Hàng chục nghìn tỷ đồng tín phiếu bắt đầu đáo hạn mỗi ngày, thanh khoản ngân hàng ra sao?

Hôm nay là ngày đáo hạn đợt phát hành tín phiếu đầu tiên sau chuỗi phiên "hút tiền" được Ngân hàng Nhà nước thực hiện từ 21/9. Lượng trái phiếu đáo hạn hôm nay có quy mô 9.995 tỷ đồng với lãi suất trúng thầu là 0,69%/năm.

Cụ thể, liên tiếp từ ngày 21/9 đến nay, Ngân hàng Nhà nước đều đặn phát hành tín phiếu mỗi ngày, với kỳ hạn 28 ngày. Tổng quy mô tín phiếu đang lưu hành sau đợt hút tiền về gần đây là hơn 255.000 tỷ đồng, cao nhất kể từ năm 2014.

Điều này cũng có nghĩa từ ngày 19/10 trở đi, lượng tín phiếu đã được phát hành trong 20 phiên vừa qua sẽ lần lượt được đáo hạn, số tiền tương ứng cũng sẽ được bơm lại thị trường.

Hàng trăm nghìn tỷ đồng sắp được bơm trở lại hệ thống ngân hàng.

Hoạt động này, theo các chuyên gia, là cách cơ quan điều hành gián tiếp tác động lên tỷ giá - vốn diễn biến căng thẳng. Thực tế, tỷ giá USD đã “nóng” lên kể từ tháng 8 và đến ngày 19/10, tỷ giá trung tâm đã lên tới 24.100 đồng và tại các ngân hàng thương mại đang bán ra ở khoảng 24.700 đồng/USD, tương đương tăng khoảng 4% so với đầu năm.

Do đó, động thái hút tiền qua kênh tín phiếu có thể làm giảm bớt ảnh hưởng của hoạt động kinh doanh lãi suất khi chênh lệch lãi suất VND - USD duy trì ở mức cao, khoảng 5% đối với các kỳ hạn dưới 1 tháng.

Nếu Ngân hàng Nhà nước liên tục thực hiện chào thầu tín phiếu có thể tác động đến trạng thái thanh khoản ngắn hạn, qua đó gián tiếp kiểm soát lãi suất liên ngân hàng và chênh lệch lãi suất VND - USD trên thị trường này. Với kỳ hạn ngắn, động thái hút tiền từ các đợt phát hành tín phiếu sẽ chuyển thành bơm tiền khi đáo hạn.

Tuy nhiên, trong bối cảnh thanh khoản của hệ thống tiếp tục dư thừa, chênh lệch lãi suất VND - USD vẫn nới rộng như hiện nay, dự báo Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục phát hành tín phiếu để hút bớt thanh khoản dư thừa và điều tiết chênh lệch tỷ giá.

Thực tế là sát ngày những lô tín phiếu đầu tiên đáo hạn, Ngân hàng Nhà nước đã có động thái tăng cường độ hút tiền. Nếu như 9 phiên giao dịch đầu tháng 10 đều ghi nhận quy mô hút tiền không quá 10.000 tỷ đồng/phiên thì từ ngày 12 – 16/10, Ngân hàng Nhà nước đã nâng lên 20.000 tỷ đồng/phiên. Tiếp đến ngày 17/10, giá trị tín phiếu trúng thầu đạt 17.950 tỷ đồng, phiên giao dịch ngày 18/10 đạt 12.050 tỷ đồng, với lãi suất ở mức 1%/năm.

Trong báo cáo đầu tuần, Bộ phận phân tích của Công ty chứng khoán SSI (SSI Reseach) cho rằng sau giai đoạn bị ảnh hưởng bởi yếu tố mùa vụ, thanh khoản hệ thống đã quay về trạng thái dồi dào và khiến cho mặt bằng lãi suất liên ngân hàng hạ nhiệt nhanh chóng.

Lãi suất liên ngân hàng kỳ hạn qua đêm tới cuối tuần trước đã giảm về mức 0,35%/năm và nới rộng chênh lệch với lãi suất USD lên 450 điểm cơ bản, tạo áp lực lên tỷ giá. Sau động thái hút bớt thanh khoản liên tục, lãi suất liên ngân hàng qua đêm tới phiên 17/10 đã tăng lên 0,76% trong khi trước khi Ngân hàng Nhà nước phát hành tín phiếu, lãi suất qua đêm trên liên ngân hàng ở mức rất thấp, chỉ dưới 0,2%.

Thanh Hoa