Hành trình phát triển pháp luật bảo vệ người tố giác trong chống tham nhũng

Chính sách khen thưởng người tố giác vi phạm thuế

Năm 1951, Hàn Quốc ban hành chương trình khen thưởng người tố giác đầu tiên có tên: Chương trình khen thưởng người cung cấp thông tin trốn thuế, do Cơ quan thuế quốc gia (NTS) đưa ra. Chương trình này cho phép một cá nhân có thông tin quan trọng về các hành vi vi phạm pháp luật và thuế có thể cung cấp bằng chứng cho NTS. Nếu bằng chứng của người tố cáo đủ để truy tố thành công dẫn đến các biện pháp trừng phạt bằng tiền vượt quá 50 triệu KRW (khoảng 44.000 USD), thì người tố giác có thể nhận được một khoản tiền thưởng từ 5% đến 20% số tiền thu được.

Để đáp ứng các yêu cầu cơ bản của Chương trình khen thưởng, người tố giác phải cung cấp bằng chứng đáng tin cậy. Theo NTS, người tố giác có thể nhận được khoản tiền thưởng trong vòng hai tháng sau khi vụ kiện tụng kết thúc và sau khi NTS nhận được số tiền cần thiết từ đối tượng vi phạm thuế. Danh tính của người tố cáo, dù là công dân trong nước hay nước ngoài, sẽ được giữ bí mật để bảo đảm an toàn cho họ.

Năm 2012, NTS đã ban hành Chương trình khen thưởng báo cáo tài khoản tài chính nước ngoài, cho phép cá nhân được khiếu nại liên quan đến vi phạm báo cáo tài khoản tài chính nước ngoài, như không báo cáo tài khoản hoặc báo cáo không chính xác. Chủ tài khoản tài chính nước ngoài là người cư trú hoặc tập đoàn trong nước có cổ phiếu, trái phiếu, tiền mặt, hợp đồng bảo hiểm có giá trị theo tài khoản tài chính nước ngoài, bao gồm: tài khoản ngân hàng, tài khoản chứng khoán, hàng hóa tương lai hoặc bất kỳ tài khoản tài chính khác do các tổ chức tài chính nước ngoài tạo ra. Tuy nhiên, chương trình này chỉ liên quan đến các tài khoản tài chính nước ngoài vượt quá 1 tỷ KRW (khoảng 88 triệu USD) vào bất kỳ thời điểm nào.

Tương tự như Chương trình khen thưởng người cung cấp thông tin về trốn thuế, những người tố giác sẽ nhận được khoản tiền thưởng trong vòng hai tháng sau khi vụ kiện kết thúc và sau khi NTS nhận được số tiền cần thiết từ người nộp thuế quá hạn. Phần thưởng sẽ tương đương từ 5% đến 15% số tiền thu được mà Chính phủ thu được.

Nguồn: ITN

Tố giác tham nhũng trong khu vực công

Năm 2008, Hàn Quốc thông qua Luật Phòng, chống tham nhũng và thành lập, quản lý Ủy ban Chống tham nhũng và quyền công dân (Luật ACRC) để khuyến khích những ai phát hiện thấy hành vi tham nhũng trong khu vực công có thể tố giác mà không sợ bị trả thù. Theo đạo luật này, Ủy ban Chống tham nhũng và dân quyền (ACRC) được thành lập trên cơ sở hợp nhất các cơ quan Thanh tra Hàn Quốc, Ủy ban Độc lập chống tham nhũng Hàn Quốc và Ủy ban Khiếu nại hành chính trực thuộc Thủ tướng.

Để nộp đơn khiếu nại liên quan đến một hoặc nhiều cơ quan chính phủ, người tố cáo phải báo cáo với Trung tâm Tư vấn khiếu nại Chính phủ, làm rõ chủ đề mà họ đang báo cáo và nếu có thể, cung cấp bằng chứng về khiếu nại của họ để được bảo vệ.

