Đoàn Bay 919 tiếp nối truyền thống anh hùng

Tham dự chương trình có Thượng tướng Võ Văn Tuấn, nguyên Phó tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, nguyên Phó tư lệnh kiêm Tham mưu trưởng Quân chủng Phòng không - Không quân; Thiếu tướng Bùi Tố Việt, Phó chính ủy Quân chủng Phòng không-Không quân; Đại tá Nguyễn Huy Tuấn, Phó chủ nhiệm Chính trị Quân chủng Phòng không-Không quân; Thượng tá Đỗ Văn Lành, Lữ đoàn trưởng Lữ đoàn Không quân 918; đồng chí Tô Ngọc Giang, Phó tổng giám đốc Tổng công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines), Đoàn trưởng Đoàn bay 919; đồng chí Đặng Anh Tuấn, Phó tổng giám đốc Vietnam Airlines cùng các cựu phi công, các phi công của Đoàn Bay 919, các tiếp viên, đoàn viên thanh niên của Vietnam Airlines.

Về phía Báo Quân đội nhân dân có Thiếu tướng Đoàn Xuân Bộ, Bí thư Đảng ủy, Tổng biên tập Báo Quân đội nhân dân; Đại tá Ngô Anh Thu, Phó bí thư Đảng ủy, Phó tổng biên tập Báo Quân đội nhân dân cùng các đồng chí Phó tổng biên tập, đại diện lãnh đạo, chỉ huy các phòng, ban của Báo Quân đội nhân dân.

Chương trình giao lưu “Hành trình chinh phục bầu trời” kỷ niệm 65 năm thành lập Đoàn bay 919 gồm hai phần. Phần 1 với chủ đề “Tự hào Đoàn bay 919”. Phần 2 với chủ đề “Làm chủ công nghệ mới” với sự xuất hiện của lãnh đạo Vietnam Airlines và thế hệ phi công hiện nay của Đoàn bay 919.

Dấu ấn tiên phong, đậm nét của Đoàn Bay 919

Phát biểu mở đầu chương trình giao lưu, Đại tá Ngô Anh Thu, Phó bí thư Đảng ủy, Phó tổng biên tập Báo Quân đội nhân dân cho biết, cách đây 65 năm, vào ngày Quốc tế Lao động 1-5-1959, tại sân bay Gia Lâm, Hà Nội, Trung đoàn Không quân vận tải 919, đơn vị bay vận tải quân sự-hàng không dân dụng đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam) được thành lập.

Không chỉ thực hiện nhiệm vụ vận tải quân sự kết hợp phục vụ dân dụng, Trung đoàn Không quân vận tải 919 còn trực tiếp tham gia chiến đấu. Những chiến công của Trung đoàn đã ghi dấu ấn đậm nét trong lịch sử của bộ đội không quân và của ngành hàng không Việt Nam. Năm 1993, Hãng Hàng không quốc gia Việt Nam được thành lập. Đoàn Bay 919 là đơn vị thành viên trực thuộc Hãng Hàng không quốc gia Việt Nam và ngày nay là Tổng công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines).

Đại tá Ngô Anh Thu, Phó bí thư Đảng ủy, Phó tổng biên tập Báo Quân đội nhân dân phát biểu tại chương trình giao lưu. Ảnh: TUẤN HUY

Từ khi thành lập đến nay, Tổng công ty Hàng không Việt Nam đã góp phần quan trọng phát trong phát triển kinh tế, xã hội và sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Vietnam Airlines với biểu tượng Bông sen Vàng - mang nhiều giá trị cốt lõi - đã xây dựng vị trí xứng đáng trên bản đồ hàng không khu vực và thế giới với hình ảnh một hãng hàng không trẻ, hiện đại, năng động và đang phát triển mạnh mẽ.

