Huấn luyện viên Troussier 'làm mới những người cũ'

Hoàng Đức (áo đỏ) trong trận giao hữu đội tuyển Việt Nam thắng Palestine 2-0 ngày 11/9.

Và các trận đấu giao hữu quốc tế là cơ hội để chiến lược gia người Pháp có được những mảnh ghép ưng ý cho hệ thống chiến thuật mà ông mong muốn.

Phép thử tinh thần

Ngày 11/9, đội tuyển Việt Nam đã bước vào trận giao hữu với Palestine tại sân Thiên Trường nhằm tìm kiếm đội hình tối ưu cho vòng loại World Cup 2026.

Về chiến thuật, Huấn luyện viên (HLV) Troussier sử dụng sơ đồ quen thuộc 3-4-3 và có nhiều thử nghiệm. Ngay ở vị trí “người gác đền”, ông thầy người Pháp trao cơ hội cho thủ môn mới được triệu tập Đình Triệu thay vì ngôi sao số 1 Đặng Văn Lâm.

Quế Ngọc Hải không có tên trong đội hình xuất phát. Duy Mạnh cùng 2 cầu thủ trẻ là Bùi Hoàng Việt Anh và Nguyễn Thanh Bình tạo thành bộ ba trung vệ. 2 tân binh là Việt Hưng và Trung Hiếu lần lượt được trao cơ hội vào sân.

Trận đấu diễn ra không suôn sẻ trong hiệp 1 nhưng đã kết thúc trọn vẹn ở hiệp 2 nhờ dấu ấn của 2 cầu thủ vào sân thay người. Công Phượng với cú dứt điểm tinh tế đã phá vỡ thế bế tắc, còn Văn Toàn đã tận dụng tốt ưu thế tốc độ để xé toang hàng thủ của Palestine trước khi kiến tạo như đặt để Tuấn Hải ghi bàn.

Đánh bại Palestine với tỉ số 2-0, đội tuyển Việt Nam nối dài mạch thắng dưới thời ông Troussier lên con số 3. Tuy nhiên, điểm nhấn đáng chú ý nhất, thu hút được tranh luận từ các chuyên gia là thử nghiệm của chiến lược gia người Pháp, đẩy Hoàng Đức lên hàng công cùng Tuấn Hải và Quang Hải.

Vẫn biết, Hoàng Đức là cầu thủ đa năng, có thể chơi tốt trong vai trò cầm nhịp, tiền vệ tấn công, thậm chí là tiền đạo nhưng ở đội tuyển Việt Nam, Quả bóng vàng Việt Nam 2021 chưa từng chơi ở bất kỳ vị trí nào trên hàng tiền đạo cho tới trận giao hữu tại Thiên Trường vừa qua.

Qua đó để thấy rằng, HLV người Pháp đang phải đối mặt với bài toán cực kỳ nan giải, đó là sự sa sút, yếu kém của các tiền đạo Việt Nam, đặc biệt là nhân sự cho vị trí trung phong.

Tiến Linh dưới thời ông Park Hang Seo độc chiếm vị trí này và để lại nhiều dấu ấn, song ở V.League 2023, tiền đạo của Bình Dương chỉ ghi vỏn vẹn 2 bàn và chỉ còn là cái bóng của chính mình.

Tiền đạo nội ghi bàn tốt nhất V-League 2023 trong tay ông Troussier là Văn Quyết (8 bàn). Nhưng cầu thủ này không được sử dụng ở trận gặp đội tuyển Palestine.

Việc đội trưởng CLB Hà Nội chỉ đá tốt vai trò hộ công có thể là lý do khiến ông Troussier chưa dùng anh, thay vào đó ưu tiên thử nghiệm vị trí trung phong. Hơn nữa, khó đòi hỏi nhiều hơn từ cầu thủ đã bước sang tuổi 33 như Văn Quyết. Thế nên, Hoàng Đức được chọn, bởi tiền vệ của Viettel còn trẻ, sở hữu thể hình, tốc độ tốt và kỹ năng xử lý bóng xuất sắc trong không gian hẹp.

Tiền đạo Công Phượng ăn mừng bàn thắng trước đội tuyển Palestine.

Mặc dù vậy, kỳ vọng vào sự thay đổi mang tính đột phá của huấn luyện viên Troussier không như ông mong đợi. Hoàng Đức thi đấu lúng túng, gần như vô hại trước hàng thủ Palestine.

Ở giữa sân, Hùng Dũng và Tuấn Anh chơi tròn vai phòng ngự, nhưng thiếu những đường chuyền “sát thương” cho đồng đội tuyến trên. Đội tuyển Việt Nam chỉ chơi tốt trong hiệp 2. Đó là thời điểm tiền đạo Công Phượng vào sân thay Hùng Dũng, Hoàng Đức được trả về vị trí tiền vệ trung tâm sở trường. Lối chơi của đội tuyển Việt Nam mới được tổ chức bài bản, sắc nét hơn.

