Huy động nguồn lực thực hiện chuyển đổi năng lượng công bằng
Theo Thứ trưởng Lê Công Thành, JETP là vấn đề mới, vừa là vấn đề chính trị, ngoại giao và kinh tế, vừa là mối quan hệ đối tác toàn cầu với mục tiêu chuyển đổi năng lượng bảo đảm công bằng.
Thực hiện Chương trình hành động về chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí carbon và khí methane của ngành giao thông vận tải, Hà Nội đưa vào vận hành xe buýt điện chạy bằng 100% năng lượng điện, hoàn toàn không phát thải, không có mùi gây say xe và không gây ô nhiễm tiếng ồn đô thị. (Ảnh: Tuấn Anh/TTXVN)
Sáng 27/10, tại Hà Nội, Bộ Tài nguyên và Môi trường cùng Nhóm các đối tác quốc tế (JPG) tổ chức Hội thảo tham vấn hoàn thiện Dự thảo kế hoạch huy động nguồn lực thực hiện Tuyên bố Chính trị thiết lập quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP).
Tham dự hội thảo có đại diện từ các Đại sứ quán, Nhóm các đối tác quốc tế (IPG), các định chế tài chính quốc tế thuộc Liên minh tài chính Glasgow vì mục tiêu phát thải ròng bằng 0 (GFANZ), các tổ chức quốc tế tại Việt Nam, các bộ, ngành liên quan; các thành viên Ban Thư ký JETP, Tổ công tác giúp việc Ban Chỉ đạo quốc gia triển khai thực hiện cam kết của Việt Nam tại Hội nghị Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu lần thứ 26 (COP26)...
Tháng 12/2022, Tuyên bố Chính trị thiết lập quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (Tuyên bố JETP) đã được Việt Nam và các thành viên IPG bao gồm Liên minh châu Âu, Vương quốc Anh và Bắc Ireland, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Liên bang Đức, Pháp, Italy, Canada, Đan Mạch và Na Uy công bố trong khuôn khổ Hội nghị cấp cao kỷ niệm 45 năm quan hệ ASEAN-EU tại Brussels, Bỉ.
Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành cho biết để triển khai thực hiện JETP, Thủ tướng Chính phủ đã thành lập Ban Thư ký thực hiện JETP do Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường làm Trưởng ban.
Phó Trưởng ban là Thứ trưởng các Bộ: Tài nguyên và Môi trường, Kế hoạch và Đầu tư, Công Thương, Tài chính; thành viên gồm đại diện các Bộ, ngành có liên quan.
Ban Thư ký JETP đã thúc đẩy mạnh mẽ việc triển khai thực hiện Tuyên bố JETP, đặc biệt là việc xây dựng Kế hoạch huy động nguồn lực.
Ngày 31/8/2023, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án triển khai thực hiện JETP tại Quyết định số 1009/QĐ-TTg, thiết lập cơ sở pháp lý để Việt Nam thực hiện Tuyên bố JETP.
Đề án đề ra 10 nhiệm vụ trọng tâm gồm: Hoàn thiện thể chế, chính sách thúc đẩy chuyển đổi năng lượng; thúc đẩy chuyển đổi điện than sang năng lượng sạch; phát triển hệ sinh thái công nghiệp và dịch vụ về năng lượng tái tạo; sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; nâng cấp hệ thống truyền tải và phân phối điện, đẩy nhanh lộ trình xây dựng hệ thống điện thông minh và phát triển hệ thống lưu trữ năng lượng; chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí nhà kính của ngành giao thông vận tải; đổi mới sáng tạo, phát triển và chuyển giao công nghệ; bảo đảm công bằng trong chuyển đổi năng lượng; truyền thông, nâng cao nhận thức; thúc đẩy hợp tác, huy động nguồn lực cho chuyển đổi năng lượng công bằng.
Theo Thứ trưởng Lê Công Thành, JETP là vấn đề mới, vừa là vấn đề chính trị, ngoại giao và kinh tế, vừa là mối quan hệ đối tác toàn cầu với mục tiêu chuyển đổi năng lượng bảo đảm công bằng, chuyển đổi công nghệ theo hướng chuyển đổi xanh, giảm phát thải, phát triển kinh tế carbon thấp.
