Giá vàng tăng cao, vì sao người Trung Quốc vẫn mua nhiều?

Việc giá vàng thế giới tăng vượt mốc 2.400USD/ounce trong năm nay đã thu hút sự quan tâm của thị trường toàn cầu.

Thông thường, nhu cầu vàng sẽ giảm khi giá vàng thế giới tăng, nhưng riêng trong năm nay nhu cầu vàng tại Trung Quốc vẫn cao bất chấp các đợt giá lên mạnh - Nguồn: GettyImages

Nhà đầu tư Trung Quốc mua mạnh vàng

Ngoài các yếu tố địa chính trị và diễn biến kinh tế vĩ mô toàn cầu thì yếu tố Trung Quốc có ảnh hưởng rất quan trọng. Trung Quốc, nước sản xuất và tiêu thụ vàng lớn nhất thế giới, được nhiều chuyên gia đánh giá có sức ảnh hưởng rất lớn lên thị trường vàng toàn cầu, theo thông tin được Bloomberg và Hội đồng Vàng thế giới (WGC) đăng tải.

Căng thẳng địa chính trị tệ hại hơn, trong đó phải kể đến cuộc chiến tại Trung Đông và Ukraine, kịch bản lãi suất Mỹ được duy trì ở ngưỡng cao trong thời gian dài hơn nhiều so với kỳ vọng trước đây đều đã ảnh hưởng đến giá vàng thế giới.

Cùng lúc đó, việc nhu cầu tại Trung Quốc tăng cao hơn khi mà cả nhà đầu tư cá nhân, quỹ đầu tư, nhà giao dịch trên thị trường tương lai và ngay cả ngân hàng trung ương cũng mua gom rất mạnh vàng như công cụ giữ tài sản trong bối cảnh bất ổn.

Trung Quốc và Ấn Độ trong suốt nhiều năm đã “cạnh tranh” nhau vị thế nước mua vàng nhiều nhất thế giới. Tuy nhiên, Trung Quốc thực sự đã đứng đầu thế giới về mua vàng trong năm ngoái khi mà bản thân tiêu thụ các sản phẩm vàng như trang sức, vàng miếng và đồng xu vàng tại nội địa Trung Quốc lập mức cao kỷ lục. Nhu cầu vàng trang sức tại Trung Quốc tăng 10% còn tại Ấn Độ giảm 6%. Đầu tư vàng miếng và đồng xu vàng tại Trung Quốc tăng vọt đến 28%.

Nhu cầu vàng tại Trung Quốc so với Ấn Độ trong năm 2022 và 2023 (Trung Quốc màu đen, Ấn Độ màu xanh) - Nguồn: Hội đồng Vàng Thế giới

Nhu cầu vàng tại Trung Quốc được dự báo sẽ vẫn tăng trưởng, theo dự báo của giám đốc điều hành quỹ Precious Metals Insights – ông Philip Klapwijk. Ngoài ra tại nội địa Trung Quốc, các lựa chọn đầu tư cũng rất hạn chế bởi cuộc khủng hoảng trên thị trường bất động sản Trung Quốc căng thẳng, thị trường chứng khoán có nhiều biến động cũng như đồng nhân dân tệ yếu, tất cả những yếu tố này khiến cho dòng tiền của người Trung Quốc tìm đến vàng nhiều hơn bởi nhiều người cho rằng nó có độ an toàn cao.

“Trong trường hợp như Trung Quốc, sức mạnh của tiền rất lớn bởi trên thực tế cũng không có lựa chọn đầu tư nào tốt hơn ngoài vàng”, ông Klapwijk phân tích.

Dù rằng Trung Quốc khai thác vàng nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào trên thế giới, Trung Quốc vẫn nhập khẩu rất nhiều, khối lượng nhập thậm chí còn tăng qua năm tháng. Chỉ riêng hai năm vừa qua, Trung Quốc đã mua hơn 2.800 tấn vàng, cao hơn lượng vàng mà tất cả các quỹ hoán đổi danh mục (ETF) trên toàn thế giới mua vào, con số này cũng tương đương với khoảng 30% lượng vàng mà Ngân hàng Trung ương Mỹ (FED) đang nắm giữ.

