Hơn 1/4 thế kỷ trở lại vùng đất cách mạng

Tác giả và nhà báo Lâm Thanh, Giám đốc Kênh VTV8 - Đài Truyền hình Việt Nam tại đèo Gió, tỉnh Cao Bằng cách đây 27 năm

Chất mộc Cao Bằng

Những ngày cuối năm, từng đợt gió Bắc tràn về, cộng với mưa lạnh tê tái ngay từ khi xuất phát ở tòa soạn. Gió rít, mưa từng đợt quất ràn rạt vào kính xe. Cách đây 27 năm, chúng tôi đi xe máy cũng mất gần một ngày mới đến được Bắc Cạn, nghỉ đêm ở Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh, sáng hôm sau mới tiếp tục di chuyển lên Cao Bằng… Giờ thì đường sá phẳng lì, mới 7h30 phút đã dừng nghỉ chân ở đầu đất Bắc Cạn.

Ăn sáng, đàng hoàng café ở rồi mới leo đèo Giàng, đèo Gió, đèo Cao Bắc … Thiếu tá Vũ Mạnh Hùng - Phó Tổng Biên tập Báo An ninh Thủ đô bảo tôi sao nhớ được nhiều địa danh trên đường thế (?!). Chuyện như tôi đã kể ở trên, là vì cách đây 27 năm, chúng tôi đi công tác bằng xe máy trên cung đường này, điểm đến này, nên rất nhớ đường. Cơ bản là đường sá tốt, chỉ vẫn nguyên xi không thay đổi là những con đường quanh co uốn lượn, cho dù có đi vào đến trung tâm phố thị. Gần tới trưa đã chạm mặt đất Cao Bằng, rẽ trái sang đất Nguyên Bình (nhẽ ra đi tắt qua rừng Trần Hưng Đạo, nhưng vì không thuộc đường, nên cứ đi đường chính cho ăn chắc). Qua Ngọ thì tới thị trấn huyện Nguyên Bình vẫn đang mờ ảo trong làn mưa giăng li ti. Ăn vội nồi miến trứ danh đặc sản Cao Bằng, chúng tôi lại vội vã xuống xã cho kịp giờ chiều làm thủ tục trao quà Tết của Quỹ Thiện Tâm, thuộc Tập đoàn Vingroup gồm 500 suất quà Tết cho 500 hộ dân tộc thiểu số thuộc diện khó khăn của huyện Nguyên Bình.

Vòng vèo đèo dốc ù tai nuốt nước miếng đến được Trụ sở xã thì bà con đã đến khá đầy đủ để các cán bộ Phòng Lao động - Thương binh & Xã hội huyện, xã và đoàn công tác xã hội làm thủ tục trao tặng quà Tết. UBND xã nằm ngay gần Đồn Phai Khắt, nên tôi cũng tranh thủ tản bộ sang tham quan vì là ngày thường, nên một di tích minh chứng cho thắng lợi của một cuộc cách mạng vĩ đại nằm giản dị, khiêm nhường dưới tán cây, không cửa khóa then cài, ai cũng có thể vào tham quan.

Phóng viên An ninh Thủ đô tác nghiệp tại Đồn Phai Khắt, xã Tam Kim, huyện Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng, tháng 12-2022

Đến tối mịt thì chúng tôi cũng về được tới trung tâm Cao Bằng, trời mỗi lúc mưa to hơn về đêm. Mặc mưa, quên gió, tôi vẫn cứ muốn lang thang đêm Cao Bằng để thưởng thức món phở Vịt cách đây 27 năm. Vẫn là một phong vị đúng chất phở Vịt Cao Bằng không lẫn vào đâu ở gần bến xe khách. Cao Bằng vẫn không khác xưa nhiều lắm, chỉ có chăng là nhiều đèn và nhiều màu sắc của các cửa hàng hơn thôi. Vẫn là cái chân chất, mộc mạc của người Cao Bằng không trộn lẫn với đâu.

Trở lại Bản Giốc

Lần trở lại Cao Bằng sau 27 năm này khiến tôi háo hức vì muốn được biết sự đổi thay của một vùng đất trong sự phát triển chung của cả đất nước. Và ngỡ ngàng thật sự…

27 năm trước, Bản Giốc hoang sơ lắm. Đứng cùng mấy đồng chí bộ đội biên phòng Đồn Đàm Thủy còn thấy đàn bò thong dong gặm cỏ nơi chân thác, trong làn khói nước đổ từ trên thác xuống, những đám khói bếp lam chiều… Yên bình thực sự!

Trở lại thác Bản Giốc sau đúng 27 năm (năm 2022)

Giờ thì đã mọc lên nhà hàng, quán xá, điểm đỗ xe, khu du lịch, cửa bán vé, từng đoàn khách du lịch nội địa, nước ngoài với người hướng dẫn viên đi đầu cầm cờ… Vui mắt, vui lòng. Cũng kịp ghi lại những đổi thay của một vùng đất cách mạng. Nhưng thực sự vẫn còn đau đáu nỗi niềm của người làm báo trước sự đổi thay mạnh mẽ của đất nước. Còn Cao Bằng - vùng đất cách mạng, nhiều tiềm năng, nhiều lợi thế. Nhưng vẫn khép nép, e dè, thẹn thùng… dường như vẫn chưa “cởi bỏ” được cho bản thân. Có lẽ thế lại hay (!). Vẫn nguyên cái cảm xúc của hơn 1/4 thế kỷ lên Cao Bằng viết báo. Nhà báo Lâm Thanh, hiện là Giám đốc Kênh VTV8 - Đài Truyền hình Việt Nam và nhà báo Đào Tuấn (hiện công tác tại Báo Lao Động) lúc đó cùng tác nghiệp với tôi cũng vẫn còn nguyên cảm xúc này. Đất nước ta thật hùng vĩ!

Hà Nội - Bản Giốc, tháng 6-2023