Góc nhìn chuyên gia chứng khoán tuần mới: Những nguyên tắc đầu tư để chiến thắng thị trường

Sau những phiên sôi động kể từ đầu năm, thị trường đã có phiên điều chỉnh cuối tuần, điều này cũng không quá bất ngờ với thị trường vì những pha điều chỉnh đã nằm trong dự báo. Liệu xu hướng đảo chiều có diễn ra trong tuần tới, theo các ông bà?

Ông Phan Dũng Khánh, Giám đốc Tư vấn đầu tư CTCK Maybank Investment Bank

Xu hướng này có thể xấu hơn nếu vùng 1.200 bị xâm phạm, dù xu hướng tích cực trung dài hạn không đổi nhưng việc quay lại vùng 1.250 hướng tới 1.300 sẽ mất nhiều thời gian hơn và thị trường sẽ có sự điều chỉnh trong ngắn hạn.

Bà Châu Thiên Trúc Quỳnh, Giám đốc điều hành Khối Môi giới trong nước, CTCK VietCap

Dự báo những phiên tới, VN-Index sẽ tiếp tục quán tính giảm để kiểm định hỗ trợ MA10 tại khu vực 1.208-1.210 điểm. Sau đó, nhiều khả năng lực mua sẽ được thúc đẩy từ vùng giá thấp, giúp chỉ số sự hồi phục, hướng lên kháng cự của đường MA5 đang nằm tại 1.225 điểm.

Trong trường hợp VN-Index giảm và đóng cửa dưới vùng 1.208-1.210 điểm, tín hiệu điều chỉnh giảm ngắn hạn sẽ chính thức hình thành với hỗ trợ tiếp theo là đường MA20 đang nằm tại 1.195 điểm.

Ông Ngô Quốc Hưng, Chuyên viên nghiên cứu cao cấp, Bộ phận Chiến lược thị trường, CTCK MBS

Thị trường đang trong nhịp tăng ở tháng thứ 4 liên tiếp, kể từ đầu năm cũng chỉ có 2 tuần điều chỉnh nhẹ ở khu vực 1.180 điểm. Tuy giảm mạnh phiên cuối tuần nhưng chốt tuần chỉ số VN-Index vẫn giữ được thành quả tăng +2,3 điểm (+0,19%) so với tuần trước, đạt 1.212 điểm, đây cũng là tuần tăng thứ 3 liên tiếp của chỉ số này. Áp lực chốt lời mang tính kỹ thuật thị trường tại vùng đỉnh tháng 8 và tháng 9 năm ngoái.

Ông Ngô Quốc Hưng

Bên cạnh đó, vùng 1.230 – 1.240 điểm cũng là vùng cản kỹ thuật trong nhịp tăng kể từ tháng 11/2023. Chuỗi 3 phiên giảm trong đó có phiên điều chỉnh cuối tuần đáng chú ý nhưng chưa làm thay đổi xu hướng tăng của thị trường.

Áp lực chốt lời khả năng còn tiếp diễn, thị trường có thể kiểm định các ngưỡng hỗ trợ ở 1.180 - 1.190 điểm trong các phiên sắp tới.

Ông Lương Duy Phước, Trưởng phòng phân tích, CTCK Kafi

Xu hướng của VN-Index đã trở thành xu hướng tăng trong trung dài hạn khi độ rộng thị trường đã mở rộng với số lượng cổ phiếu trên trung bình động 200 đã vượt lên trên gần 65% cho thấy thị trường chứng khoán của chúng ta đã bước vào pha tăng có thể kéo dài bằng năm.

Tuy vậy các nhịp chỉnh là không thể nào tránh khỏi khi sự hưng phấn của thị trường chung hạ nhiệt dần cũng như thị trường cần một nhịp chỉnh lành mạnh để rũ bỏ áp lực bán đã tăng mạnh gần kháng cự 1.250 điểm. Một nhịp chỉnh là cần thiết để dòng tiền có thể luân chuyển từ các nhóm ngành trụ cột như Ngân hàng vốn đã tác động phần lớn đến tâm lý thị trường cũng như chỉ số chung trong giai đoạn đầu năm.

Do đó, có thể tạm yên tâm điều chỉnh của thị trường chung mang ý nghĩa kỹ thuật và là bước đệm để VN-Index có thể hướng đến vùng kháng cự cao mới. Nhịp điều chỉnh về hỗ trợ 1.200 hoặc 1.160 điểm nhiều khả năng sẽ diễn biến trong 2-5 phiên trong 2 tuần tiếp theo khi các tín hiệu đã xuất hiện rõ ràng hơn trong tuần này.

