Doanh nghiệp được xếp hạng tín nhiệm tốt sẽ tiếp cận vốn ngân hàng nhanh chóng

Xếp hạng tín nhiệm giúp thị trường tài chính minh bạch

Tại Hội thảo "Vai trò của xếp hạng tín nhiệm trong quản trị rủi ro tín dụng" ngày 25/10, TS Nguyễn Quốc Hùng - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA) cho biết, xếp hạng tín nhiệm là công cụ hữu hiệu giúp các hoạt động trên thị trường tài chính diễn ra minh bạch, công khai, qua đó thúc đẩy các thị trường tài chính tiền tệ, thị trường vốn phát triển an toàn và bền vững hơn.

Tuy nhiên, tại Việt Nam, việc xếp hạng tín nhiệm còn hạn chế, chưa trở thành quy định bắt buộc như kiểm toán độc lập.

Theo ông Hùng, xếp hạng tín nhiệm đóng vai trò hết sức quan trọng trong hoạt động tài chính ngân hàng cũng như sản xuất kinh doanh.

“Nếu được tổ chức uy tín xếp hạng tín nhiệm cao sẽ giúp ngân hàng có nhiều lợi thế như: Huy động vốn, hoạt động nghiệp vụ, cho vay, hay vay vốn với lãi suất thấp từ các tổ chức trong nước và quốc tế”, ông Hùng nói.

Đối với các doanh nghiệp, nếu như xếp hạng tín nhiệm tốt sẽ giúp tiếp cận nguồn vốn ngân hàng nhanh chóng với nhiều ưu đãi, cũng như giao dịch với đối tác trong và ngoài nước được ưu đãi về giá cả, dịch vụ.

Hội thảo "Vai trò của xếp hạng tín nhiệm trong quản trị rủi ro tín dụng".

Ông Nguyễn Quang Thuân - Tổng Giám đốc FiinRatings cho rằng nhu cầu đầu tư dài hạn rất lớn, trong khi Việt Nam thiếu một cơ chế cho người dân, doanh nghiệp đầu tư dài hạn. Tiền của người dân, doanh nghiệp chủ yếu gửi ngân hàng, thậm chí các công ty bảo hiểm cũng chủ yếu là gửi tiền ngân hàng và mua trái phiếu chính phủ với lợi tức 3%.

“Để thị trường phát triển cần có niềm tin. Khi nhà đầu tư tiêu tiền cần niềm tin và đòi hỏi có sự minh bạch. Do vậy, doanh nghiệp cần chủ động minh bạch hồ sơ trên thị trường vốn để đa dạng hóa nguồn vốn. Và xếp hạng tín nhiệm độc lập, chủ động minh bạch hồ sơ sẽ giúp doanh nghiệp đa dạng hóa cơ sở nhà đầu tư, không chỉ là ngân hàng hay các nhà đầu tư cá nhân, tổ chức…”, ông Thuân nhấn mạnh.

Việc áp dụng xếp hạng tín nhiệm đối với việc phát triển thị trường vốn nói chung và thị trường trái phiếu doanh nghiệp nói riêng tại Việt Nam sẽ góp phần khuyến khích kênh đầu tư dài hạn tại Việt Nam và mở rộng cơ sở nhà đầu tư vốn hiện nay còn chưa có sự tham gia sâu rộng bởi các quỹ đầu tư, công ty bảo hiểm, quỹ hưu trí, và các định chế tài chính trong và ngoài nước.

Nhận định về vai trò của xếp hạng tín nhiệm đối với thị trường tín dụng, ông Ritesh Maheshwari, Giám đốc điều hành Phụ trách khu vực Đông Nam Á của S&P Global Ratings nêu quan điểm, phát triển thị trường trái phiếu là yếu tố quan trọng để có thể phân bổ nguồn vốn hiệu quả.

Thị trường thứ cấp sôi động cần có nền tảng nhà đầu tư đa dạng và thanh khoản tốt. Là cơ sở để nhà đầu tư mở rộng - xếp hạng tín nhiệm và đánh giá chặt chẽ các tổ chức phát hành giúp nhà đầu tư thẩm định độ tin cậy về khả năng thanh toán và nâng cao tính minh bạch.

“Gia tăng độ sâu thị trường trái phiếu - xếp hạng tín nhiệm và đánh giá về các tổ chức phát hành kết hợp phân tích so sánh với các doanh nghiệp tương đồng cũng như các tài sản khác có thể giúp quá trình đưa ra quyết định của nhà đầu tư tốt hơn. Bên cạnh đó, minh bạch trên thị trường trái phiếu cũng cung cấp thêm các thông tin cần thiết đến nhà đầu tư, giúp cải thiện các quyết định tín dụng và góp phần đảm bảo an toàn cho hệ thống tài chính quốc gia”, ông Ritesh Maheshwari nói.

Doanh nghiệp có hồ sơ minh bạch để không phụ thuộc vào vốn ngân hàng

Ông Nguyễn Quang Thuân cho rằng các thành viên trên thị trường cần chung tay để có những bước đi trước kể cả khi chưa có quy định bắt buộc về xếp hạng tín nhiệm. Việt Nam hiện còn thiếu điều kiện để cho người dân đầu tư dài hạn, tiền của dân cư chủ yếu chảy về ngân hàng. Các công ty bảo hiểm cũng chủ yếu gửi ngân hàng và trái phiếu chính phủ, với lãi suất rất thấp không thể đảm bảo tối đa hóa lợi nhuận cho khách hàng.

“Xếp hạng tín nhiệm không phải là cây đũa thần, để thị trường phát triển thì phải có niềm tin. Doanh nghiệp cần xây dựng hồ sơ minh bạch trên thị trường vốn để không phải phụ thuộc nhiều vào vốn vay ngân hàng”, ông ví von.

Ông Thuân cũng tiết lộ, từ đầu năm 2024 sẽ áp dụng quy định về việc bắt buộc áp dụng xếp hạng tín nhiệm đối với một số trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ nhằm minh bạch thông tin.

Tuy nhiên, Tổng Giám đốc FiinRatings lưu ý cần gia tăng số lượng các doanh nghiệp có xếp hạng tín nhiệm trên thị trường để hấp dẫn nhà đầu tư. Muốn vậy thì cần nhiều thành phần tham gia vào thị trường trái phiếu, công cụ nợ nhiều hơn.

Bà Trịnh Quỳnh Giao - Tổng Giám đốc PVIAM cũng cho biết, mặc dù theo quy định của Chính phủ từ năm 2024 mới bắt buộc phải xếp hạng tín nhiệm nhưng với các doanh nghiệp chủ động thực hiện quá trình này, đây cũng là một điểm cộng để các quỹ đánh giá khi đầu tư.

Thanh Hồng