Gỡ vướng thi công tuyến đường TP. Bắc Kạn - hồ Ba Bể kết nối sang Na Hang, Tuyên Quang ( Kỳ 1): Hiệu quả từ chính sách mở

Văn bản số 2108/UBND-NNTNMT ngày 7/4/2022 của UBND tỉnh về việc đổ thải dự án tuyến đường TP. Bắc Kạn - hồ Ba Bể đã tháo gỡ khó khăn rất lớn trong vấn đề tìm bãi đổ đất đá thừa khi thi công công trình. UBND tỉnh cho phép Ban QLDA ĐTXD công trình giao thông tỉnh Bắc Kạn chỉ đạo đơn vị thi công, đơn vị giám sát chủ động thực hiện đổ đất, đá thừa tại các vị trí đã được phê duyệt, trường hợp đổ đất tại các vị trí khác để cải tạo mặt bằng, cải tạo làm tăng độ màu mỡ của đất thì phải được sự đồng thuận của chính quyền địa phương, tổ chức và người dân có đất, không làm ảnh hưởng môi trường xung quanh, phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của địa phương.

Một số vị trí sau khi đổ đất đá thừa đã tạo thành những mặt bằng bằng phẳng, màu mỡ người dân có thể sử dụng vào mục đích canh tác.

Cơ chế mở của văn bản chỉ đạo trên đã được áp dụng trong quá trình thực hiện dự án. Đơn cử như để triển khai thi công công trình cầu Nà Bây, thuộc địa phận xã Bằng Phúc (Chợ Đồn). Một lượng đất đào hố trụ sẽ phải vận chuyển đi. Chính quyền xã đã phối hợp cùng đơn vị thi công tìm được vị trí đổ đất ở khu vực gần đó. Khu bãi đổ đất này trước đó vốn là hố sâu chủ yếu là lau lách, tre nứa. Sau khi đổ đất, san ủi, đơn vị thi công đã gia cố phần chân bãi đổ đất, tạo bờ be, trồng cỏ trên bề mặt tạo thành mặt bằng tương đối bằng phẳng có thể canh tác. Trải qua nhiều trận mưa to nhưng bãi đất vẫn khá ổn định, không có hiện tượng sạt lở xuống bên dưới hạ lưu. Cơ chế này nếu thực hiện tốt sẽ góp phần giải quyết được cả 02 mục tiêu đó là mặt bằng cho dự án, đồng thời tạo nguồn đất cho sản xuất nông nghiệp của địa phương, vốn đang rất khó khăn nhất là ở các xã miền núi.

Nơi nào có mặt bằng thuận lợi, nơi đó tiến độ công trình được đẩy nhanh hơn.

Xử lý kịp thời các vấn đề phát sinh

Đối với các dự án mở mới các tuyến đường, nhất là ở các tỉnh miền núi có địa hình đồi núi hiểm trở sẽ phải đối mặt với rất nhiều khó khăn, thử thách, trong đó có bài toán về tìm nơi tập kết đất đá dư thừa.

Khoảng 3,4 triệu mét khối đất đá thừa trong quá trình thi công dự án đang được các bên liên quan nỗ lực triển khai các giải pháp xử lý, hạn chế tối đa ảnh hưởng đến môi trường và đời sống người dân xung quanh.

Lượng đất đá dư thừa rất lớn

Dự án xây dựng tuyến đường thành phố Bắc Kạn - hồ Ba Bể đã được UBND tỉnh Bắc Kạn phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường tại Quyết định số 1823/QĐ-UBND ngày 08/10/2020 và điều chỉnh một số nội dung tại Quyết định số 1488/QĐ-UBND ngày 11/8/2021.

Trong quá trình thi công, dự án với khối lượng đất đá thừa lớn, việc bố trí bổ sung các bãi chứa là hết sức cần thiết. UBND tỉnh đã có Văn bản số 2108/UBND-NNTNMT ngày 07/4/2022 chỉ đạo cụ thể hoạt động đổ thải của dự án.

Đây là một trong những hướng tháo gỡ rất kịp thời. Theo đó, UBND tỉnh chỉ đạo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông tỉnh (Chủ đầu tư dự án) có trách nhiệm chỉ đạo đơn vị thi công, đơn vị giám sát chủ động đổ thải tại các vị trí đã được phê duyệt. Trường hợp đổ đất tại các vị trí khác để cải tạo mặt bằng, cải tạo làm tăng độ màu mỡ của đất thì phải được sự đồng thuận của chính quyền địa phương và tổ chức, người dân có đất. Đơn vị thi công có cam kết, bảo đảm an toàn, không để xảy ra ô nhiễm, sự cố môi trường. Sở Tài nguyên và Môi trường ban hành Văn bản số 3313/STNMT-ĐĐ về việc hướng dẫn bổ sung kế hoạch sử dụng đất các vị trí đổ thải để thực hiện dự án, trong đó đề nghị các địa phương có dự án đi qua có trách nhiệm cập nhật vào kế hoạch sử dụng đất hằng năm để có cơ sở thực hiện.