Đồng thời, dòng tiền vẫn được tiếp tục kỳ vọng sẽ luân chuyển một cách chủ động từ các nhóm ngành đã tăng mạnh đến các nhóm ngành còn đang có mức tăng tương đối khiêm tốn hơn trong giai đoạn này.

Ông Lâm Gia Khang, Phụ trách chiến lược thị trường Chứng khoán VietinBank (CTS)

Phiên giảm điểm vào cuối tuần vừa qua giúp hạ nhiệt tâm lý lạc quan của dòng tiền mới đổ vào thị trường từ cuối năm 2023. Đây chính là dòng tiền dịch chuyển từ kênh gửi tiết kiệm chuyển sang khi mức lãi suất huy động cao tại các ngân hàng đã đáo hạn, do vậy mang yếu tố đầu cơ khá cao. Với việc tâm lý nhà đầu tư dần trở nên thận trọng hơn, thị trường dự báo sẽ biến động đi ngang trong biên độ 1.200 – 1.220 điểm trong tuần tới.

Mỗi một giai đoạn biến động, nhà đầu tư thường không tránh khỏi tâm lý FOMO Với nhà đầu tư, đâu là những yếu tố nào cần lưu ý, đặc biệt để tránh “bẫy fomo” theo các ông/bà?

Ông Phan Dũng Khánh, Giám đốc Tư vấn đầu tư CTCK Maybank Investment Bank

Điều này thật sự rất khó, chỉ có không còn lòng tham thì hết FOMO, nhưng không ai đầu tư mà không tham. Do đó, điều cần thiết là phải kiểm soát, như hạn chế dùng đòn bẩy, lưu ý các vùng kháng cự để mua đuổi, nên mua tại những vùng hỗ trợ kèm dấu hiệu thị trường. Đặc biệt, cần kiên nhẫn nắm giữ những khoản đầu tư trong một thời gian nhất định, bởi vì khi đến nhóm mình nắm giữ tăng giá nhà đầu tư đã có hàng rồi không cần phải đu bám tạo Fomo gây rủi ro cho bản thân.

Bà Châu Thiên Trúc Quỳnh, Giám đốc điều hành Khối Môi giới trong nước, CTCK VietCap

Với nhà đầu tư, để tránh bẫy fomo cần lọc sẵn danh sách các cổ phiếu cần quan tâm, tìm hiểu kỹ các ngành tiềm năng, và có sẵn giá mục tiêu, điểm mua, điểm cắt lỗ để khi cổ phiếu ở vùng giá hấp dẫn là chúng ta có thể tự tin mua và sẽ không bị bẫy tâm lý mua đuổi, fomo.

Bà Châu Thiên Trúc Quỳnh

Ông Ngô Quốc Hưng, Chuyên viên nghiên cứu cao cấp, Bộ phận Chiến lược thị trường, CTCK MBS

Nhà đầu tư nên xây dựng kịch bản thị trường để có sự phản ứng khi thị trường biến động. Bên cạnh đó, việc chọn cổ phiếu cũng nên dựa trên các yếu tố cơ bản như: Trend - Xu hướng là bạn, Choice - Lựa chọn cổ phiếu quan trọng hơn nỗ lực, Point – Kiên nhẫn chờ đợi thị trường chạm vùng/điểm mua, ra quyết định mua/bán dứt khoát tạo ra các vị thế giao dịch ở thời điểm tốt, Quit – Dừng đúng lúc mới là hào kiệt!

Ông Lương Duy Phước, Trưởng phòng phân tích, CTCK Kafi

FOMO thật sự là một hành động mà ngay cả các nhà đầu tư nhiều kinh nghiệm đôi khi cũng gặp phải khi thị trường trong giai đoạn tăng tốc bứt phá mà lại chưa có nhịp điều chỉnh để tích lũy xây nền giá cân bằng mới.

Do đó yếu tố cẩn trọng chuẩn bị đầy đủ trong quá trình đầu tư là hết sức quan trọng. Nhà đầu tư cần cẩn trọng nghiên cứu tất cả các yếu tố có thể nghĩ đến trong giai đoạn thị trường hiện tại. Một cách nghiên cứu đúng đắn là top-down với các yếu tố vĩ mô được đặt lên hàng đầu, tiếp đến là các yếu tố về ngành và bản thân doanh nghiệp sẽ được nghiên cứu đến. Từ đó chúng ta có thể đặt ra một kỳ vọng hợp lý, một mục tiêu và chiến lược cụ thể mà nhà đầu tư có thể duy trì sự tập trung và tránh bị ảnh hưởng bởi các biến động ngắn hạn của thị trường chung.