Trong những thành tích nổi bật của Vietnam Airlines có dấu ấn tiên phong, đậm nét của Đoàn bay 919 với việc thiết lập được tính chuyên nghiệp, thực hiện các nhiệm vụ bay an toàn tuyệt đối. Vietnam Airlines đã hoàn toàn làm chủ công nghệ hàng đầu thế giới với việc khai thác thành công cùng lúc 2 dòng máy bay hiện đại nhất Boeing 787, Airbus A350, chất lượng dịch vụ không ngừng được nâng cao, đạt tiêu chuẩn quốc tế, đặc biệt có khả năng tự chủ huấn luyện, đào tạo phi công, giáo viên hướng dẫn bay ngay tại Việt Nam.

Sinh ra từ Quân đội, trưởng thành trong kháng chiến, trải qua 30 năm do Quân đội trực tiếp quản lý, Trung đoàn Không quân vận tải 919 đã được đào luyện, thử thách trong môi trường kỷ luật, nền nếp, tác phong Quân đội, hình thành những phẩm chất cần thiết đối với đội ngũ lái máy bay, lao động kỹ thuật đặc biệt, đòi hỏi tính kỷ luật cao, chu đáo, chặt chẽ trong từng chi tiết. Những phẩm chất của Bộ đội Cụ Hồ vẫn được các cán bộ, phi công, nhân viên Đoàn bay 919 ngày nay trân trọng, gìn giữ, để từ đó luôn phát huy tinh thần không ngại khó khăn, gian khổ, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ mà Tổ quốc giao.

Các đại biểu tham dự chương trình giao lưu. Ảnh: TUẤN HUY

"Trên đầu mẹ không phải máy bay địch mà là máy bay của chúng con"

Hơn 40 năm gắn bó với bầu trời và gắn bó với Đoàn bay 919 từ giai đoạn đầu, nguyên phi công, nguyên Phó đoàn trưởng Đoàn bay 919 Phạm Huy Vận; nguyên phi công Đoàn bay 919 Trần Hữu Thọ đã chứng kiến nhiều dấu mốc lịch sử của Đoàn bay cũng như ngành hàng không dân dụng Việt Nam.

Công tác tại Trung đoàn 919 từ năm 1964, thuộc lớp phi công thứ hai, bác Trần Hữu Thọ cho biết, ngay từ những ngày đầu thành lập, Đoàn bay chỉ sở hữu "vốn liếng" là 10 chiếc máy bay đời cũ cùng 30 phi công được đào tạo ngắn hạn nhằm đáp ứng nhu cầu cấp bách là phục vụ chiến đấu và vận tải hàng không dân dụng. Giữa bộn bề gian khó, Trung đoàn không quân vận tải 919 đã kiên cường vượt qua, hoàn thành xuất sắc mọi trọng trách được giao.

Đồng chí Trần Hữu Thọ, nguyên phi công Đoàn bay 919 chia sẻ tại chương trình. Ảnh: TUẤN HUY

Trung đoàn đã khẳng định vai trò tiên phong trong các hoạt động vận tải quân sự, tham gia chiến đấu, thực hiện các chuyến chuyên cơ trực tiếp phục vụ Bác Hồ và các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Quân đội đi công tác; cứu hộ, cứu nạn…. Trung đoàn cũng đã thực hiện những nhiệm vụ khó khăn chưa từng được huấn luyện như bay thả hàng tiếp tế cho bộ đội, tham gia hộ đê, cứu trợ đồng bào trong trận đại hồng thủy năm 1971 tại Đồng bằng sông Hồng…

Nhắc nhớ về những kỷ niệm sâu sắc với Trung đoàn Không quân vận tải 919, bàn tay siết chặt, giọng nhiều lần nghẹn lại vì cố cầm giọt nước mắt, nguyên phi công Trần Hữu Thọ nhớ về sự kiện Tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân năm 1968. “Đơn vị chúng tôi được lệnh xuất kích, trực tiếp vào đánh bom Đồn Mang Cá, chi viện chiến trường Thừa Thiên Huế. Khi bay qua Khe Sanh, tỉnh Quảng Trị, bản thân tôi thấy rất xót xa khi nhìn thấy cảnh đất nước bị tàn phá. Nhìn xuống quê hương, trong lòng tôi thầm nhủ: “Mẹ ơi, trên đầu mẹ, không phải máy bay địch, mà là người con trai của mẹ…”. Với người phi công này, việc bay trong điều kiện không có định vị, dẫn đường, bay đêm không có đèn sân bay, bay thực hiện các nhiệm vụ chưa từng được huấn luyện như thả hàng tiếp tế, cứu trợ đồng bào bị lũ lụt… là những ký ức không thể nào quên.

