Kết quả Thượng đỉnh Nga-Mỹ: 'Vượt tầm mong đợi'

Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Mỹ Joe Biden trong hành lang của biệt thự La Grange, nơi diễn ra Thượng đỉnh Nga-Mỹ ngày 16/6. (Nguồn: AP/Sputnik)

Đầu tiên là thông cáo chung về ổn định chiến lược. Theo đó, Nga và Mỹ khẳng định ngay cả khi căng thẳng, hai bên vẫn có tiến triển trong thực hiện mục tiêu chung, đảm bảo khả năng dự đoán trong khoảng không chiến lược, giảm thiểu rủi ro xung đột vũ trang và chiến tranh hạt nhân.

Thông cáo chung nêu: “Việc gia hạn Hiệp ước New START là minh chứng cho cam kết kiểm soát vũ khí hạt nhân của chúng tôi. Một khi chiến tranh hạt nhân bùng phát, không ai là người chiến thắng. Chúng tôi cam kết sẽ không để kịch bản đó xảy ra".

Để đạt mục tiêu này, Nga và Mỹ sẽ sớm khởi động đối thoại song phương toàn diện, thực chất và năng động về ổn định chiến lược.

Đáng chú ý, văn bản này thể hiện rằng hai nhà lãnh đạo đã đạt đồng thuận trong một hoặc vài vấn đề, dù mức độ và số lượng vấn đề đạt đồng thuận chưa đủ để có tuyên bố chung.

Đây là tiến triển hợp lý bởi một mặt, trong bối cảnh quan hệ Nga-Mỹ thấp nhất vài năm qua, việc hai bên ra thông cáo chung cho thấy các cuộc gặp đã đạt được kết quả, cụ thể là trong vấn đề ổn định chiến lược.

Mặt khác, nó cũng phản ánh đúng thực trạng quan hệ song phương, với nhiều bất đồng còn tồn tại và khó giải quyết chỉ thông qua một vài cuộc gặp của lãnh đạo cấp cao.

Điều này được phản ánh rõ trong cuộc họp báo riêng rẽ của Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Mỹ Joe Biden.

Cả hai khẳng định sẽ mở rộng hợp tác trong một số vấn đề quan tâm chung như ổn định chiến lược và an ninh mạng, song vẫn thể hiện sự bất đồng trong nhiều câu chuyện khác như nhân quyền, chủ quyền của Nga tại Bắc Cực và xung đột ở Đông Ukraine.

Tại Thượng đỉnh, ông Biden đã tặng ông Putin tác phẩm điêu khắc pha lê về một con bò rừng Mỹ của thương hiệu Steuben Glass (Mỹ). Theo Nhà Trắng, đây là biểu tượng của sức mạnh, đoàn kết và kiên cường. Tổng thống Mỹ còn tặng người đồng cấp Nga một cặp kính phi công do Công ty Randolph (Mỹ) sản xuất. Món quà thể hiện thiện chí của cá nhân ông Biden, người có niềm đam mê mãnh liệt với đồng hồ, xe hơi và những cặp kính râm.

Thứ hai, Thượng đỉnh Nga-Mỹ đã giúp hai nhà lãnh đạo tìm hiểu ranh giới trong các vấn đề nhạy cảm của nhau. Phát biểu tại họp báo, ông Putin nhấn mạnh đã nhận thức rõ hơn lập trường của Mỹ về “lằn ranh đỏ” trong quan hệ song phương, nhưng không chia sẻ chi tiết.

Tương tự, theo ông Joe Biden, quan chức cấp cao hai bên sẽ tiếp tục làm việc để có hiểu biết cụ thể hơn về những giới hạn này.

Một trong các ưu tiên hàng đầu của cả hai nhà lãnh đạo tại Thượng đỉnh là hạ nhiệt căng thẳng, kiểm soát, thảo luận, thậm chí thiết lập cơ chế đối thoại nhằm giải quyết các bất đồng còn tồn tại. Bước đầu tiên trên hành trình đó là củng cố lòng tin, thấu hiểu lập trường và giới hạn của nhau.

Cuối cùng, hai nhà lãnh đạo đã đạt tiến triển trong xây dựng quan hệ cá nhân, tạo tiền đề cho mở rộng hợp tác, giải quyết bất đồng trong tương lai.

Nhận xét về phong cách đàm phán của ông Biden, ông Putin mô tả Tổng thống Mỹ là “đối tác có tinh thần xây dựng và giàu kinh nghiệm”. Đổi lại, ông Biden khẳng định “hiểu rất rõ” ông Putin, dù chỉ là trên khía cạnh công việc.

Do đó, kết quả Thượng đỉnh Nga-Mỹ ngày 16/6 tại Geneva (Thụy Sỹ) có thể được đánh giá là "vượt tầm mong đợi" - nếu so sánh với dư luận phổ chung trước cuộc gặp.

Cuộc gặp đã giúp các bên đạt đồng thuận trong một số vấn đề, hiểu rõ giới hạn của nhau, đồng thời xây dựng nền tảng quan hệ cá nhân, tạo tiền đề cho việc quản lý bất đồng và mở rộng hợp tác trong tương lai.