Mặt khác, đầu tư cũng có thể là một công việc không nên làm một mình. Tìm kiếm sự tư vấn của đội ngũ tư vấn đầu tư có kinh nghiệm và được trang bị đầy đủ kỹ năng và kiến thức cần thiết để hỗ trợ khách hàng là một lựa chọn hợp lý khác khi thông tin và kiến thức trên thị trường chứng khoán rất đa dạng.

Ông Lương Duy Phước

Ông Lâm Gia Khang, Phụ trách chiến lược thị trường Chứng khoán VietinBank (CTS)

Để tránh hiệu ứng FOMO, nhà đầu tư cần tiến hành nghiên cứu, đánh giá kỹ nhóm ngành và cổ phiếu định giao dịch để có thể tự đưa ra quyết định mua bán. Bên cạnh đó, cần tuân thủ kỷ luật giao dịch, thực hiện chốt lời và cắt lỗ đúng như kế hoạch đã đưa ra.

Đồng thời, khi nhận được các thông tin không chính thống liên quan đến hoạt động của doanh nghiệp đang đầu tư, cần đánh giá tính khả thi của thông tin và theo dõi diễn biến của cổ phiếu trên thị trường nhằm đưa ra quyết định phù hợp.

Cuối cùng, nhà đầu tư cần đặt ra một tỷ suất lợi nhuận mục tiêu hợp lý khi tham gia thị trường, tránh trường hợp so sánh hiệu suất với các nhà đầu tư khác sẽ dẫn đến mất khả năng kiểm soát cảm xúc và rơi vào tình trạng FOMO.

Dòng bank là động lực chính của thị trường trong giai đoạn vừa qua. Nhưng nếu phụ thuộc vào một vài ngành nhất định thì sớm muộn cũng sẽ có đảo chiều và tạo sức ép lớn hơn. Quan điểm của ông/bà về việc lựa chọn mã cổ phiếu để đầu tư ở thời điểm hiện tại?

Ông Phan Dũng Khánh, Giám đốc Tư vấn đầu tư CTCK Maybank Investment Bank

Dòng bank vẫn có thể tăng giá tiếp tục nhưng chỉ dành cho người nắm giữ còn những nhà đầu tư chưa có nên chú ý vào những nhóm ngành khác tiềm năng thậm chí là những xu hướng dài hơi trong tương lai như công nghệ, AI, ứng dụng công nghệ vào các ngành nghề truyền thống, vận tải, năng lượng xanh...

Bà Châu Thiên Trúc Quỳnh, Giám đốc điều hành Khối Môi giới trong nước, CTCK VietCap

Quan điểm về việc lựa chọn cổ phiếu trong năm 2024, theo tôi đó là cổ phiếu của những ngành được hưởng lợi hoặc có khả năng phục hồi trong năm 2024; cổ phiếu được định giá rẻ; cổ phiếu tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng.

Ông Ngô Quốc Hưng, Chuyên viên nghiên cứu cao cấp, Bộ phận Chiến lược thị trường, CTCK MBS

Tôi cho rằng, dòng tiền vẫn tập trung chủ yếu ở nhóm ngân hàng, tuy vậy nhà đầu tư phải có sự chọn lọc cổ phiếu sau 2 tháng tăng vừa qua, một số cổ phiếu đã qua vùng/điểm mua hoặc dư địa tăng không còn hấp dẫn.

Bên cạnh nhóm ngân hàng, các nhóm cổ phiếu khác cũng rất đáng lưu ý như: Chứng khoán (Thanh khoản kể từ đầu năm tăng mạnh so với cùng kỳ, nền lãi suất thấp khiến kênh chứng khoán trở nên hấp dẫn so với các kênh đầu tư khác...), Bất động sản khu công nghiệp (Với dòng vốn FDI, giá cho thuế tăng...), Đầu tư công, hàng hóa cơ bản (hóa chất, dầu khí, thép...), công nghệ...

Ông Lương Duy Phước, Trưởng phòng phân tích, CTCK Kafi

Trong một môi trường đầu tư, thường cơ hội sẽ được phân bổ sang nhiều nhóm ngành chứ không chỉ xuất hiện ở một nhóm ngành trong một khung thời gian nhất định. Nhóm ngân hàng thường là nhóm thu hút nhiều dòng tiền nhất nhờ vào quy mô của ngành trên thị trường, cũng như hoạt động kinh doanh của nhóm ngân hàng thường có nhiều tiềm năng tăng trưởng trong trung và dài hạn. Tuy nhiên, trong giai đoạn vừa qua, cũng có nhiều nhóm ngành với vốn hóa nhỏ hơn đã có sự tăng điểm tương đối tốt chứ không chỉ riêng nhóm ngân hàng.

