Giải ngân vốn Chương trình mục tiêu quốc gia vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi là nhiệm vụ chính trị quan trọng

An Giang phấn đấu đến cuối năm 2025, thu nhập của người dân tộc thiểu số tăng gấp đôi so với năm 2020. Ảnh: Phương Liên

Giai đoạn 2021 - 2025, HĐND tỉnh An Giang đã ra nghị quyết phân bổ vốn đầu tư công trung hạn Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (viết tắt là Chương trình) trên 183 tỷ đồng, trong đó, nguồn ngân sách trung ương gần 167 tỷ đồng, nguồn ngân sách địa phương gần 17 tỷ đồng.

So với các địa phương khác thực hiện Chương trình, An Giang thuộc nhóm giải ngân vốn đầu tư công thấp. Nguyên nhân được tỉnh lý giải là do Trung ương mới giao vốn trung hạn năm 2022 vào cuối tháng 5, tỉnh đã hoàn thành giao vốn trước ngày 15/8/2022, các đơn vị thực hiện hoàn thành thủ tục phê duyệt dự án trong tháng 10,11/2022 nên chưa có nhiều khối lượng giải ngân vốn của năm 2022. Bên cạnh đó, đơn vị chủ quản Chương trình còn lúng túng trong quá trình thực hiện các quy trình, về cơ chế, quản lý, điều hành…

Năm 2023, nhằm đẩy nhanh tiến độ thực hiện, giải ngân vốn đầu tư công của 2 năm 2022 và 2023, ngày 4/4, Chủ tịch UBND tỉnh An Giang đã ký Quyết định số 416/QĐ-UBND, thành lập các đoàn kiểm tra công trình trọng điểm trên địa bàn tỉnh.

Bốn đoàn kiểm tra do Chủ tịch UBND tỉnh và 3 Phó Chủ tịch UBND tỉnh làm trưởng đoàn đã trực tiếp đến từng công trình, dự án trọng điểm, trọng tâm là các công trình, dự án thuộc các chương trình MTQG, trong đó có Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi để kiểm tra kỹ tiến độ, tìm hiểu nguyên nhân chủ quan, khách quan ảnh hưởng đến tiến độ thi công.

Thông qua kiểm tra, UBND tỉnh đôn đốc, kịp thời xử lý vướng mắc để đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân các dự án thuộc danh mục dự án kế hoạch đầu tư công từ nguồn vốn của ngân sách trung ương và ngân sách địa phương.

Cũng từ năm 2023, tỉnh An Giang đã chỉ đạo các cấp, các ngành tích cực chuẩn bị các điều kiện tốt nhất để hoàn thành thủ tục đầu tư, nâng cao tính khả thi của các dự án để có thể triển khai giải ngân vốn đầu tư công, không để chậm trễ.

Tỉnh yêu cầu, định kỳ hàng tháng, các đơn vị đầu tư, đơn vị chủ quản Chương trình họp báo cáo tiến độ thực hiện và giải ngân các dự án dưới sự chủ trì của Sở Kế hoạch và Đầu tư.

An Giang đề cao vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, nhất là người đứng đầu các đơn vị trong giải ngân vốn đầu tư công; tập trung đẩy nhanh tiến độ thi công và giải ngân các dự án, xem đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng, cũng là tiêu chí xem xét, đánh giá, đề xuất khen thưởng đối với các chủ đầu tư hoàn thành tốt kế hoạch vốn được giao; phê bình, rút kinh nghiệm đối với các đơn vị có tỷ lệ giải ngân thấp, làm rõ trách nhiệm để có biện pháp xử lý kịp thời.

Thủ trưởng các sở, ban, ngành cấp tỉnh, Chủ tịch UBND huyện, thị xã, thành phố, các chủ đầu tư được tỉnh yêu cầu siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong công tác quản lý, sử dụng vốn đầu tư công; nâng cao chất lượng công tác chuẩn bị hồ sơ thủ tục đầu tư, rà soát từng thủ tục, từng khâu trong quá trình thực hiện và giải ngân vốn đầu tư của từng dự án; xác định các khó khăn, vướng mắc để có biện pháp tháo gỡ kịp thời. Chủ đầu tư phải phối hợp nhà thầu rà soát khối lượng lập hồ sơ thanh toán gửi Kho bạc nhà nước để được giải ngân kịp thời hàng tuần, hàng tháng, không để tồn đọng đến cuối năm mới thanh toán.