Sau khi gửi khiếu nại, người tố cáo có thể yêu cầu ACRC thực hiện các biện pháp bảo vệ như bảo vệ bí mật, việc làm, an toàn thể chất và giảm nhẹ trách nhiệm. Theo luật, nếu một người tố cáo bị phân biệt đối xử tại nơi làm việc, họ có thể yêu cầu ACRC thực hiện có các biện pháp bảo vệ cần thiết trong công việc cho họ. ACRC có thể trực tiếp áp dụng hình phạt 10 triệu KRW đối với đối tượng kỷ luật người tố giác. Bất kỳ đối tượng nào trả thù người tố giác mà không tuân theo yêu cầu của ACRC, họ sẽ bị phạt tù lên tới 1 năm hoặc phạt tiền không dưới 10 triệu KRW.

Chương trình tố giác của Hàn Quốc có cách tiếp cận độc đáo về vấn đề bồi thường vì người tố cáo có thể nhận được cả giải thưởng và phần thưởng. Để nhận được giải thưởng, người tố cáo phải được tổ chức công hoặc ACRC giới thiệu theo quy định của Luật Khen thưởng và huy chương. Thông thường, người tố cáo sẽ nhận được phần thưởng không vượt quá 200 triệu KRW, nếu việc tiết lộ của họ mang lại lợi ích tài chính đáng kể cho Chính phủ hoặc mang lại lợi ích cho công chúng. Phần thưởng có thể dao động từ 4% đến 20% số tiền thu hồi được với phần thưởng tối đa là 3 tỷ KRW.

Đặc biệt, ACRC còn sửa đổi một luật chống tham nhũng quan trọng, cho phép công dân sử dụng luật sư “ủy quyền” để thay mặt họ nộp báo cáo nhằm giữ bí mật danh tính của họ. Chính phủ sẽ thanh toán các khoản phí pháp lý này.

Tố giác tham nhũng trong khu vực tư nhân

Luật ACRC không bảo vệ được những người tố cáo trong khu vực tư nhân cũng như không áp dụng khen thưởng cho các hành vi tố giác ở khu vực này. Để loại bỏ lỗ hổng nói trên, Luật Bảo vệ người tố giác vì lợi ích cộng đồng đã được thông qua vào năm 2011. Luật cho phép người tố giác báo cáo các hành vi vi phạm của khu vực tư nhân như vi phạm sức khỏe và an toàn của cộng đồng, môi trường, lợi ích người tiêu dùng và cạnh tranh công bằng…

Người tố giác có thể báo cáo một cách bí mật cho Trung tâm Tư vấn khiếu nại Chính phủ. Luật cấm bất kỳ ai tiết lộ hoặc công khai thông tin cá nhân của người tố giác tiềm năng hoặc bất kỳ sự thật nào có thể nhận dạng họ. Nếu người tố giác cảm thấy sự an toàn của họ đang gặp nguy hiểm, ACRC có thể yêu cầu cảnh sát áp dụng các biện pháp bảo vệ. Người tố giác cũng có thể yêu cầu ACRC khôi phục vị trí công việc của mình nếu họ bị trả thù tại nơi làm việc. Nếu bất kỳ ai vi phạm luật, họ có thể bị phạt tù không quá 3 năm hoặc bị phạt tiền không quá 30 triệu KRW.

ACRC cũng cung cấp quỹ cứu trợ cho người tố giác nếu họ phải chịu bất kỳ thiệt hại hoặc chi phí nào liên quan đến điều trị y tế, di dời nơi ở, kiện tụng, mất lương hoặc các lý do khác liên quan đến việc tố cáo của họ. Ngoài ra, nếu việc tiết lộ của người tố giác vì lợi ích công trực tiếp dẫn đến việc thu hồi doanh thu, ACRC sẽ trao cho người tố giác phần thưởng lên tới 3 tỷ KRW (khoảng 3 triệu USD).

Thái Anh