khi trong suốt quá trình tuần tra, những người lính Biên phòng Lào thường hỏi kỹ bằng cả tiếng Lào và tiếng Việt.

Phút giải lao trên đường tuần tra.

Phó đồn trưởng nghiệp vụ, Đại úy Phạm Văn Đại mới nhận công tác vậy nên chuyến tuần tra lần này là cơ hội để đi thông tuyến và gặp gỡ, giao lưu với Bạn Lào trên biên giới. Người miền xuôi nhưng nhìn cách anh đi rừng thì dốc cao, vực sâu không làm khó được người sĩ quan Biên phòng này. Câu chuyện trở nên thú vị hơn khi trong đội hình tuần tra có tới 3 thành viên cùng khóa nhập ngũ với Đại úy Phạm Văn Đại, đó là: Đại úy QNCN A Thành; Đại úy QNCN A Thương và Thượng úy QNCN A Chim. Ba người A Thành, A Thương và A Chim là người dân tộc Giẻ Triêng, sinh ra và lớn lên ở núi, vì thế biết rất nhiều điều thú vị từ rừng. Các anh hướng dẫn mọi người uống nước từ cây, chỉ cho cây kim tuyến (loại thảo dược vô cùng đắt đỏ), cây máu chó (tác dụng bổ máu) hay chè dây để chữa căn bệnh đau dạ dày kinh niên. Sinh sống sát biên giới, có mối quan hệ thân tộc bởi vậy tiếng Giẻ Triêng cũng là tiếng người Lào ở bản Đăk Ba (huyện Đắc Chưng, tỉnh Sê Kông) sử dụng nên đây là ngôn ngữ thứ 3 được đội tuần tra sử dụng sau tiếng Lào và tiếng Việt. Khi ngôn ngữ không còn là rào cản thì khoảng cách giữa con người với con người được kéo lại gần hơn. Có lẽ bởi thế mà con dốc bớt dựng đứng, hẻm vực không còn quá sâu vì chúng tôi hành quân giữa tình đồng chí, đồng đội, tình Việt-Lào anh em.

Bài, ảnh: THANH TRÚC

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Phóng sự Điều tra xem các tin, bài liên quan.