Khai mạc Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 43: Truyền tải thông điệp hòa bình và thịnh vượng

Lãnh đạo các nước tại Lễ Khai mạc Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 43.

Phát biểu tại khai mạc Hội nghị, Tổng thống Indonesia Joko Widodo đã kêu gọi ASEAN và các đối tác thúc đẩy hợp tác bình đẳng và cùng có lợi để biến ASEAN thành trung tâm tăng trưởng toàn cầu.

Trong bài phát biểu, Tổng thống Joko Widodo nhấn mạnh ASEAN vẫn luôn giữ vững được tình đoàn kết. Tuy nhiên, đoàn kết không có nghĩa là không có sự khác biệt về quan điểm. Nhà lãnh đạo nước Chủ tịch ASEAN năm 2023 khẳng định sự khác biệt về quan điểm thực sự giúp thúc đẩy nền dân chủ và cho thấy ASEAN là một gia đình, trong đó các thành viên có địa vị ngang bằng nhau. Ông nhấn mạnh bình đẳng thực chất là "giá trị cốt lõi" mà hiệp hội cùng nhau tôn trọng và đề cao trong khuôn khổ đoàn kết và gắn kết để đưa "con tàu vĩ đại ASEAN" tiếp tục tiến về phía trước.

Trước những thách thức ngày càng gia tăng và sự cạnh gay gắt giữa các cường quốc, Tổng thống Joko Widodo khẳng định ASEAN đã nhất trí không trở thành bên ủy nhiệm cho bất kỳ cường quốc nào và sẵn sàng hợp tác vì hòa bình và thịnh vượng.

Cho rằng thế giới như một đại dương quá rộng để có thể một mình chèo lái, nhà lãnh đạo Indonesia kêu gọi "các con tàu khác" cùng hợp lực để đưa ASEAN trở thành "sân chơi hợp tác", tạo lập sự thịnh vượng, ổn định và hòa bình không chỉ cho khu vực mà còn cho cả thế giới.

Ngay sau lễ khai mạc, lãnh đạo các nước ASEAN dự phiên toàn thể Hội nghị Cấp cao ASEAN 43.

Báo cáo tình hình hợp tác ASEAN trong năm qua, Tổng Thư ký ASEAN Kao Kim Hourn cho biết đà tăng trưởng kinh tế khu vực được giữ vững với dự báo tích cực đạt 4,6% trong năm 2023 và 4,9% năm 2024. Thương mại của ASEAN ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng gần 15%, đạt 3.800 tỷ USD. Đầu tư đạt mức cao kỷ lục hơn 224 tỷ đô-la Mỹ.

Tuy nhiên, kinh tế khu vực vẫn tiềm ẩn rủi ro và chịu tác động trực tiếp từ căng thẳng địa chính trị, biến đổi khí hậu, an ninh năng lượng, an ninh lương thực... Trước tình hình đó, ASEAN đang có những chuyển dịch mạnh mẽ theo xu hướng số hóa và phát triển bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh của khu vực và củng cố vai trò mắt xích quan trọng trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Phát biểu tại phiên toàn thể, Giám đốc điều hành Quỹ Tiền tệ Quốc tế Kristalina Georgieva và Chủ tịch Ngân hàng Thế giới Ajay Banga chia sẻ trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn nhiều khó khăn, ASEAN là một điểm sáng với triển vọng lạc quan trong tương lai; nhấn mạnh để hiện thực hóa tâm điểm của tăng trưởng, ASEAN cần đẩy mạnh cải cách chuyển đổi cơ cấu nền kinh tế, dỡ bỏ các rào cản thương mại, đầu tư, chú trọng đầu tư vào sự phát triển con người thông qua giáo dục, y tế, phát triển đồng đều, và thúc đẩy tăng trưởng bền vững. Trước gia tăng cạnh tranh địa chính trị, ý chí, đoàn kết, hợp tác và tin cậy tiếp tục là những giá trị bền vững của chủ nghĩa đa phương, để vượt qua mọi lực cản của phân mảnh và chia rẽ.