Với vị trí quen thuộc, Hoàng Đức nhanh chóng chứng tỏ đẳng cấp, có đất thể hiện khả năng sáng tạo. Cú chọc khe tinh tế của cầu thủ “xuất sắc nhất V.League 2023” đã giúp Công Phượng mở tỷ số cho đội tuyển Việt Nam.

Tiếp đến là tình huống chuyền bóng như đặt, tạo cơ hội cho Tuấn Hải đối mặt thủ thành Palestine. Chỉ tiếc rằng tiền đạo của Hà Nội đã bỏ qua cơ hội ăn bàn mười mươi.

Ngoài ra, Hoàng Đức còn gây ấn tượng với vai trò người làm bóng và giữ nhịp trận đấu. Như vậy, có thể thấy đội tuyển Việt Nam không thiếu tiền vệ trung tâm, song không ai có thể làm tốt hơn Hoàng Đức thời điểm này.

Rất khó để Hoàng Đức tiếp tục được đẩy lên đá tiền đạo. Nhưng cũng không thể cho rằng ông Troussier thất bại, bởi tìm kiếm và thử nghiệm là chiến lược tất yếu để nâng cao tính cạnh tranh, tạo nên sự linh hoạt về nhân sự và những toan tính cho giải pháp tình thế.

Chiến lược gia người Pháp có thể không thành công với Hoàng Đức, song ông cho thấy rõ ràng thông điệp về việc đội tuyển Việt Nam sẽ không đi theo lối mòn. Tiến Linh sa sút phong độ, đội tuyển Việt Nam đang đối mặt với vấn đề ở vị trí trung phong. Nếu không giải quyết triệt để vấn đề này, chúng ta khó có thể tiến sâu ở vòng loại World Cup 2026.

Trong bóng đá hiện đại, bàn thắng có thể đến từ mọi vị trí. Vai trò của các trung phong không chỉ hiện diện trong vòng 16m50 chờ bóng và dứt điểm.

Đội tuyển Việt Nam đang có những điều chỉnh ở cả 3 tuyến, đặc biệt là hàng công. Tuấn Hải được đẩy ra đá tiền đạo cánh trái đã ghi bàn ở 2 trận liên tiếp.

Đội tuyển Việt Nam đã thắng cả 3 trận dưới thời huấn luyện viên Troussier, ghi 4 bàn và chưa để lọt lưới. Nhưng ông thầy người Pháp chưa “đóng khung” cho bất cứ vị trí nào với mục tiêu tìm ra đội hình mạnh nhất, biến hóa nhất.

Thủ môn Đình Triệu được huấn luyện viên Troussier bố trí bắt chính thay Văn Lâm trong trận gặp Palestine.

Vực dậy giá trị cũ

Sau trận đấu giao hữu với Palestine, huấn luyện viên Troussier tỏ ra hài lòng khi các học trò thấu hiểu ý đồ chơi bóng của mình, nhưng tất cả cần cố gắng để đáp ứng những đòi hỏi cao hơn.

“Tôi cảm nhận các cầu thủ đã thực hiện được yêu cầu cơ bản đề ra. Nhưng để đạt ở mức độ cao hơn trong kiểm soát trận đấu thì họ sẽ phải cố gắng rất nhiều. Tôi đã có thêm thông tin để hướng tới đợt tập trung trong tháng 10, với sự pha trộn lực lượng đội tuyển quốc gia hiện tại với đội U23 Việt Nam”, ông Troussier phát biểu.

Bóng đá Việt Nam đang thiếu mẫu cầu thủ có thể đảm đương vị trí trung phong. HLV Park Hang Seo khi còn nắm đội tuyển Việt Nam đã nhiều lần “kêu cứu” về vấn đề này khi ở V.League, các chân sút nội ít được ra sân.

Các câu lạc bộ luôn đặt niềm tin vào tiền đạo ngoại để giải quyết khâu ghi bàn. Bài toán đó vẫn chưa có lời giải. Thế nên, ông Troussier phải nỗ lực làm dày lực lượng đội tuyển Việt Nam nói chung, qua đó có nhiều lựa chọn chiến thuật trong từng thời điểm trước những đối thủ cụ thể.

Những cầu thủ đến từ nguồn lực U23 sẽ mang đến sức sống mới cho đội tuyển Việt Nam. Tuy nhiên, chúng ta cũng cần thẳng thắn rằng, với nền tảng bóng đá trẻ hiện nay, rất khó tìm ra gương mặt nào thực sự nổi trội để cùng các đàn anh gánh vác trọng trách ngay ở chiến dịch World Cup 2026, cũng như Vòng chung kết ASIAN Cup 2023.

Bên cạnh chiến lược dài hơi tìm ra nhân tố mới, phải làm mới nhân tố cũ chính là kim chỉ nam cho hành động của chiến lược gia người Pháp, bởi ông đang sở hữu nhiều cầu thủ đẳng cấp nhưng đang ở vào trạng thái bất ổn cả về chuyên môn lẫn tâm lý.