Song song với đó, An Giang áp dụng thống nhất các cơ chế, quy trình trong thực hiện các dự án, tiểu dự án của Chương trình; ưu tiên lựa chọn các nội dung hỗ trợ có định mức cao hơn; đảm bảo nguyên tắc không trùng lặp giữa các hoạt động, nội dung hỗ trợ đầu tư của các dự án, tiểu dự án thuộc Chương trình trên cùng một địa bàn, cùng một đối tượng thụ hưởng.

Bà Nguyễn Thị Minh Thúy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang cho biết, quan điểm của tỉnh là giải ngân vốn đầu tư công là nhiệm vụ chính trị quan trọng, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Giải ngân tốt sẽ giúp phát triển kinh tế, các lĩnh vực văn hóa - xã hội cũng phát triển theo. Đây là tiêu chí đánh giá đơn vị, địa phương có hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị trong năm hay không. Tuy nhiên, phải đảm bảo mục tiêu ban đầu của dự án; tăng cường khối lượng giải ngân vốn nhưng vẫn đảm bảo chất lượng công trình.

Về phía UBND, thời gian qua, đã tích cực thực hiện trách nhiệm trong việc ban hành các cơ chế, quy định tổ chức thực hiện các chương trình MTQG tại địa phương.

UBND tỉnh đã xây dựng và trình HĐND tỉnh ban hành nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ vốn ngân sách trung ương và tỷ lệ đối ứng vốn ngân sách địa phương thực hiện Chương trình; Lập, phê duyệt và giao kế hoạch vốn thực hiện Chương trình giai đoạn 5 năm, các năm 2022, 2023; Trình HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết quy định cơ chế lồng ghép nguồn vốn giữa các chương trình MTQG, giữa các chương trình MTQG với các chương trình, dự án khác trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2021 - 2025.

UBND tỉnh theo thẩm quyền đã ban hành các quyết định quy định về phân cấp quản lý, tổ chức thực hiện các chương trình MTQG giai đoạn 2021 - 2025 trên địa bàn tỉnh.

Theo đánh giá của UBND tỉnh An Giang, nhìn chung tiến độ triển khai các văn bản của Trung ương và ban hành các văn bản quản lý, điều hành thực hiện các chương trình MTQG theo quy định tại Nghị định số 27/NĐ-CP ngày 19/4/2020 của Thủ tướng Chính phủ, các văn bản chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương đã được tỉnh thực hiện đúng tiến độ.

Những giải pháp này của An Giang nhằm tiếp tục đẩy mạnh thực hiện có hiệu quả đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác dân tộc, đáp ứng yêu cầu thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước theo Kế luận số 65/KL-TW ngày 30/10/2019 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX về công tác dân tộc trong tình hình mới; Nghị quyết số 12/NQ-CP, ngày 15/02/2020 của Chính phủ về triển khai thực hiện Nghị quyết số 88/2019/QH14, ngày 18/11/2019 của Quốc hội về phê duyệt Đề án tổng thể Phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030; Quyết định 1719/QĐ-TTg ngày 14 tháng 10 năm 2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: từ năm 2021 đến năm 2025.

Theo kế hoạch thực hiện Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030, giai đoạn I: từ năm 2021 đến năm 2025, tỉnh An Giang phấn đấu đến cuối năm 2025, 50% số xã, ấp ra khỏi địa bàn đặc biệt khó khăn; 100% xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số có đường đến trung tâm xã được trải nhựa hoặc bê tông hóa; 70% ấp vùng đồng bào dân tộc thiểu số có đường đến trung tâm được cứng hóa; cải thiện cơ sở hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội ở các xã và ấp đặc biệt khó khăn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; 100% số trường, lớp học, trường dân tộc nội trú và trạm y tế vùng đồng bào dân tộc thiểu số được xây dựng kiên cố…

Phương Liên