Lãnh đạo các nước bày tỏ ủng hộ chủ đề hợp tác của năm nay "ASEAN tầm vóc: Tâm điểm của tăng trưởng" cho thấy một ASEAN chủ động, kiên cường và bản lĩnh. Vượt qua những khó khăn, thách thức, đà xây dựng Cộng đồng ASEAN được giữ vững, tiếp tục ghi những dấu ấn hợp tác mới ở cả 3 trụ cột chính trị-an ninh, kinh tế và văn hóa-xã hội, tạo cơ sở và động lực cho những bước phát triển mạnh mẽ hơn của ASEAN trong tương lai.

Dịp này, các lãnh đạo thông qua nhiều văn kiện quan trọng như tuyên bố phát triển hòa nhập cho người khuyết tật, phát triển gia đình và bình đẳng giới, tăng cường an ninh lương thực, chăm sóc và giáo dục mầm non, Khuôn khổ về Hệ thống điều phối khẩn cấp y tế công cộng ASEAN…, góp phần củng cố các nỗ lực xây dựng Cộng đồng hướng tới người dân và lấy người dân làm trung tâm.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự phiên toàn thể Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 43.

Tại phiên toàn thể, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính thông báo Việt Nam sẽ đăng cai tổ chức Diễn đàn Tương lai ASEAN về phát triển nhanh, bền vững, lấy người dân làm trung tâm.

Thủ tướng khẳng định, với nỗ lực chung, đoàn kết của các nước thành viên và sự dẫn dắt của Indonesia - Chủ tịch ASEAN năm nay, Cộng đồng ASEAN tiếp tục phát triển ổn định, vững vàng với "tầm vóc" ngày càng lớn mạnh, khẳng định vai trò là tâm điểm của tăng trưởng.

ASEAN tiếp tục là điểm sáng về tăng trưởng kinh tế, là trung tâm của các mạng lưới hiệp định thương mại tự do (FTA) và là trung tâm của các cơ chế hợp tác khu vực quan trọng như ASEAN+1, ASEAN+3, Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS)…

Để giữ vững "ASEAN tầm vóc" và là "tâm điểm của tăng trưởng", Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh phải nâng cao tự cường của ASEAN thông qua đẩy mạnh liên kết kinh tế, mở rộng thị trường nội khối, khơi thông các dòng chảy thương mại và đầu tư. Theo đó, Thủ tướng đề nghị các nước ASEAN khẩn trương tháo gỡ các điểm nghẽn và rào cản về chính sách và thể chế, duy trì ổn định chuỗi cung ứng nội khối, nhằm nâng cao sức chống chịu của khu vực trước các tác động, thách thức từ bên ngoài.

Thủ tướng cũng đề nghị các Bộ trưởng Kinh tế ASEAN chỉ đạo quyết liệt việc rà soát, nâng cấp cũng như đàm phán mới các FTA giữa ASEAN với các đối tác, nhằm tạo những xung lực phát triển mới cho nền kinh tế khu vực.

Thủ tướng cho rằng ASEAN cần xác định bảo đảm hòa bình, an ninh, khu vực đầu tiên và trước hết là trách nhiệm và nỗ lực tự thân của chính ASEAN. Muốn vậy, các nước thành viên ASEAN phải nêu cao tinh thần đoàn kết, độc lập, tự chủ, tự cường; và tinh thần này phải được thể hiện bằng cả lời nói và hành động. Chỉ có như vậy, vai trò của ASEAN mới có thể phát huy thực chất và nhận được sự coi trọng trên thực tế của các đối tác, nhất là các nước lớn.

Chiều 5-9, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cùng Lãnh đạo các nước ASEAN và đối tác tham dự phiên khai mạc Diễn đàn ASEAN-Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. Đây là sáng kiến của Indonesia trong năm Chủ tịch ASEAN 2023, với mục tiêu khơi mở tiềm năng và cơ hội tăng cường hợp tác, kết nối cho các nước ASEAN và khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Hữu Chiến