Dịch vụ chia sẻ chuyến xe góp phần giảm ùn tắc và áp lực hệ thống giao thông

ĐBQH Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) cho biết, quy định tại Khoản 10 Điều 56 có thể dẫn đến không còn mô hình chia sẻ chuyến xe hợp đồng của loại xe ô tô con (dưới 10 chỗ), bao gồm cả hợp đồng giấy và hợp đồng điện tử thông qua nền tảng gọi xe trực tuyến, cho phép hành khách có cùng lộ trình cùng đi một chuyến xe khi các hành khách đồng ý chia sẻ, vì dự thảo Luật đang quy định chung là xe ô tô chở người, xe chở người bốn bánh có gắn động cơ mà không có giới hạn về số chỗ ngồi.

Toàn cảnh phiên họp sáng 21.5. Ảnh: Hồ Long

Theo đại biểu Nguyễn Anh Trí, việc chia sẻ chuyến xe cho phép một chuyến xe hợp đồng có thể chở nhiều hành khách một cách độc lập, miễn là các hành khách này có cung đường di chuyển khớp nối nhau trong một hành trình, đơn vị vận chuyển và các hành khách đồng ý ghép chuyến để tối ưu hóa quãng đường di chuyển cũng như chi phí của chuyến đi.

Ưu điểm của chia sẻ chuyến đi góp phần giảm bớt các phương tiện tham gia giao thông, giảm áp lực cho hệ thống giao thông và giảm lượng khí thải carbon ra môi trường, giảm ô nhiễm môi trường và là một trong những ví dụ điển hình của kinh tế chia sẻ và việc ứng dụng công nghệ số vào hoạt động đời sống, kinh doanh, đem lại lợi ích về kinh tế cho các bên tham gia. Dịch vụ chia sẻ chuyến đi hiện đang thực hiện ở nhiều quốc gia trên thế giới và trong khu vực.

Đại biểu Nguyễn Anh Trí đề nghị chỉnh lý Khoản 10 Điều 56 dự thảo Luật Đường bộ theo hướng, quy định chỉ ô tô khách mới phải thực hiện hợp đồng vận tải có nhu cầu thuê cả chuyến xe, bao gồm cả người lái xe; còn các loại xe ô tô chở người không phải là ô tô khách thì chỉ quy định là có hợp đồng vận tải bằng giấy hoặc điện tử mà không có giới hạn về việc thuê cả chuyến hay không để tạo sự linh hoạt trong việc triển khai trên thực tế.

Cũng liên quan đến Khoản 10, Điều 56 dự thảo Luật Đường bộ, ĐBQH Tạ Thị Yên (Điện Biên) cho rằng, quy định đối với loại hình kinh doanh vận tải hành khách theo hợp đồng, đơn vị kinh doanh vận tải chỉ được ký hợp đồng vận tải hành khách với người thuê vận tải có nhu cầu thuê cả chuyến xe, nghĩa là mỗi chuyến xe hợp đồng chỉ được chở một hành khách hoặc một nhóm khách duy nhất.

"Việc đưa ra quy định này nhằm ngăn chặn tình trạng "núp bóng" xe hợp đồng để kinh doanh vận tải hành khách liên tỉnh theo tuyến cố định, tuy nhiên, điều này lại đang vô tình làm hạn chế một loại hình vận tải hành khách phổ biến ở nhiều quốc gia khác, đó là mô hình chia sẻ chuyến xe hợp đồng dưới 10 chỗ thông qua các nền tảng gọi xe trực tuyến".

Nhấn mạnh như vậy, đại biểu Tạ Thị Yên đồng thời nêu rõ, mô hình này mang lại nhiều lợi ích cho xã hội, vì có thể tối đa hóa số lượng người di chuyển trong một chuyến đi, do đó, sẽ giúp giảm đáng kể lưu lượng xe lưu thông trên đường, giúp giảm áp lực với cơ sở hạ tầng và giải quyết phần nào tình trạng tắc nghẽn giao thông.

Bên cạnh đó, mô hình trên cho phép các hành khách khác nhau có cùng lộ trình nhưng khác điểm đón và trả khách có thể đi chung một chuyến xe, hành khách sẽ được hưởng cước phí di chuyển rẻ hơn, người lái xe được gia tăng thu nhập do lượng hành khách trong một chuyến xe tăng lên.

Vì vậy, đại biểu Tạ Thị Yên đề nghị rà soát, điều chỉnh Khoản 10, Điều 56 theo hướng vừa kiểm soát tình trạng “xe dù, bến cóc”, nhưng vẫn tạo điều kiện cho dịch vụ chia sẻ chuyến xe dưới 10 chỗ được hoạt động. Đây cũng là cách thiết thực để thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước trong việc dần tiến tới hạn chế phương tiện cá nhân, phát triển vận tải hành khách công cộng, giảm thiểu khí thải nhà kính và sử dụng hợp lý, có hiệu quả các nguồn lực của xã hội để phát triển đất nước nhanh và bền vững.

Văn Anh