Trước trận gặp Palestine, Công Phượng ở vào giai đoạn khó khăn nhất, anh gần như vô hình trong màu áo đội tuyển và câu lạc bộ.

Cầu thủ từng được coi là “báu vật” của bầu Đức, tài năng nhất của lứa đầu Học viện HAGL - Arsenal JMG gần như không được nhắc đến trong cuộc sống bóng đá. Anh “sống mòn” từng ngày tại câu lạc bộ Yokohama.

Và ngay ở cấp độ đội tuyển, dù vẫn nhận được niềm tin từ các ông thầy nhưng Công Phượng dần đánh mất vị trí chính thức, đồng thời đánh mất luôn thói quen ghi bàn. Nhiều chuyên gia cho rằng, anh không xứng đáng có tên trong danh sách đội tuyển, bởi ông Troussier luôn đề cao tiêu chí phong độ khi tuyển chọn cầu thủ.

Tuy nhiên, chiến lược gia người Pháp vẫn đặt niềm tin vào Công Phượng và ông cho thấy mình đã đúng. Công Phượng được vào sân thay người và thể hiện tài năng bằng bàn thắng phá vỡ thế bế tắc cho đội tuyển Việt Nam.

Theo thống kê, đây là pha lập công đầu tiên của Công Phượng cho đội tuyển Việt Nam sau gần 2 năm “tịt ngòi”. Lần gần nhất tiền đạo này ghi bàn cho đội tuyển là trận thắng Malaysia 3-0 ở vòng bảng AFF Cup 2020 hồi tháng 12/2021.

Kể từ sau trận đấu với Malaysia, Công Phượng đã thi đấu thêm 10 trận cho đội tuyển quốc gia nhưng đều không thể ghi bàn. Giờ thì Công Phượng đang trên hành trình tìm lại chính mình.

Tương tự Công Phượng, Văn Toàn cũng đang phải vật lộn tìm chỗ đứng tại câu lạc bộ Seoul E-Land (Hàn Quốc). Lối thoát cho tiền đạo này là trở lại V-League. Nhiều câu lạc bộ sẵn sàng dang tay đón Văn Toàn.

Nhưng trước mắt, khi được trao cơ hội ở đội tuyển quốc gia, Văn Toàn đã ghi điểm bằng đường kiến tạo dọn cỗ cho Tuấn Hải ghi bàn. Dấu ấn đó bảo đảm cho anh tiếp tục xuất hiện trong đợt tập trung đội tuyển tiếp theo, đồng thời cũng là cách để Văn Toàn khẳng định lại giá trị chuyên môn của bản thân tưởng như đang chìm dần vào quên lãng.

Không chỉ Công Phượng và Văn Toàn, đội tuyển còn có nhiều giá trị khác cần phải “tái tạo”.

Quang Hải là điển hình - cầu thủ lớn của những trận đấu lớn vẫn chưa trở lại chính mình sau quãng thời gian “xuất ngoại”. Và khi trở lại, phong độ của anh chững lại trong màu áo Công an Hà Nội. 1 bàn thắng trong 8 trận ở V.League 2023 cho đội bóng ngành Công an là quá ít với thương hiệu Quang Hải.

Ngay cả khi ghi bàn không phải là thế mạnh của anh, thì dấu ấn của cầu thủ này chưa thật rõ rệt trên hành trình Công an Hà Nội vô địch V.League 2023. HLV Troussier sẽ phải hồi sinh Quang Hải, lấy lại kỹ năng tạo đột biến nhờ những pha xử lý bóng tinh quái và điêu luyện cho tiền vệ sinh năm 1997. Có như thế, đội tuyển Việt Nam mới mang trong mình những mảng miếng tấn công có sắc bén, hiệu quả.

HLV Troussier sẽ làm việc nhiều hơn nữa mới có thể tạo dựng được bộ khung đội tuyển Việt Nam như ý. Bởi không thể một sớm một chiều làm mới một tập thể vốn quá quen và… chiến thắng với một hệ thống chiến thuật.

Xác lập giá trị mới là điều không hề dễ dàng. Nhưng muốn bước ra những sân chơi lớn, ra khỏi vùng an toàn thì phải làm mới mạnh mẽ, triệt để và có chiều sâu.

Theo kế hoạch, đội tuyển Việt Nam sẽ tập trung trở lại vào ngày 2/10. Sau đó, thầy trò huấn luyện viên Troussier sẽ sang Trung Quốc đá giao hữu 2 trận với đội tuyển Trung Quốc (hạng 80 thế giới) vào ngày 10/10 và đội tuyển Uzbekistan (hạng 74 thế giới) vào ngày 13/10.

Đến ngày 14/10, đội tuyển Việt Nam bắt đầu chuyến tập huấn tại Hàn Quốc và đá giao hữu với đội chủ nhà (hạng 28 thế giới) vào ngày 17/10.

Thành Nam