Ngay cả khi đã mua nhiều như vậy, tốc độ mua vàng của Trung Quốc vẫn cao trong những tháng gần đây. Trong dịp Tết Nguyên đán năm nay, lượng vàng nhập khẩu vào Trung Quốc tăng đến 53% so với cùng kỳ năm 2023.

Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) đã mua vàng 17 tháng liên tiếp, chuỗi thời gian mua dài nhất trong nỗ lực đa dạng hóa chuỗi cung ứng ra khỏi đồng USD, đồng thời phòng ngừa khả năng đồng tiền này mất giá.

Trung Quốc không ngừng mua mạnh vàng suốt từ tháng 2/2021 - Nguồn: Hải quan Trung Quốc

Trong số các ngân hàng trung ương trên toàn cầu, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc mua vàng nhiều nhất, lượng mua năm ngoái cao kỷ lục và năm nay được dự báo cũng sẽ ở mức rất cao.

Nhu cầu mua vàng vẫn cao bất chấp mọi yếu tố nghịch cảnh

Đáng nói, việc Trung Quốc mua mạnh vàng diễn ra trong bối cảnh đồng nhân dân tệ vẫn giảm giá khiến cho sức mua của đồng tiền này giảm sút còn giá vàng cao kỷ lục.

Trong vai trò nước nhập khẩu vàng lớn của thế giới, người mua vàng nội địa Trung Quốc thường phải chấp nhận trả giá cao hơn so với giá thế giới. Chênh lệch giá thế giới và giá trong nước của Trung Quốc ở thời điểm đầu tháng này ở mức 89USD/ounce trong khi đó ngưỡng trung bình của năm vừa qua là 35USD/ounce. Trước đó, chênh lệch phổ biến suốt nhiều năm chỉ ở mức 7USD/ounce.

Trung Quốc vẫn là bên mua nhiều nhất so với tất cả các nước trên toàn cầu (Lượng mua của Trung Quốc màu xanh, tổng lượng mua toàn cầu màu vàng) - Nguồn: Hội đồng Vàng Thế giới (WGC)

Theo quy luật, giá cao thường sẽ khiến người ta ngại mua vàng, thế nhưng thị trường Trung Quốc lần này không đi theo quy luật đó, nhu cầu vàng vẫn không ngừng ở ngưỡng cao. Trước đây, người tiêu dùng Trung Quốc thường mua vàng khi giá giảm, điều này giúp tạo ra ngưỡng sàn cho giá vàng trong thời gian giá giảm. Thế nhưng lần này không như vậy, nhu cầu Trung Quốc không ngừng đẩy giá vàng tăng lên những ngưỡng cao hơn.

Phân tích về hiện tượng này, giám đốc điều hành tại công ty tư vấn Metals Focus - ông Nikos Kavalis chỉ ra quá trình tăng giá của vàng thời gian qua khá bền vững, chính vì vậy người mua vàng ở những nơi khác sẽ buộc phải thích nghi với việc nhu cầu từ phía Trung Quốc gia tăng.

Trước việc người dân đẩy mạnh mua vàng, giới chức Trung Quốc cũng đã hành động. Truyền thông nhà nước không ngừng cảnh báo người dân về khả năng mua đuổi khi giá vàng cao.

Cùng lúc đó, Sở Giao dịch Vàng Thượng Hải (SGE) và Sở Giao dịch Hàng hóa Tương lai Thượng Hải (SFE) đã nâng yêu cầu với tỷ lệ ký quỹ với một số loại hợp đồng vàng nhằm ngăn hành vi đầu tư rủi ro cao quá mức. Khối lượng giao dịch vàng trên các sàn của Trung Quốc cao nhất trong 5 năm. Tuy nhiên, giới chuyên gia dự báo nhu cầu vàng của Trung Quốc sẽ vẫn ở ngưỡng cao.

NGỌC DIỆP