Do đó, trên quan điểm của tôi, dòng tiền hiện tại vẫn đang được phân bổ tương đối toàn diện chứ không phải chỉ tập trung vào một nhóm ngành cố định. Với việc thị trường đã có một quá trình tăng điểm liên tục từ trước tết đến nay, rủi ro điều chỉnh cũng từ đó tăng lên tương ứng.

Trong trường hợp chúng ta đang nắm giữ tỷ trọng cổ phiếu lớn trong danh mục, có thể cơ cấu dần một phần sang nhóm các doanh nghiệp và nhóm ngành có câu chuyện đầu tư hấp dẫn, tiềm năng trong trung và dài hạn nhưng giá vẫn chưa tăng hoặc tăng chưa nhiều, các nhóm cổ phiếu đó thường có mức giảm tương đối thấp và khá an toàn trong trường hợp thị trường điều chỉnh trong ngắn hạn.

Với việc năm 2024 được xem như là một năm bản lề của nền kinh tế, chúng ta có một số nhóm ngành đang bước vào giai đoạn phục hồi và có một nền định giá tương đối hấp dẫn, tiêu biểu như cảng biển, bất động sản khu công nghiệp, hóa chất, vật liệu xây dựng. Nhóm các ngành này có thể được hưởng lợi từ xu hướng đầu tư công, phục hồi thương mại và làn sóng dịch chuyển sản xuất toàn cầu.

Ông Lâm Gia Khang, Phụ trách chiến lược thị trường Chứng khoán VietinBank (CTS)

Ông Lâm Gia Khang

Cổ phiếu xứng đáng đầu tư trong giai đoạn hiện nay cần có mức cổ tức/thị giá đủ hấp dẫn để bù đắp tỷ suất lợi nhuận khi gửi tiết kiệm tại các ngân hàng. Bên cạnh đó, doanh nghiệp cũng cần có chính sách quản trị rủi ro hợp lý trong việc sử dụng đòn bẩy tài chính trong bối cảnh nhu cầu tiêu dùng trong nước chỉ đang ở giai đoạn phục hồi.

Ngoài ra, doanh nghiệp cũng cần hoạt động trong các ngành nghề được hưởng lợi từ các biện pháp hỗ trợ của Chính phủ và NHNN đến từ việc đẩy mạnh giải ngân đầu tư công, tiến hành tháo gỡ các vướng mắc về pháp lý và khó khăn về dòng tiền, kéo dài thời gian thực hiện trích lập dự phòng nợ xấu, tháo gỡ các khó khăn liên quan đến tiêu chí để nâng hạng thị trường…

Năm nay nhà đầu tư nên ưu tiên mua và nắm giữ, hạn chế trading vì thực tế trong một sóng tăng của thị trường thì chiến lược mua và nắm giữ tỏ ra hiệu quả vượt trội so với việc trading T+ liên tục. Trong khi nhiều nhà đầu tư khác lại cho rằng, việc chốt lãi là không bao giờ sai. Với các ông/bà, đâu là chiến lược phù hợp?

Ông Phan Dũng Khánh, Giám đốc Tư vấn đầu tư CTCK Maybank Investment Bank

Theo nhiều loại thống kê ở nhiều nguồn, tại nhiều thời điểm luôn cho thấy việc đầu tư trung dài hạn luôn có hiệu suất cao hơn ngắn hạn. Nhưng vấn đề là điều này gây chán nản cho các nhà đầu tư xem bảng điện hàng ngày, kiếm cơm hàng ngày và thích giàu nhanh thì khó thực hiện. Do đó, cần có chiến lược tốt hơn như phân bổ các danh mục dài ngắn cho phù hợp.

Việc chốt lời không sai nhưng sẽ có đúng ít hay đúng nhiều, như tôi từng thấy nhiều nhà đầu tư chốt lãi lời được 5% rất vui mừng nhưng một thời gian sau cổ phiếu này lên 50%, thậm chí vài lần cũng không phải quá hiếm. Do đó, với các nhà đầu tư dày dạn kinh nghiệm luôn biết tối ưu lợi nhuận và tối thiểu rủi ro. Nghĩa là khi có lời họ sẽ để, nhưng thua lỗ chạm một mức nhất định họ sẽ cắt ngay không nhân nhượng vì đó là nguyên tắc đầu tư của họ.