“Việc bay thả hàng tiếp tế, cứu trợ đồng bào được thực hiện trong điều kiện khí tượng phức tạp, rất khó quan sát, rất nguy hiểm. Đặc biệt để tiếp tế được cho đồng bào, máy bay phải bay sát mặt nước. Trong dòng nước lũ, nhìn hình ảnh những cụ già, em nhỏ vẫy tay cầu cứu, chúng tôi rất xót xa” - nguyên phi công Trần Hữu Thọ xúc động nhớ lại. Nhưng với ông Trần Hữu Thọ, điều vui mừng nhất trong cuộc đời phi công quân sự đó chính là thời khắc khi bay về đơn vị vào đúng dịp Giao thừa năm 1967 thì nhận được bức thư và lẵng hoa của Bác Hồ gửi tặng động viên.

Bình tĩnh xử lý khi chết động cơ máy bay giữa trời

Có một điều đặc biệt, sau các khóa đào tạo phi công, hoa tiêu, kỹ sư đầu tiên được cử đi học ở nước ngoài, Trung đoàn nhanh chóng triển khai các khóa đào tạo trong nước. Khó khăn lúc này là chương trình huấn luyện và giáo án không đầy đủ. Thế mà với tinh thần “lớp anh trước, lớp em sau” những thế hệ phi công tài hoa, quả cảm của Trung đoàn Không quân vận tải 919 cứ thế hình thành.

Lật lại ký ức, ông Phạm Huy Vận, thuộc thế hệ thứ 3 của Trung đoàn Không quân vận tải 919 nhớ lại, giai đoạn ấy, Mỹ đánh Hải Phòng rất ác liệt, nên lớp học phi công diễn ra tại nhà dân hoặc đình, chùa. Vì thế, cảnh vừa học vừa sơ tán và tìm chỗ trú ẩn tránh bom là cơm bữa. Đặc biệt, việc học đều diễn ra trong tưởng tưởng, bởi những dụng cụ học tập, mô hình học về bay không có. “Các lớp phi công đi trước chẳng được qua trường lớp sư phạm nào, cũng không có giáo trình, chỉ truyền đạt lại bằng kinh nghiệm bay 5 - 6 năm của chính bản thân”, ông Phạm Huy Vận nhớ lại.

Đồng chí Phạm Huy Vận, nguyên phi công, nguyên Phó đoàn trưởng Đoàn bay 919 chia sẻ tại chương trình. Ảnh: TUẤN HUY

Kể về những thử thách không tưởng, ông Phạm Huy Vận cho biết, phi công quân sự giai đoạn đó phải gặp rất nhiều tình huống bất ngờ, có trường hợp máy bay đang bay trên bầu trời mà động cơ bị dừng hoạt động. “Hồi đó, dòng máy bay cường kích Ilyushin Il-2 của Liên Xô chế tạo rất thô sơ, có máy bay còn bị dột, không có điều hòa, càng lên cao càng lạnh. Có lần đang bay, không nghe thấy tiếng động cơ, nhìn ra ngoài mới thấy cánh quạt đứng yên, động cơ ngừng hoạt động. Lúc đó, chúng tôi bình tĩnh xử lý, bằng cách cầm vào tay ga lắc đi lắc lại, động cơ đã chạy lại”.

Trung đoàn Không quân vận tải 919 - tiền thân của Đoàn bay 919 là đơn vị bay vận tải quân sự - hàng không dân dụng đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa được thành lập ngày 1-5-1959. Mang theo trọng trách lịch sử lớn lao, trong giai đoạn chiến tranh chia cắt đất nước, các cán bộ, chiến sĩ của Đoàn bay 919 đã thực hiện tốt hai chức năng dân dụng và quân sự; vừa làm nhiệm vụ vận tải quân sự phục vụ chiến đấu, vừa trực tiếp tham gia chiến đấu và lập được nhiều thành tích đặc biệt xuất sắc, có ý nghĩa lịch sử trong truyền thống Không quân nhân dân Việt Nam.

