EU bắt đầu điều tra xe điện Trung Quốc, Bắc Kinh 'rất không hài lòng'

Liên minh châu Âu (EU) đã chính thức khởi động cuộc điều tra chống trợ cấp đối với xe điện được sản xuất tại Trung Quốc.

Cuộc điều tra kéo dài một năm, được Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen công bố vào tháng trước, sẽ tập trung vào các loại xe điện chạy bằng pin (BEV) mới và các khoản trợ cấp được cho là do nhà nước Trung Quốc cấp, một thông báo pháp lý trên Tạp chí chính thức của EU xác nhận hôm 4/10.

Mặc dù phạm vi hẹp, cuộc điều tra tập trung vào một ngành công nghiệp lớn trên toàn cầu vốn đã chứng kiến sự gia tăng mạnh mẽ về xuất khẩu từ Trung Quốc trong những năm gần đây.

Bất chấp những lo ngại trong nhiều lĩnh vực khác nhau rằng Bắc Kinh có thể trả đũa, EU muốn hành động ngay bây giờ dựa trên tiền lệ trong các ngành được trợ cấp khác như tấm pin mặt trời.

Thông báo trên Tạp chí chính thức của EU cho biết, EC đã thu thập đủ bằng chứng cho thấy các nhà sản xuất ô tô đã được hưởng lợi từ các khoản trợ cấp do chính phủ Trung Quốc cấp. Thông báo nêu rõ: “Những khoản trợ cấp đó đã cho phép hàng nhập khẩu được trợ cấp tăng nhanh thị phần ở EU, gây bất lợi cho ngành công nghiệp của liên minh”.

Sự hỗ trợ này bao gồm việc chuyển tiền trực tiếp, doanh thu của chính phủ chưa được thu và việc chính phủ cung cấp hàng hóa hoặc dịch vụ với mức thù lao thấp hơn mức tương xứng. Thông báo nêu bật bằng chứng về “các khoản trợ cấp, cung cấp các khoản vay, tín dụng xuất khẩu và hạn mức tín dụng do các ngân hàng nhà nước cung cấp hoặc trái phiếu được bảo lãnh bởi các ngân hàng nhà nước và các tổ chức tài chính khác với các điều kiện ưu đãi”.

Khách tham quan tìm hiểu các mẫu xe tại gian hàng của nhà sản xuất Trung Quốc BYD, trong khuôn khổ Triển lãm Ô tô Quốc tế Munich (IAA Mobility), Đức, ngày 5/9/2023. Ảnh: Global Times

Nó cũng đề cập đến việc giảm và miễn thuế thu nhập, cũng như “miễn thuế cổ tức, giảm thuế xuất nhập khẩu; Miễn, giảm thuế VAT; và việc chính phủ cung cấp hàng hóa (chẳng hạn như nguyên liệu thô, nguyên liệu đầu vào cũng như các linh kiện)”.

Cuộc điều tra sẽ tập trung vào những chiếc xe điện chạy bằng pin (BEV) mới được thiết kế để chở 9 người trở xuống, bao gồm cả tài xế. Thông báo không nêu tên các nhà sản xuất cụ thể, nhưng cuộc điều tra được cho là sẽ tập trung vào tất cả các nhà sản xuất tại Trung Quốc có hàng xuất khẩu sang EU, bao gồm Tesla Inc. và các thương hiệu lớn của Trung Quốc như BYD Co., SAIC Motor Corp. và Nio Inc.

Là một phần của cuộc điều tra, EU sẽ tìm cách thu thập bằng chứng và lời khai từ tất cả các bên liên quan, thông báo của EU cho biết.

Bắc Kinh hôm 4/10 đã bày tỏ “rất không hài lòng” với cuộc điều tra chống trợ cấp vì nó thiếu bằng chứng đầy đủ và không tuân thủ các quy định của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), một tuyên bố từ Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết.

Theo tuyên bố, Trung Quốc chưa được cung cấp tài liệu tham vấn đầy đủ, và việc EU yêu cầu họ tham gia tham vấn trong khoảng thời gian “quá ngắn” về cuộc điều tra trợ cấp xe điện là vi phạm nghiêm trọng quyền lợi của Trung Quốc.

Bắc Kinh cũng cho rằng động thái này sẽ làm gián đoạn nghiêm trọng chuỗi cung ứng ô tô toàn cầu và có tác động tiêu cực đến quan hệ kinh tế Trung Quốc-EU.

Trung Quốc sẽ chú ý chặt chẽ đến các thủ tục điều tra của EC và sẽ bảo vệ quyền và lợi ích của các công ty Trung Quốc, tuyên bố cho biết.

Minh Đức (Theo Bloomberg, Reuters)