Do đó, Việt Nam cần phối hợp với các đối tác quốc tế xây dựng Kế hoạch huy động nguồn lực thực hiện JETP.
Theo hướng này, Kế hoạch đề ra lộ trình nhằm đạt được các mục tiêu chuyển đổi năng lượng công bằng, các nguyên tắc, tiêu chí ưu tiên lựa chọn dự án đầu tư và huy động nguồn tài chính cần thiết để thực hiện JETP.
Kế hoạch cũng nhằm huy động nguồn lực xác định nhu cầu đầu tư, cơ hội đầu tư mới để phát triển, triển khai các hoạt động chuyển đổi năng lượng công bằng ở Việt Nam.
Đồng thời, tiếp nhận và sử dụng hiệu quả sự hỗ trợ của Nhóm các đối tác quốc tế, Liên minh tài chính Glasgow vì mục tiêu phát thải ròng bằng 0 trong chuyển giao công nghệ, quản trị, đào tạo nhân lực, tài chính cho việc thực hiện JETP.
Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành nhận định, Kế hoạch huy động nguồn lực là bước đầu triển khai thực hiện Tuyên bố JETP, thể hiện mong muốn hợp tác giữa Việt Nam và các đối tác quốc tế nhằm huy động nguồn lực thực hiện chuyển đổi năng lượng công bằng tại Việt Nam, vừa đảm bảo giảm phát thải khí nhà kính, vừa đáp ứng an ninh năng lượng quốc gia, đồng thời đảm bảo khả năng tiếp cận tới các nguồn năng lượng với giá hợp lý đối với đại bộ phận người dân Việt Nam.
Kế hoạch huy động nguồn lực là tài liệu mở, luôn được điều chỉnh, cập nhật và có sự tham gia rộng rãi của mọi tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp phù hợp với ưu tiên phát triển kinh tế-xã hội của Việt Nam và hướng tới mục tiêu đạt phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.
Ông Thomas Wiersing, Đại biện lâm thời Liên minh châu Âu tại Việt Nam đánh giá, mục tiêu đạt phát thải ròng bằng 0 thể hiện tại COP26 cũng như trong Quy hoạch Điện 8 của Chính phủ Việt Nam cho thấy rõ cần phải có biện pháp cụ thể cho tất cả các lĩnh vực thuộc ngành năng lượng cũng như của nền kinh tế.
JETP sẽ là một công cụ hữu hiệu và Kế hoạch huy động nguồn lực sẽ là bước đầu tiên, vạch ra tham vọng, hướng đi, cải cách chính sách và cơ hội giúp thúc đẩy quá trình này.
Đồng quan điểm, ông Mark George, Tham tán Khí hậu Vương quốc Anh, Đại sứ quán Anh cho biết, Kế hoạch huy động nguồn lực là cơ hội để thiết lập một lộ trình hiện thực hóa tham vọng của Việt Nam trong chuyển dịch năng lượng công bằng, theo hướng thúc đẩy tăng trưởng, hỗ trợ đạt được các mục tiêu kinh tế xã hội quốc gia, tăng cường an ninh năng lượng và khả năng cạnh tranh.
Tại Hội thảo, Nhóm đối tác quốc tế IPG, Nhóm GFANZ và các bên liên quan đã đóng góp ý kiến về nội dung của Kế hoạch huy động nguồn lực; góp ý về danh mục các dự án đầu tư, các dự án hỗ trợ kỹ thuật, các hành động chính sách thúc đẩy chuyển đổi năng lượng công bằng giai đoạn 2024-2028...
Trong quá trình xây dựng dự thảo, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Ban Thư ký JETP đã tổ chức các hội thảo tham vấn, thảo luận chuyên sâu với các cơ quan, tổ chức có liên quan gồm các Bộ, ngành, nhóm đối tác quốc tế, liên minh tài chính Glasgow vì mục tiêu phát thải ròng bằng 0, các đối tác phát triển, các tập đoàn, ngân hàng, đại diện nhóm đối tượng chịu tác động của quá trình chuyển đổi năng lượng.
Qua các đợt tham vấn, đến nay, gần 500 ý kiến góp ý của các bên đã gửi đến Ban Thư ký JETP để hoàn thiện Kế hoạch huy động nguồn lực./.
