Hiệp ước Abraham giữa Israel và UAE, Bahrain: Dấu ấn sau 3 năm thực thi

***

Trong tháng này, chúng ta đánh dấu một mốc quan trọng đối với Trung Đông và Bắc Phi: ba năm kể từ khi ký kết Hiệp ước Abraham giữa Israel và Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) và Bahrain, dưới sự bảo trợ của chính phủ Mỹ, cùng với Marốc vào tháng 12/2020.

Cờ UAE - Israel. Ảnh: Gtreview.

Chất xúc tác cho hiệp ước lịch sử này là quyết định đầy ý nghĩa của các bên để thúc đẩy một tương lai ổn định và thịnh vượng cho Trung Đông.

Hiệp ước đã mở ra một thời kỳ mới của bình thường hóa và hòa bình vốn không chỉ kết nối các chính phủ lại mà còn đoàn kết người dân, bất chấp sự khác biệt về ngôn ngữ, tôn giáo, văn hóa và nhiều khía cạnh khác.

Cho đến nay, Hiệp ước Abraham mới chỉ cho chúng ta thấy một cái nhìn sơ qua về tiềm năng đầy đủ của sự hợp tác khu vực. Dẫu vậy, khối lượng thương mại giữa Israel và các nước Trung Đông khác đã tăng 74% từ năm 2021 đến năm 2022. Một ví dụ khác là ngành du lịch, mà trước đây gần như không tồn tại, đã tăng vọt. Năm 2021, số lượt du khách từ Israel đến UAE tăng 172%. Trong khi đó, số lượng người Israel bay đến Bahrain từ khi có các chuyến bay thẳng đã tăng đột ngột.

Hiệp ước cũng có tác động đáng kể trong việc củng cố quan hệ của Israel với các nước láng giềng, từ đó nâng cao sự ổn định khu vực. Ví dụ, thỏa thuận Thịnh vượng Xanh dương & Xanh lá giữa Israel, UAE và Jordan đã quyết định rằng một trạm điện mặt trời cung cấp 600MW điện xanh cho Israel sẽ được thành lập tại Jordan, trong khi đổi lại, một nhà máy khử muối tại Israel sẽ cung cấp 200 triệu mét khối nước cho Jordan.

Sáng kiến mới đây về Hành lang Kinh tế kết nối châu Âu với châu Á, với Israel đóng vai trò quan trọng, sẽ mở đường cho cơ hội hòa bình tiếp theo giữa Israel và các nước Trung Đông.

Ở một khu vực mà 65% dân số dưới 30 tuổi, việc tạo cơ hội cho thế hệ trẻ là yếu tố quan trọng để ngăn ngừa bất ổn. Với mục tiêu đó, các đoàn đại biểu thanh niên trao đổi đã bắt đầu khuyến khích gắn kết giữa các nhà lãnh đạo của tương lai và đặt nền móng cho sự hợp tác trong những thập kỷ tới.

Điều quan trọng là thanh niên của các quốc gia liên quan đã hết sức đồng thuận với các nguyên tắc chấp nhận, hợp tác và hòa bình vốn được đặc biệt nhấn mạnh trong hiệp ước, cho khu vực thấy rằng những lý tưởng này là những trụ cột của tương lai.

Hiệp ước Abraham khuyến khích sự hợp tác và giáo dục. Vào mùa hè năm 2022, Đại học Ben-Gurion ở Israel đã chào đón sinh viên từ Marốc. Ngoài ra, một số sinh viên người UAE đã đăng ký vào các trường đại học Israel. Bahrain cũng đã thể hiện sự nhiệt tình với triển vọng về các hoạt động giáo dục chung và ký kết một số hiệp ước với Israel để thúc đẩy việc trao đổi sinh viên và giáo sư.

Một ví dụ đáng chú ý về cách những sáng kiến này có thể thúc đẩy sự hiểu biết chung là sau khi Ngoại trưởng UAE Sheikh Abdullah bin Zayed Al Nahyan thăm Trung tâm Tưởng niệm Holocaust Yad Vashem ở Jerusalem, UAE đã tích hợp giáo dục về Holocaust vào chương trình học của họ như một môn học bắt buộc. Điều này chứng tỏ khả năng của Hiệp ước Abraham thúc đẩy sự cùng tồn tại và sự khoan dung về tôn giáo.

Hiệp ước Abraham đã chứng tỏ sức mạnh của sự đoàn kết trong việc truyền cảm hứng và đem lại những cơ hội. Chúng dẫn đường cho một tương lai tiềm năng của khu vực và chứng tỏ rằng khi cả lãnh đạo lẫn người dân bình thường ưu tiên hòa bình và hợp tác, một tương lai tốt hơn cho Trung Đông là hoàn toàn có thể.

Israel hy vọng nhiều quốc gia khác sẽ tham gia vào nỗ lực này, tạo ra một tương lai tươi sáng cho tất cả con em chúng ta.

Đại sứ Israel tại Việt Nam Yaron Mayer