Từ những trận chiến “không đối không”; “không đối biển”, “không đối đất” đầy hào hùng tới những Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, mở đường lên núi cao Tây Bắc, Đông Bắc, bay phục vụ làm đường Trường Sơn, chuyên chở lương thực, thuốc men, mang vật liệu đắp đê, hàn khẩu, mang sự quan tâm của Đảng, Chính phủ tới nơi đồng bào bị nạn bão lụt, thiên tai…

Thiếu tướng Bùi Tố Việt, Phó chính ủy Quân chủng Phòng không - Không quân chia sẻ tại chương trình. Ảnh: TUẤN HUY

Năm 1989, ngành hàng không dân dụng Việt Nam có sự chuyển đổi cơ chế quan trọng, tách khỏi Quân đội, chuyển sang trực thuộc Chính phủ. Ngày 29-8-1989, Hội đồng Bộ trưởng có quyết định thành lập Tổng công ty Hàng không Việt Nam trên cơ sở Tổng cục Hàng không dân dụng Việt Nam. Theo cơ chế mới, Đoàn Bay 919 trực thuộc Tổng công ty Hàng không Việt Nam. Những phi công quân sự cũng chuyển ngành tại chỗ, những người lính không quân vào sinh ra tử năm nào tiếp tục cống hiến cho công cuộc xây dựng đất nước.

“Chúng tôi cảm thấy rất vinh dự trong cuộc đời vì giai đoạn đầu tiên được mặc bộ quân phục của không quân nhân dân Việt Nam. Giai đoạn 2 khi chuyển sang hàng không dân dụng, phi công quân sự chuyển ngành lại mặc bộ sắc phục mang màu cờ sắc áo của hàng không Việt Nam. Chúng tôi cảm thấy hạnh phúc khi được phục vụ cho hàng không non trẻ nhưng là hình ảnh của đất nước”, ông Phạm Huy Vận tự hào nói.

Thiếu tướng Bùi Tố Việt, Phó chính ủy Quân chủng Phòng không-Không quân, cho biết Trung đoàn Không quân 919 năm xưa nay là Đoàn bay 919, nòng cốt của hàng không dân dụng Việt Nam. Đoàn bay 919 là lực lượng dự bị hùng hậu, sẵn sàng nhận và hoàn thành các nhiệm vụ về quốc phòng, an ninh, lực lượng dự bị được Đảng, Nhà nước, Chính phủ giao. Cùng với đó, Đoàn bay 919 là bộ phận không thể tách rời, không thể thiếu trong hội nhập, đối ngoại quốc tế, cầu nối quảng bá văn hóa, đất nước con người Việt Nam ra thế giới.

Thượng tá Đỗ Văn Lành, Lữ đoàn trưởng Lữ đoàn Không quân 918 (Quân chủng Phòng không-Không quân) chia sẻ tại chương trình. Ảnh: TUẤN HUY

Tại chương trình giao lưu, Thượng tá Đỗ Văn Lành, Lữ đoàn trưởng Lữ đoàn Không quân 918 (Quân chủng Phòng không-Không quân) chia sẻ, cán bộ, phi công, chiến sĩ, nhân viên Lữ đoàn 918 rất ghi nhận, biết ơn lịch sử truyền thống và sự giúp đỡ, hỗ trợ của Đoàn bay 919. Chúng tôi cũng khẳng định rằng là các mối quan hệ đoàn kết, gắn bó của hai đơn vị bằng những hành động, công việc cụ thể. Chúng tôi luôn tâm niệm và xác định thường xuyên phải phát huy, bồi đắp, tô thắm truyền thống mà hai đơn vị đã dày công xây dựng trước đây.