Theo đó, đoạn tuyến từ Km0 đến Km37 dự án có bố trí 08 vị trí chứa đất, đá dư thừa, đã thực hiện đổ đất đá thừa tại 05 vị trí theo quy hoạch và một số vị trí thỏa thuận cải tạo mặt bằng, cải tạo đất với các hộ dân.

Thi công cầu Tà Lèng, xã Đồng Phúc (Ba Bể)

Từ thực tế cho thấy dọc tuyến đường đang thi công từ TP. Bắc Kạn đến hồ Ba Bể, các đơn vị thi công trong điều kiện vô cùng khó khăn do địa hình phức tạp. Toàn bộ máy móc, vật liệu đều vận chuyển qua tuyến đường vừa mở. Những khối đất đá khổng lồ vừa được đào ra nhưng phải vận chuyển ngay để thông tuyến tạo điều kiện thuận lợi để xe, máy móc thiết bị đi qua. Những cây cầu cạn có chiều dài hơn 400m với hệ thống trụ vững chãi chạy bám vào sườn, vách núi. Có cây cầu đang được xây dựng với chiều cao tới 38m vượt qua khe núi. Những lán trại nằm sâu trong rừng, công nhân, kỹ sư ăn trực nằm chờ mong đợi thời tiết tạnh ráo để làm việc…

Rừng núi tuy rộng lớn nhưng tìm được bãi đổ thải thì hết sức khó khăn. Kể cả những vị trí đã được tỉnh phê duyệt đổ thải nhưng khi người dân có ý kiến thì đơn vị thi công cũng phải dừng lại.

Tình trạng vừa triển khai vừa hoàn thiện thủ tục là có, nhưng đã được chấn chỉnh kịp thời

Ông Nông Đức Di, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường cho biết: “Với trách nhiệm của cơ quan chuyên môn quản lý nhà nước về lĩnh vực đất đai, môi trường, Sở thường xuyên nắm bắt tình hình phối hợp với chủ đầu tư, chính quyền địa phương xử lý những vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện dự án.

Đơn cử như thời điểm cuối năm 2022, đã chỉ đạo đơn vị thi công khắc phục ngay việc đổ đất thừa theo nhu cầu cải tạo đất của người dân gây ảnh hưởng đến công trình điện tại thôn Bản Đán, xã Đôn Phong (Bạch Thông) để bảo đảm an toàn hành lang lưới điện. Việc khắc phục này đã được thực hiện ngay sau khi chỉ đạo. Hiện nay Sở đang tiếp tục phối hợp chỉ đạo đảm bảo việc tuân thủ các quy định về thực hiện đổ đất đá thừa của các đơn vị thi công tại một số vị trí thuộc địa phận các xã Quảng Khê và Đồng Phúc (Ba Bể).

Theo đó, có 02 vị trí tại xã Quảng Khê và 02 vị trí tại xã Đồng Phúc, trong 04 vị trí này có 01 vị trí đã được chấp thuận trong báo cáo đánh giá tác động môi trường được UBND tỉnh phê duyệt với diện tích 07ha và 03 vị trí do nhà thầu thi công tự thỏa thuận với người dân có đất đang hoàn tất các thủ tục để chính quyền địa phương chấp thuận. Đơn vị thi công đã tiến hành đổ thải ở những vị trí này với khối lượng khoảng trên 20.000m3 đất đá thừa và đã thực hiện đắp bờ bao chân bãi. Khi có yêu cầu phải hoàn thiện thủ tục xong mới được triển khai, đơn vị thi công đã dừng việc đổ đất tại các vị trí này”.

Ông Di khẳng định: “Tại thời điểm kiểm tra, các vị trí nêu trên hiện tại chưa có những vấn đề ảnh hưởng trực tiếp tới môi trường và đời sống người dân khu vực gần đó. Tuy nhiên, sẽ có nguy cơ nếu các biện pháp bảo đảm môi trường không thực hiện tốt. Giải pháp là chủ đầu tư cần tăng cường phối hợp với chính quyền địa phương để đảm bảo các điều kiện triển khai thực hiện dự án đúng tiến độ. Tăng cường kiểm tra, giám sát quá trình thi công, đổ đất đá thừa. Trường hợp nhà thầu thi công nào có vi phạm, đề nghị xem xét, xử lý theo thẩm quyền./.

(Còn nữa)

Phương Thảo