Hồi âm bài báo 'Mất nhà vì tin tưởng người thân?': TAND Cấp cao tại Đà Nẵng sửa bản án sơ thẩm

Bà Loan bên ngôi nhà số 28 Trương Định đang bị buộc phải tháo dỡ để trả lại đất cho chủ mới -Ảnh: LÊ MINH

Nội dung vụ kiện được Báo Quảng Trị phản ánh trên số báo ra ngày 26/7/2023 cho thấy: bà Phan Thị Loan, sinh năm 1972 cùng chồng là Phạm Văn Thức, sinh năm 1970 (đã mất), trú tại số nhà 28 Trương Định, Khu phố 6, Phường 1, TP. Đông Hà lập hợp đồng bằng miệng để nhận chuyển nhượng QSD một thửa đất với ông Phạm Đình Thi, sinh năm 1976, hiện trú tại số 22 Hai Bà Trưng, phường Tây Sơn, TP. Pleiku, tỉnh Gia Lai (ông Thi là em ruột của ông Thức). Thửa đất hai bên thực hiện giao dịch có diện tích 113 m2 , thửa số số 269, tờ bản đồ số 19, tại Khu phố 6, Phường 1, TP. Đông Hà và được cấp giấy chứng nhận QSD (CNQSD) đất số BP 370706 ngày 26/11/2014 mang tên ông Phạm Đình Thi. Giá trị chuyển nhượng là 400 triệu đồng.

Sau khi nhận chuyển nhượng, vợ chồng ông Thức, bà Loan đã tiến hành xây dựng một ngôi nhà bán kiên cố với diện tích hơn 150 m2 trong đó phần diện tích xây dựng trên thửa đất số 269 là 93 m2, hoàn thành đầu năm 2016, đồng thời liên tục liên lạc với ông Thi để hoàn tất các thủ tục pháp lý về chuyển QSD đất nhưng ông Thi không phối hợp. Giữa năm 2016, ông Thức lâm bệnh nặng và điện thoại hối thúc em trai làm thủ tục chuyển nhượng.

Trong file ghi âm đàm thoại với anh trai mình, ông Thi thừa nhận đã nhận đủ số tiền 400 triệu đồng và động viên anh trai không phải lo lắng, sẽ không có tranh chấp xảy ra. Tuy nhiên, cuối năm 2016 ông Thức mất, ông Thi đã thay đổi lời hứa với ông Thức, tiến hành lập hợp đồng tặng cho QSD đất đối với thửa đất kể trên cho người anh trai cả là ông Phạm Đình Công, sinh năm 1966, trú tại số nhà 26 Trương Định (hộ liền kề) và đang sang tên đổi chủ trên thửa đất gia đình bà Loan đã xây nhà.

Từ đó xảy ra tranh chấp và ông Phạm Đình Công đứng đơn khởi kiện yêu cầu bà Loan tháo dỡ ngôi nhà đã xây trên thửa đất, đồng thời trả lại diện tích 113 m2 đất cho ông Công. Quá trình thụ lý và giải quyết, TAND TP. Đông Hà chuyển nội dung vụ án lên TAND tỉnh để xét xử theo thẩm quyền đối với việc hủy giấy CNQSD đất đã cấp cho ông Phạm Đình Công vì trên thửa đất đã có tài sản của bà Loan xác lập trước đó để đảm bảo giải quyết đúng đắn vụ án dân sự.

Tuy nhiên, bản án sơ thẩm chấp nhận đơn khởi kiện của ông Công, buộc bà Loan phải tháo dỡ ngôi nhà và trả lại thửa đất diện tích 113 m2 cho ông Công, mặc dù đại diện Viện kiểm sát nhân dân tỉnh tại phiên tòa có quan điểm ngược lại.

Thấy quyền lợi bị xâm phạm, bà Loan đã kháng cáo bản án sơ thẩm. Tại phiên xét xử phúc thẩm mới đây, TAND Cấp cao tại Đà Nẵng đã xem xét và tiến hành sửa bản án sơ thẩm. Theo đó, Tòa án Cấp cao tại Đà Nẵng nhận định rằng, trên thửa đất số 269, gia đình bà Loan đã xây dựng công trình nhà ở rộng 93 m2 kiên cố, phần bán kiên cố có diện tích 24 m2 .

Việc cấp sơ thẩm tuyên buộc bà Loan tháo dỡ toàn bộ công trình để trả lại đất cho ông Công là không thỏa đáng, gây lãng phí lớn, ảnh hưởng đến quyền lợi của đương sự. Căn cứ chứng thư thẩm định giá thì giá trị tài sản còn lại sau khấu hao, là 172.698.000 đồng, bao gồm phần xây dựng kiên cố là 152.698.000 đồng, phần bán kiến cố là 20.000.000 đồng. TAND Cấp cao tại Đà Nẵng công nhận ông Công có QSD đối với thửa đất số 269, đồng thời phải trả cho bà Loan số tiền 172.698.000 đồng.

Trao đổi với phóng viên, luật sư Võ Ngọc Mậu, Văn phòng Luật sư Tín Pháp cho rằng, cả hai bản án của hai cấp xét xử chưa thật khách quan, ảnh hưởng đến quyền lợi của đương sự và khó thi hành trên thực tế.

Vì thực tế có việc giao dịch chuyển QSD đất giữa gia đình bà Loan và ông Thi. Bên cạnh đó, trên cùng hai thửa đất, gia đình bà Loan đã xây dựng công trình nhà ở với diện tích hơn 150 m2, với kết cấu, công năng sử dụng không thể tách rời.

Chính vì vậy, việc cấp phúc thẩm tuyên buộc bà Loan giao phần công trình có diện tích 93 m2 cho ông Công là khó thi hành trên thực tế. Về phía bà Loan cũng đã có đơn gửi các cơ quan chức năng để kiến nghị xem xét lại bản án theo thủ tục giám đốc thẩm.

Thảo Uyên