Hàn Quốc bán hàng sang Mỹ nhiều hơn sang Trung Quốc

Xe của hãng Hyundai đang chờ chuyển lên tàu xuất khẩu ở cảng Ulsan của Hàn Quốc. Ảnh: Yonhap

Theo dữ liệu của Ngân hàng trung ương Hàn Quốc (BoK) công bố hôm 21-6, trong năm 2022, hàng hóa xuất khẩu từ Hàn Quốc sang Trung Quốc giảm gần 10% so với năm trước đó, xuống còn 122 tỉ đô la Mỹ. Ngược lại, xuất khẩu hàng hóa của Hàn Quốc sang Mỹ tăng 22% trong cùng kỳ, lên con số 139 tỉ đô la. Đây là lần đầu tiên sau 18 năm, xuất khẩu hàng hóa của Hàn Quốc sang Mỹ cao hơn so với sang Trung Quốc. Mỹ giờ đây trở thành thị trường xuất khẩu lớn nhất của Hàn Quốc, ngôi vị bị Trung Quốc chiếm vào năm 2004.

Số liệu xuất khẩu trên phản ánh nhu cầu tăng vọt của Mỹ đối với xe hơi của các thương hiệu Hàn Quốc, cũng như xuất khẩu bán dẫn sang Trung Quốc sụt giảm mạnh trong cơn suy thoái của ngành chip nhớ toàn cầu.

Mỹ là nước duy nhất trong số 10 đối tác thương mại hàng đầu mà Hàn Quốc đạt được kim ngạch xuất khẩu tăng liên tục trong 5 năm qua. Với sự dẫn dắt của các nhà sản xuất pin LG Energy Solution, SK On, Samsung SDI, và Công ty năng lượng mặt trời Hanwha Q-Cells, các công ty Hàn Quốc cũng là một trong nhóm nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất trong lĩnh vực công nghệ sạch và bán dẫn ở Mỹ.

Ngược lại, tầm quan trọng của thị trường Trung Quốc đang giảm dần. Một báo cáo nghiên cứu của Hiệp hội Thương mại quốc tế Hàn Quốc (KITA), công bố trong tháng này, cho thấy kể từ năm 2021, tỷ trọng xuất khẩu của Hàn Quốc sang Trung Quốc suy giảm trong các lĩnh vực gồm sản phẩm dầu thô, hóa dầu, thép, phụ tùng ô tô và màn hình.

Trong ba tháng đầu năm 2023, xuất khẩu sang Trung Quốc lần đầu tiên giảm xuống dưới 20% tổng kim ngạch xuất khẩu của Hàn Quốc kể từ năm 2005, theo KITA. Xuất khẩu của Hàn Quốc sang Trung Quốc đã giảm liên tục trong 12 tháng qua.

Các nhà phân tích của Trung tâm Tài chính quốc tế Hàn Quốc (KCIF) cho rằng sự suy giảm xuất khẩu mang tính cấu trúc sang Trung Quốc là do chiến lược “Sản xuất ở Trung Quốc 2025”, trong đó, Bắc Kinh sử dụng trợ cấp để thúc đẩy sản xuất máy móc và các dụng cụ chính xác trong nước.

Tháng trước, phát biểu trước Quốc hội Hàn Quốc, Rhee Chang-yong, Thống đốc BoK, nói: “Nhiều doanh nghiệp Trung Quốc đang sản xuất hàng hóa trung gian mà chúng ta xuất khẩu phần lớn. Sự hỗ trợ kéo dài hàng thập niên mà nền kinh tế Hàn Quốc nhận được từ cơn bùng nổ kinh tế của Trung Quốc đã biến mất. Khả năng cạnh tranh của chúng ta trở nên yếu hơn so với trước đây. Đảm bảo khả năng cạnh tranh với Trung Quốc trong trung và dài hạn là một vấn đề quan trọng”.

Ông cho biết thêm các nước châu Á khác như Nhật Bản và Việt Nam cũng gặp phải các vấn đề tương tự khi bán các sản phẩm công nghiệp sang Trung Quốc.

Trong cuộc phỏng vấn với Financial Times hồi năm ngoái, Bộ trưởng Thương mại Hàn Quốc Ahn Duk-geun cho rằng chính sách của Bắc Kinh nhằm “can thiệp tùy tiện vào các doanh nghiệp” cũng như chính sách thay thế nhập khẩu “lưu thông kép” (tăng cường năng lực tự cung tự cấp và sức tiêu thụ nội địa) là những yếu tố quan trọng nhất khiến các công ty nước ngoài giảm tiếp xúc với Trung Quốc.

Ông nói thêm rằng, trong thấp niên tới, cấu trúc thương mại giữa Hàn Quốc và Trung Quốc sẽ thay đổi theo hướng chuyển xuống các mặt hàng nằm ở vị trí thấp hơn trong chuỗi giá trị do các công nghệ nhạy cảm ngày càng được kiểm soát.

Park Chong-hoon, trưởng bộ phận nghiên cứu Hàn Quốc ở Ngân hàng Standard Chartered, nhận định: “Đã có sự thay đổi cấu trúc trong quan hệ kinh tế Hàn Quốc-Trung Quốc trong những năm gần đây khi các công ty Trung Quốc, với sự hỗ trợ của Bắc Kinh, đã tiến lên trong chuỗi giá trị công nghệ”.

Ông cũng lưu ý rằng mặt hàng xuất khẩu quan trọng nhất của Hàn Quốc sang Trung Quốc là chip cao cấp, hiện đang trải qua thời kỳ suy thoái. Khi lĩnh vực công nghệ thông tin toàn cầu phục hồi trở lại, xuất khẩu của Hàn Quốc sang Trung Quốc được kỳ vọng sẽ cải thiện. Trong 3 năm qua, chip bán dẫn chiếm 30% kim ngạch xuất khẩu của Hàn Quốc sang Trung Quốc.

Theo Financial Times, Korea Economic Daily

Lê Linh