Điều gì biến UH-60 Black Hawk trở thành loại trực thăng huyền thoại?

Sau sự thành công của trực thăng UH-1 Huey trên chiến trường Việt Nam, quân đội Mỹ đã tốn không ít tiền của và giấy mực để có thể hoàn thiện được chiếc UH-60 Black Hawk. Tới thế kỷ 21, đây đã là loại trực thăng tiêu chuẩn của mọi lực lượng vũ trang Mỹ, được sử dụng khắp thế giới.

Phiên bản trực thăng UH-60A được thiết kế để chở 11 binh sĩ, cùng với phi hành đoàn và được thiết kế để phục vụ trong các nhiệm vụ chiến đấu như tấn công đường không, yểm trợ, chỉ huy chiến đấu, kiểm soát trên không và trinh sát.

UH-60A sử dụng hệ thống bánh xe đáp và có bánh đuôi kéo thay cho hệ thống càng đáp, kèm theo đó là hai bánh xe trước không thể di chuyển và cụm bánh đuôi có thể di chuyển. Khi hoạt động trong môi trường Bắc Cực, trực thăng Black Hawk có thể được lắp với ván trượt hạ cánh.

Đặc biệt, loại trực thăng này có thể vận chuyển 14 người trong tình trạng công suất tối đa. Khả năng chở quân tối đa là 20 người được trang bị nhẹ.

Giống với UH-1 trên chiến trường Việt Nam, UH-60A được trang bị cửa trượt phía sau và có thể khóa ở mỗi bên của khoang hàng hóa, móc chở hàng bên ngoài trực thăng có thể chịu lực tới 3.630 kg, giúp máy bay có khả năng vận tải nhiều hàng hóa.

Trực thăng đa dụng UH-60A có thể hoạt động liên tục hơn 2200km mà không cần tiếp nhiên liệu. Mang theo 16 tên lửa Hellfire được lắp hai bên, nhờ hệ thống hỗ trợ ngoài (ESSS) và có khả năng mang thêm 16 tên lửa bên trong trực thăng.

UH-60A được trang bị hai động cơ trục turbo có công suất 1.560 mã lực mỗi trục. Nhiên liệu bên trong được chứa trong hai thùng nhiên liệu, với dung tích lên tới 1300 lít. Khi bị hỏng một động cơ thì Black Hawk vẫn có khả năng bay bằng một động cơ còn lại.

Các kỹ sư của Sikorsky còn trang bị ra-đa VHF-FM, UHF-FM, cũng như hệ thống nhận dạng IFF được mã hóa. Để tự vệ, Black Hawk được trang bị bộ thu cảnh báo ra đa AN/APR, cũng như hệ thống cảm biến hồng ngoại AN/ALQ, giúp phát hiện và ngăn chặn hỏa lực từ kẻ địch, tăng khả năng bảo vệ cho trực thăng.

Dù chủ yếu được sử dụng với nhiệm vụ vận tải, UH-60A vẫn được trang bị hai giá treo, mỗi chốt nằm ở hai bên khung máy bay phía sau sàn đáp. Các chốt này có khả năng tiếp nhận nhiều loại vũ khí, bao gồm Súng máy M-60 GP 7,62mm, súng máy M-240 7,62mm, súng máy GAU-19/A cỡ nòng 50mm, cũng như súng ngắn 6 nòng General Electric M134 7,62mm.

Sử dụng hệ thống ESSS, UH-60A có thể trang bị tới 16 tên lửa Hellfire, cũng như các bệ tên lửa phòng không 2,75 inch FFAR, tên lửa phòng không FIM-92 Stinger, cũng như các hệ thống phóng rocket trên không.

UH-60L Blackhawk là bản nâng cấp cho UH-60A Blackhawk, được đưa vào sử dụng trong Quân đội Mỹ từ năm 1978. Việc sản xuất UH-60L bắt đầu vào năm 1989, với việc chuyển đổi các máy bay UH-60A hiện có, sang tiêu chuẩn "L" cũng như sản xuất khung máy bay mới.

Chiếc UH-60L đầu tiên được xuất xưởng vào tháng 11 năm 1989. Hơn 600 chiếc đã được trang bị kể từ năm 2006, và việc sản xuất dự kiến sẽ tiếp tục cho đến khi dòng UH-60L được thay thế bằng trực thăng UH-60M sản xuất mới.

Nhìn bên ngoài, UH-60L rất giống với UH-60A. Những cải tiến chính bao gồm, việc kết hợp hệ thống triệt tiêu IR, thiết kế làm mát khí thải của động cơ, khi bay treo tại chỗ và bay về phía trước. Giống như UH-60A, biến thể "L" có hệ thống hỗ trợ ngoài ESSS, có thể trang bị tất cả các hệ thống vũ khí tương tự.

Giới hạn móc chở hàng bên ngoài đã được nâng cấp trên mẫu UH-60L, có mức nâng tối đa là 4000 kg. Khả năng chở quân bên trong vẫn không thay đổi với 11 binh sĩ; UH-60L được trang bị hai động cơ trục turbo General Electric, có công suất lớn hơn, mỗi động cơ có công suất 1.880 mã lực. Nguồn ảnh: Pinterest.

Trực thăng Black Hawk giờ đây cũng chính là linh hồn của chiến thuật trực thăng vận như vai trò của UH-1 Huey trong Chiến tranh Việt Nam.

Quang Hưng