Khám phá bảo tàng trưng bày gần 1.000 hiện vật về Chiến dịch Điện Biên Phủ

Bảo tàng Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ nằm tại Quốc lộ 279 (phố 3, phường Mường Thanh, thành phố Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên).

Nhà Bảo tàng được thiết kế dạng hình nón cụt, phần trang trí xung quanh hình quả trám tượng trưng như tấm lưới ngụy trang của chiếc mũ anh bộ đội, gồm 1 tầng hầm và 1 tầng nổi.

Bảo tàng được khởi công xây dựng từ tháng 10/2012 trên diện tích 22.000m2 và chính thức mở cửa đón khách vào ngày 5/5/2014 sau 19 tháng thi công. Bảo tàng là công trình quy mô, hoành tráng và hiện đại nhất tỉnh Điện Biên hiện nay.

Công trình này có ý nghĩa vô cùng quan trọng về lịch sử, văn hóa cũng như kiến trúc và phần nội dung trưng bày, đảm bảo các yêu cầu về chất lượng, kỹ thuật, xứng tầm với chiến thắng “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”. Những ngày này, người dân và du khách thập phương trở về với Điện Biên và tới thăm Bảo tàng nhân Kỷ niệm 70 năm Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ.

Ngay ở cửa Bảo tàng là lời thơ trong bài "Ba mươi năm đời ta có Đảng" của nhà thơ Tố Hữu để nói về kỳ tích của cả dân tộc Việt Nam khi làm nên thiên sử vàng oanh liệt, đi vào lịch sử nhân loại bằng cuộc kháng chiến trường kỳ.

Tại tầng hầm của Bảo tàng là nơi đón tiếp khách tham quan, không gian học tập, tương tác và các dịch vụ vui chơi giải trí. Những tài liệu, hiện vật (nhiều chất liệu), hình ảnh, bản đồ... được trưng bày cho người dân tham quan.

Các vật dụng như quân phục, súng, đạn, pháo... được thực dân Pháp sử dụng trong suốt thời gian chiến đấu.

Những hình ảnh chân thực về tướng, lính của thực dân Pháp trong thời gian chiếm đóng và chiến đấu tại Điện Biên còn lưu lại, trung bày tại Bảo tàng.

Tài liệu, hiện vật, hình ảnh... trưng bày tại Bảo tàng luôn thu hút người dân và du khách tham quan.

Phần trưng bày này được sắp xếp theo trình tự thời gian, có sự đan xen với lối trưng bày theo bộ sưu tập hiện vật, đã thực sự đáp ứng được cấu trúc chung và yêu cầu nội dung của Chiến thắng Điện Biên Phủ. Hình ảnh kéo pháo của quân và dân Việt Nam được trưng bày tại Bảo tàng.

Pháo cao xạ 37mm được Liên Xô sản xuất viện trợ cho Quân đội Nhân dân Việt Nam. Đây là một trong bốn khẩu pháo cao xạ 37mm của Đại đội 815, Tiểu đoàn 383, Trung đoàn 367, Đại đoàn công pháo 351 đã bắn rơi chiếc máy bay trình sát Moran đầu tiên của thực dân Pháp trên bầu trời Điện Biên Phủ ngày 14/3/1954.

Hình ảnh chân thực mô tả bộ đội khai phá mở đường trong Chiến dịch Điện Biên Phủ.

Đồng bào dân tộc gùi lương thực nuôi bộ đội.

Chiếc xe thồ được sử dụng để vận chuyển hàng hóa, lương thực cùng nhiều vật dụng khác trong thời gian diễn ra chiến dịch.

Pháo lựu 105mm do Mỹ sản xuất và viện trợ cho Quân đội Pháp. Đây là một trong bốn khẩu pháo của Đại đội 806, Trung đoàn 45, Đại đoàn 351 đã được Bộ chỉ huy chiến dịch chọn và giao nhiệm vụ bắn những quả đạn đầu tiên và cứ điểm Him Lam trong trận mở màn của Chiến dịch Điện Biên Phủ, ngày 13/3/1954.

Hình ảnh mô phỏng toàn cảnh cứ điểm I, Trung tâm đề kháng Him Lam.

Sơn pháo 75mm, do Nhật Bản sản xuất viện trợ cho Trung Quốc, sau đó Trung Quốc viện trợ lại cho Quân đội Nhân dân Việt Nam. Đây là khẩu pháo đã phá hủy 5 khẩu pháo 105mm của thực dân Pháp, bắn cháy 1 kho đạn của quân Pháp ở phân khu Trung tâm Điện Biên Phủ, góp phần làm tê liệt toàn bộ Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ.

Hình ảnh mô phỏng về quân lính thực dân Pháp nhớ nhà, dùng bia rượu giải sầu trong quá trình tham gia chiến đấu tại Điện Biên Phủ.

Súng DKZ 75mm của chiến sỹ Tiểu đoàn 130, Trung đoàn 209, Đại đoàn 312 sử dụng chiến đấu trong trận đánh tại cứ điểm đồi D vào tháng 4/1954.

Hình ảnh bộ đội cụ Hồ nghỉ ngơi, học tập được tái hiện tại Bảo tàng.

Hỏa tiên H6 của Trung đoàn 45, Đại đoàn 351 bắn áp chế khu Trung tâm Mường Thanh vào ngày 6/5/1954.

Hình ảnh được khách tham quan chụp ảnh lưu niệm nhiều nhất tại Bảo tàng là lá cờ Quyết chiến Quyết thắng của Quân đội Việt Nam tung bay trên nóc hầm chỉ huy tướng Đờ Cát (De Castries), báo hiệu Chiến dịch Điện Biên Phủ toàn thắng “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”.

Ngoài ra, Bảo tàng còn giành một không gian để tôn vinh các y bác sỹ phục vụ trong Chiến dịch Điện Biên Phủ.

Bên cạnh đó, Bảo tàng dành một phòng trưng bày ảnh chân dung những chiến sĩ có thành tích xuất sắc trong Chiến dịch Điện Biên Phủ được phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang Nhân dân. Đây là cách để trân trọng, tôn vinh và tri ân những anh hùng đã góp phần làm nên chiến thắng quan trọng nhất trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược của quân và dân ta.

Toàn bộ phía trong tầng 2 của nhà Bảo tàng được thiết kế bức tranh panorama, tái hiện lại toàn bộ chiến dịch Điện Biên Phủ bằng những bức tranh được vẽ liên hoàn trên tường trong cùng một không gian.

Với nhiều hạng mục quan trọng bằng mô hình, khối tượng và gần 1.000 tài liệu, hiện vật, hình ảnh… đã khái quát sinh động, sắc nét cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của quân và dân ta trong 56 ngày đêm “khoét núi, ngủ hầm, mưa dầm, cơm vắt” của Chiến dịch Điện Biên Phủ.

Ngọc Tú