Các đại biểu chia sẻ tại chương trình giao lưu. Ảnh: TUẤN HUY

Phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ tạo nên bản sắc Đoàn bay 919

Vừa kết thúc hành trình bay 9 tiếng từ Pháp về Việt Nam, hạ cánh lúc 6 giờ sáng, phi công trẻ Vũ Mai Khanh hiện là phi công lái phụ bay bằng của máy bay A350 (Đoàn bay 919) đã kịp có mặt dự chương trình giao lưu. Trên gương mặt vẫn nguyên nụ cười tươi rói, chị Vũ Mai Khanh chia sẻ với trong phần giao lưu của chương trình về những cơ duyên đưa mình đến nghề phi công. Nhìn dáng người có phần mảnh khảnh, ít ai nghĩ Vũ Mai Khanh lại lựa chọn gắn bó với "cánh chim sắt" bởi trong suy nghĩ của nhiều người nghề phi công phù hợp hơn với nam giới.

"Tôi rất may mắn khi có bố là phi công quân sự, ngay từ nhỏ tôi đã được nghe bố kể về những lần bay trên bầu trời và rất ngưỡng mộ, tự hào với công việc phi công. Được sự động viên của gia đình, tôi quyết tâm học tập để trở thành phi công và Đoàn bay 919 đã trao cho tôi cơ hội hiện thực hóa giấc mơ đó", chị Vũ Mai Khanh tâm sự. Khi nói về công việc của mình, đối với nữ phi công trẻ Vũ Mai Khanh, quan trọng nhất là đáp ứng được các yêu cầu công việc. Một trong những điều ấn tượng nhất chị cảm nhận khi ngồi trong khoang lái là không gian bao la mở ra phía trước, nghề phi công không thiếu nét lãng mạn và luôn giữ cho mình tinh thần lạc quan.

Ông Tô Ngọc Giang, Phó tổng giám đốc Vietnam Airlines, Đoàn trưởng Đoàn bay 919 chia sẻ tại chương trình. Ảnh: TUẤN HUY

Nhắc đến những đặc thù công việc của phi công, Cơ trưởng Nguyễn Hải Anh, Phó đoàn trưởng Đoàn Bay 919 nhìn nhận, phi công làm việc trên bầu trời, độ cao lớn nên tính cách rất cởi mở, lạc quan. Bên cạnh đó, trong môi trường trên không, có phần khắc nghiệt, áp suất thấp nên cần sức khỏe tốt. Vì vậy, khi tuyển dụng, người ứng tuyển làm phi công được khám sức khỏe rất kỹ. Trong quá trình công tác, bản thân Cơ trưởng Nguyễn Hải Anh và các đồng nghiệp thường xuyên rèn luyện sức khỏe, trau dồi chuyên môn nghề nghiệp và thể lực để bảo đảm các điều kiện hoàn thành nhiệm vụ. Có những trường hợp gặp thời tiết xấu, giông bão hay tình huống bất thường, phi công cần phản ứng kịp thời, quyết đoán, chuẩn xác để bảo đảm an toàn cho chuyến bay.

Cơ trưởng Nguyễn Hải Anh, Phó đoàn trưởng Đoàn bay 919 chia sẻ tại chương trình. Ảnh: TUẤN HUY

Nhấn mạnh vai trò của Đoàn bay 919 là đơn vị nòng cốt, then chốt của Vietnam Airlines, ông Tô Ngọc Giang, Phó tổng giám đốc Vietnam Airlines, Đoàn trưởng Đoàn bay 919 cho biết, Đoàn bay 919 luôn luôn tự hào là đơn vị đứng đầu Vietnam Airlines, đã đảm nhận và đưa vào khai thác các dòng máy bay hiện đại nhất trong từng thời kỳ như A320 giai đoạn trước năm 2000, đến năm 2006 là B777, A330 và đến nay là B787 và A350.

