Hợp tác Mỹ - Trung có thể giúp giải quyết tốt hơn khủng hoảng Biển Đỏ

Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị (trái) và Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan đã có “các cuộc đàm phán trực tiếp rất hữu ích” tại Bangkok. Ảnh: Tân Hoa Xã

Tại cuộc gặp, Cố vấn Jake Sullivan nêu lên mối lo ngại của Mỹ về các cuộc tấn công ở Biển Đỏ; đồng thời bày tỏ mong muốn Bắc Kinh sử dụng ảnh hưởng của mình để gây sức ép đối với các nhân tố liên quan, ám chỉ Iran - quốc gia được cho là có liên quan đến lực lượng Houthi của Yemen - để ngăn chặn mối đe dọa đối với chuỗi cung ứng toàn cầu. Một quan chức của Mỹ sau đó cho biết, Bắc Kinh nói rằng họ đã nêu vấn đề này với bên liên quan và sẽ cố gắng trong khả năng của mình. Tuy nhiên, Washington chưa cảm thấy Trung Quốc thực sự muốn gây sức ép. Trong khi đó, bản thông tin của Bộ Ngoại giao Trung Quốc sau đó nhận định, cuộc đàm phán giữa Cố vấn Sullivan và Ngoại trưởng Vương Nghị là “thẳng thắn, thực chất và hiệu quả.

Cuộc khủng hoảng Biển Đỏ đã bổ sung thêm một khía cạnh mới cho quan hệ Trung Quốc-Hoa Kỳ. Mặc dù có quan điểm khác nhau về cuộc xung đột Israel-Gaza, nhưng cả hai nước đều có lợi ích sống còn trong việc bảo vệ tuyến đường thương mại quan trọng hiện đang bị quân nổi dậy Houthi ở Yemen tấn công. Các chuyên gia cho rằng, mối quan tâm chung này có thể có tác động tích cực trong việc kéo cả hai lại với nhau trong việc tìm kiếm giải pháp và cung cấp nền tảng thúc đẩy hiểu biết và tin tưởng nhiều hơn.

Nỗ lực phối hợp trong việc giải quyết khủng hoảng Biển Đỏ có thể được xây dựng dựa trên sự đồng thuận đạt được giữa Chủ tịch Tập Cận Bình và Tổng thống Joe Biden tại Hội nghị Thượng đỉnh tháng năm ngoái, giúp giải tỏa một loạt các mối liên hệ ngoại giao. Cuộc gặp giữa Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị và Cố vấn An ninh Quốc gia Hoa Kỳ Jake Sullivan là cuộc gặp thứ ba trong vòng 9 tháng qua và là cuộc đối thoại cấp cao nhất kể từ cuộc gặp thượng đỉnh giữa hai nhà lãnh đạo. Giới chức Mỹ xác nhận ông Biden và ông Tập sẽ tiếp tục cuộc gặp đó bằng một cuộc điện đàm “vào mùa xuân này vào một thời điểm nào đó trong những tháng tới”.

Mỹ bước vào năm bầu cử, đồng nghĩa với còn nhiều điều không chắc chắn. Trong tình hình chính trị biến động như vậy, điều có thể xác định mối quan hệ song phương - đặc biệt là mối quan hệ quan trọng như giữa Trung Quốc và Mỹ - đôi khi không chỉ là một cá nhân lãnh đạo mà còn là sự liên lạc thường xuyên và qua kênh giữa các quan chức và quan chức cấp bậc.

Hai bên cần phải làm việc cùng nhau để tạo nên sự hiểu biết và tin tưởng lẫn nhau. Cuộc gặp giữa Wang và Sullivan cùng các cố vấn của họ phản ánh cuộc thảo luận về cách họ cần duy trì đà tăng cường tiếp xúc ngoại giao - bằng chứng cho thấy cả hai bên không chỉ nói về vấn đề này mà còn muốn ổn định mối quan hệ song phương.

Về cuộc khủng hoảng Biển Đỏ, một số người sẽ đặt câu hỏi Trung Quốc có thể hoặc sẵn sàng làm đến mức nào. Trên thực tế, Trung Quốc coi đây là hành vi vi phạm các hoạt động quốc tế thông thường và có lý do để muốn cuộc khủng hoảng được giải quyết sớm hơn, ngay cả khi nước này lên tiếng ủng hộ người Palestine và thế giới Ảrập. Một mặt, cuộc khủng hoảng khiến chi phí vận chuyển cao hơn cho lĩnh vực xuất khẩu đang gặp khó khăn của Trung Quốc. Thông qua hợp tác cùng nhau, Mỹ và Trung Quốc có thể giúp đảm bảo các tuyến đường biển quan trọng.

Quỳnh Vũ