Hợp tác nâng cao năng lực giám định hài cốt trong chiến tranh

Các đại biểu tham quan phòng thí nghiệm tại Trung tâm Giám định ADN.

Tham dự buổi làm việc, về phía Đại sứ quán Mỹ tại Việt Nam có bà Kathryne Bomberger, Tổng Giám đốc Cơ quan Quốc tế về tìm kiếm người mất tích (ICMP); Đại tá Thomas Bouchillon, Tùy viên Quân sự Đại sứ quán Hoa Kỳ; bà Ritu Tariyal, Giám đốc Phòng phát triển hội nhập và hòa hợp, Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID).

Về phía Bộ Ngoại giao, có ông Lê Công Tiến, Giám đốc Cơ quan Việt Nam tìm kiếm người mất tích (VNOSMP).

Giáo sư, Tiến sĩ Chu Hoàng Hà, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, lãnh đạo Viện Công nghệ sinh học, Viện Nghiên cứu hệ gen, Viện Công nghệ thông tin và một số đơn vị liên quan của Viện Hàn lâm cũng có mặt tại buổi làm việc.

Giáo sư, Viện sĩ Châu Văn Minh phát biểu tại buổi lễ.

Giáo sư, Viện sĩ Châu Văn Minh cho biết, với vai trò là đơn vị nghiên cứu và phát triển công nghệ trực thuộc Chính phủ Việt Nam, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã tiên phong ứng dụng công nghệ ADN trong công tác giám định từ hơn 20 năm nay. Trung tâm giám định ADN - đơn vị thuộc Viện Công nghệ sinh học chính thức đi vào hoạt động năm 2019, đã đánh dấu việc mở rộng quy mô, nâng cao chất lượng ứng dụng công nghệ ADN trong giám định hài cốt tại Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam nói riêng và Việt Nam nói chung. Trung tâm hiện là đơn vị phối hợp các đối tác Mỹ thực hiện những hoạt động nghiên cứu khoa học, xây dựng quy trình công nghệ trong khuôn khổ hợp tác nâng cao năng lực giám định hài cốt.

Giáo sư, Viện sĩ Châu Văn Minh cũng nhấn mạnh sự hợp tác hiệu quả giữa Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam và Ủy ban Quốc tế về tìm kiếm người mất tích trong công tác đào tạo và nghiên cứu phát triển các quy trình giám định phù hợp điều kiện Việt Nam. Từ năm 2022, Cơ quan Quốc tế về tìm kiếm người mất tích đã nỗ lực cải tiến công nghệ tách chiết ADN nhân để giải quyết thách thức của Việt Nam đối với các mẫu hài cốt bị phân hủy nặng.

Trước chuyến thăm của Đại sứ Marc Knapper, hai bên đã cập nhật một số kết quả hợp tác và thảo luận về các khả năng tách chiết ADN bằng công nghệ mới do Cơ quan Quốc tế về tìm kiếm người mất tích phát triển và tiềm năng ứng dụng. Thông qua Cơ quan Quốc tế về tìm kiếm người mất tích, Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ dự kiến sẽ trang bị cho Trung tâm giám định ADN một số thiết bị, vật liệu, hóa chất đi đôi với công tác đào tạo các cán bộ trẻ; hợp tác, nghiên cứu xây dựng và phát triển quy trình giám định ADN tiên tiến trên những mẫu hài cốt thu được tại Việt Nam, đặc biệt là những mẫu đã phân hủy nặng trong điều kiện nhiệt đới, phù hợp với điều kiện nhân lực và vật lực tại Việt Nam.

Đại sứ Marc Knapper phát biểu tại buổi lễ.

Phát biểu tại buổi lễ, Đại sứ Marc Knappertái khẳng định cam kết kiên định của Hoa Kỳ trong hỗ trợ những nỗ lực rất đáng trân trọng của Việt Nam về xác định danh tính hài cốt trong chiến tranh. "Chúng tôi sát cánh cùng Việt Nam, cùng nhau nhận thức ý nghĩa sâu sắc của việc đem đến lời giải đáp cho các gia đình đã trải qua hàng thập kỷ ngóng đợi thông tin” - Đại sứ Marc Knapper nói.

Nhắc lại công nghệ giám định DNA bắt nguồn từ công trình đạt giải Nobel về sinh lý học và y học năm 1961 của Watson và Crick, Giáo sư, Viện sĩ Châu Văn Minh cho rằng: "Trên cơ sở phát minh nhân loại đến từ các nhà khoa học Mỹ, với sự ủng hộ của cơ quan trong Chính phủ Việt Nam và Mỹ và nền tảng 10 năm quan hệ hợp tác toàn diện Việt Nam - Mỹ, những kết quả khả quan đang dần hiện hữu từ nỗ lực của các nhà khoa học của chúng ta, hướng tới các giá trị chung là hòa bình, tiến bộ và thịnh vượng”.

Việc giúp Việt Nam nâng cao năng lực giám định ADN và phát triển một hệ thống toàn diện để đối khớp ADN từ hài cốt bị phân hủy nặng với ADN từ các gia đình đang tìm kiếm người thân là những hoạt động trong Sáng kiến Tìm kiếm Người Việt Nam mất tích của Chính phủ Hoa Kỳ, là minh chứng về cam kết của hai quốc gia trong việc tạo dựng một tương lai tốt đẹp hơn cho nhân dân hai nước, góp phần củng cố quan hệ đối tác toàn diện giữa Việt Nam và Hoa Kỳ vừa tròn một thập kỷ.