Phi công Vũ Mai Khanh chia sẻ tại chương trình. Ảnh: TUẤN HUY

Đoàn bay luôn giữ vững mục tiêu an toàn là số 1 với những chuyến bay chở khách, chuyên cơ, cộng thêm việc bảo đảm chỉ số đúng giờ cao cũng góp phần lớn vào nâng cao chất lượng dịch vụ của Vietnam Airlines. Đoàn bay cũng chủ động thực hiện tiết kiệm trong khai thác bằng rất nhiều sáng kiến, việc này không chỉ giúp tăng hiệu quả sản xuất kinh doanh của Tổng công ty mà còn góp phần vào chương trình phát triển bền vững của Vietnam Airlines nói riêng cũng như cả nước nói chung.

Bên cạnh khai thác các chuyến bay thương mại, phi công Đoàn bay 919 cũng tham gia các nhiệm vụ quốc phòng, an ninh, dân sinh. Thời gian qua phi công Vietnam Airlines đã thực hiện rất nhiều chuyến bay đi thẳng vào vùng dịch để sơ tán công dân Việt Nam.

Thượng tướng Võ Văn Tuấn, nguyên Phó tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam tặng hoa lãnh đạo Vietnam Airlines. Ảnh: TUẤN HUY

Theo ông Tô Ngọc Giang, Đoàn bay 919 luôn xác định ngoài trang thiết bị, kỹ thuật, công nghệ thì con người luôn là yếu tố quan trọng tạo sức mạnh của tổ chức. Vì thế, chúng tôi rất chú trọng huấn luyện đào tạo phi công của Đoàn bay.

Ngay từ đầu khi mới gia nhập Đoàn bay, ngoài huấn luyện đào tạo chuyên môn nghiệp vụ, Đoàn bay còn có nội dung giới thiệu và đào tạo truyền thống. Thường xuyên tổ chức các buổi giao lưu với tất cả thế hệ phi công của Đoàn bay, tạo cơ hội rất tốt để phi công trẻ được học hỏi, giao lưu với thế hệ trước, qua đó lan truyền, lan tỏa giá trị truyền thống. Ngoài ra, Đoàn bay tổ chức các hoạt động văn thể mĩ, hoạt động về nguồn...

"Với những hoạt động thiết thực, truyền thống, lịch sử Đoàn bay 919 được lưu trữ, nuôi dưỡng và truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Phi công Đoàn bay hiện nay vẫn giữ được chất lính, phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ", ông Tô Ngọc Giang khẳng định.

Lãnh đạo Báo Quân đội nhân dân và Vietnam Airlines tặng hoa khách mời tham dự chương trình. Ảnh: TUẤN HUY

Đối với định hướng phát triển của Đoàn bay 919 trong thời gian tới, ông Tô Ngọc Giang chia sẻ, Vietnam Airlines luôn hướng tới sử dụng các dòng máy bay mới, hiện đại, có tính năng tốt hơn, hiệu quả khai thác cao hơn, thân thiện với môi trường hơn và đáp ứng yêu cầu của khách hàng cao hơn. Bên cạnh đó, đội ngũ phi công luôn được đưa đi huấn luyện đào tạo thường xuyên, cập nhật kiến thức mới, công nghệ mới để đảm đương nhiệm vụ và tiếp nhận dòng máy bay mới.

Truyền thống, lịch sử hào cùng của Đoàn bay 919 là điểm tựa để mỗi phi công của đoàn bay luôn tự hào và xác định rõ vị trí của mình. "Trên mỗi chuyến bay, khi phi công Đoàn bay 919 gửi lời đến hành khách với câu nói "thay mặt Hãng hàng không Quốc gia Việt Nam", điều đó với chúng tôi là niềm tự hào rất lớn", ông Tô Ngọc Giang bày tỏ.

Chương trình giao lưu khép lại với hình ảnh đầy tự hào của lịch sử Đoàn bay 919, những câu chuyện hào hùng được chia sẻ, là ngọn lửa cháy mãi để mỗi phi hành đoàn của Vietnam Airlines thêm quyết tâm tiếp nối trọng trách mang hình ảnh của Tổ quốc vươn ra thế giới.

MẠNH HƯNG - VŨ DUNG - HẢI YẾN