Ông Phan Dũng Khánh

Ông Ngô Quốc Hưng, Chuyên viên nghiên cứu cao cấp, Bộ phận Chiến lược thị trường, CTCK MBS

Kể từ đầu năm, thị trường tăng hơn 100 điểm nhưng nếu không chọn đúng dòng cổ phiếu, tài khoản của nhà đầu tư vẫn không chiến thắng được thị trường, thậm chí còn ở trạng thái âm.

Đối với nhà đầu tư cá nhân, có thể áp dụng 4 yếu tố trong để giao dịch như đã nói ở trên (Trend, Choice, Point, Quit) trên cơ sở kỷ luật, nhất quán. Kết quả giao dịch của mỗi nhà đầu tư là thông tin có giá trị nhất về điểm mạnh và điểm yếu của từng người, hãy sử dụng nó để tìm ra lợi thế chiến lược phù hợp.

Ông Lương Duy Phước, Trưởng phòng phân tích, CTCK Kafi

Đây là một câu hỏi cũng rất hay. Trên thực tế, nếu chúng ta quan sát trên thị trường, trong nhiều năm nay, trong các con sóng tăng lớn luôn tồn tại các sóng điều chỉnh nhỏ. Trên kinh nghiệm cá nhân của tôi, tùy vào thời điểm mà các chiến lược đầu tư khác nhau cho ra mức sinh lời khác nhau. Chiến lược mua và nắm giữ đã được chứng minh rằng hiệu quả trong dài hạn tương đối vượt trội so với việc trading liên tục trong thời gian ngắn.

Tuy nhiên việc mua không đúng thời điểm cũng có thể khiến cho chi phí cơ hội của việc nắm giữ một cổ phiếu trở nên quá lớn so với mức lợi nhuận mang lại, ngược lại việc giao dịch theo một chiến lược hợp lý và tuân thủ các nguyên tắc về quản trị rủi ro, quản trị vốn vẫn giúp chúng ta có được một mức sinh lời tương đối cao.

Có thể lấy ví dụ về một số cổ phiếu top đầu trên thị trường, lợi nhuận bình quân nếu mua và nắm giữ các cổ phiếu này trong 5 năm có thể đạt được từ 15-20% một năm, tuy nhiên nếu kết hợp các chiến lược giao dịch để giảm bớt tác động từ các đợt sóng giảm, chúng ta có thể nâng hiệu suất đầu tư lên đến 25%. Đầu tư dài hạn và giao dịch ngắn hạn luôn là hai phương pháp bổ trợ cho nhau, việc lựa chọn cổ phiếu tốt, có nhiều yếu tố cơ bản hỗ trợ và phù hợp để nắm giữ dài hạn sẽ giúp chúng ta giảm thiểu rủi ro, trong khi đó trading trong các khung thời gian ngắn hơn, có thể giúp ta tối ưu hiệu suất của danh mục, có được điểm vào và giá vốn tốt hơn thay vì chỉ mua và nắm giữ trong khoảng thời gian dài.

Tất nhiên là việc giao dịch với tần suất liên tục cũng sẽ cần được đầu tư nhiều thời gian hơn, cũng như chúng ta nên tham khảo thêm ý kiến các chuyên gia có nhiều kinh nghiệm về giao dịch để hoạt động đầu tư có hiệu quả hơn và tránh được các rủi ro trong ngắn hạn.

Ông Lâm Gia Khang, Phụ trách chiến lược thị trường Chứng khoán VietinBank (CTS)

Nhà đầu tư ngắn hạn được khuyến nghị duy trì tỷ trọng cổ phiếu/tiền mặt ở mức 55/45 nhằm theo dõi diễn biến của thị trường sau phiên giảm mạnh cuối tuần qua. Việc giải ngân được khuyến nghị nên thực hiện trong các giai đoạn giảm điểm của thị trường, với ngưỡng hỗ trợ gần nhất nằm tại mốc 1.200 điểm.

Nhà đầu tư dài hạn được khuyến nghị áp dụng chiến lược tích sản cổ phiếu thuộc các ngành có triển vọng tăng trưởng trong các phiên điều chỉnh của thị trường, với kỳ vọng các chính sách hỗ trợ phục hồi kinh tế của NHNN tiếp tục được duy trì khi Fed thực hiện cắt giảm lãi suất trong năm 2024, tỷ giá trong nước được kiểm soát ổn định, các vướng mắc về pháp lý và dòng tiền trên thị trường bất động sản dần được tháo gỡ trong giai đoạn cuối năm.

Hoàng Anh